Kıbrıs'ta çözüm için beşli zirve
Kıbrıs’ta çözüme yönelik Cenevre’de BM arabuluculuğundaki tarihi zirveye garantörler Türkiye, Yunanistan ve Britanya’nın yanı sıra AB’den de üst düzey katılım gerçekleşti.
Duygu GüvençKıbrıslı Türk ve Rum liderlerin adanın yeniden birleşmesine dair karşılıklı haritalarını sunmasıyla tarihi önem kazanan Cenevre görüşmeleri, dün garantör ülkelerin de katılımıyla beşli zirveye dönüştü. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Yunan mevkidaşı Nikos Kotzias ve Britanyalı mevkidaşı Boris Johnson’ın katıldığı zirvede güvenlik ve garanti meseleleri masaya yatırıldı. Böylece Türkiye’nin Kıbrıs harekâtı için gerekçe gösterdiği 1959 tarihli garanti anlaşması on yıllar sonra ilk kez taraflarınca ele alınmış oldu.
‘Garantörlük sürecek’
Çavuşoğlu’nun Cenevre’de “adadaki gerçeklerden” hareketle Türkiye’nin garantörlükten vazgeçmeyeceği mesajı verdiği öğrenildi. Adadaki Türk vatandaşları için de AB vatandaşlarıyla eşit şartlarda “serbest giriş, dolaşım, yerleşim ve mülk edinme” hakkı istedi. BM’nin yeni Genel Sekreteri Antonio Guterres’in açılışını yaptığı zirveye AB Komisyonu Başkanı Jean-Claude Juncker, AB Dış Politika Temsilcisi Federica Mogherini ve İsviçre Dışişleri Bakanı Didier Burkhalter de katıldı. Güvenlik zirvesi öncesi üç gün boyunca müzakere yürüten KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum lider Nikos Anastasiadis’in gösterdiği cesaret ve kararlılığı takdir eden Johnson, “Müzakereler her iki tarafa Kıbrıs sorununa bir çözüm bulunması için eşsiz bir fırsat sunuyor” açıklamasını yaptı. Öte yandan Çavuşoğlu’nun Cenevre’deki beşli görüşmelerde şu mesajları verdiği öğrenildi.
BM rolü: Türkiye, BM’nin Kıbrıs’taki İyi Niyet Misyonu çerçevesinde yürütülen müzakereleri kararlılıkla destekliyor.
-Siyasi eşitlik: Kıbrıs Türk tarafının siyasi eşitliği, meşru hakları ve güvenliğini teminat altına almak, dış politika önceliklerimiz arasında.
-Ucu açık olamaz: Kıbrıs’ta on yıllardır devam eden müzakerelerin ucu açık şekilde sürdürülmesinin kimseye bir yararı bulunmuyor.
-Garanti sürmeli: 43 yıldır Ada’da güvenlik ve istikrarın temel dayanağı olan Güvenlik ve Garanti düzenlemesi devam etmeli. Bu konu, Ada’daki gerçeklerle uyumlu bir anlayışla değerlendirilmeli.
-İki kurucu devlet: Yeni ortaklık, BM parametreleri olan, iki kesimlilik, iki toplumluluk, siyasi eşitlik, eşit statüde iki Kurucu Devlet üzerine bina edilmeli.
-AB hukuku herkese: Çözümün temel unsurları AB birincil hukuku haline getirilmeli. Ülkemizin AB üyeliğine kadar, T.C. vatandaşları Ada’daki dört özgürlükten faydalanmalı