Kasım Ayı Kültür Gündeminde "Melih Cevdet Anday"
"Varlık" dergisi Kasım ayı sayısının "Kültür Gündemi"ni Ölümünün 10. Yılında Melih Cevdet Anday'a ayırdı.
cumhuriyet.com.trTurgay Fişekçi, Yücel Kayran, Mehmet Can Doğan, Yaşar Güneş ve Hasan Güçlü Kaya’nın yazılarında Melih Cevdet Anday, dehası, şiiri, temalarından örneklerle ele alınıyor.
Tanıdığım Melih Cevdet – Turgay Fişekçi
Melih Cevdet’le arkadaş değildik, olamazdık da. Nedeni yaş farkı değildi. Ondan dört yaş büyük Vedat Günyol’la uzun yıllar canciğer arkadaşlık ettik. Melih Cevdet’le yan yanayken onun dehasına yetişmek çok zordu. Bende onunkine yaklaşabilecek bir yetenek yoktu. Çok aşağıda kalıyordum yanında. Memet Fuat da hep ihtiyatlıydı ona karşı. Bildiğim, Fethi Naci bu dengeyi kurabilmişti.
Ölümünün 10. Yılında Melih Cevdet Anday: “Felsefe Şiir”in Herakleitos’u – Yücel Kayıran
Anday şiirinin, en önemli poetik kategorilerinden birinin ‘tarihsizleştirme’ olduğunu unutmayalım. Tarihsizleştirilen, üzerine metin kurulan metnin öznesine ait tarih değil, tam tersine metin üzerine kurulan metnin öznesine ait tarihtir. Tarihsizleştirilen geçmişin zamanı değil, şimdinin zamanıdır.
Melih Cevdet Anday’ın Aylaklar’ında Belirginleşen Temalar – Mehmet Can Doğan
Aylaklık, beklenti duymamakla, geleceğe inanmamak ve umutsuzlukla ilgilidir. Romanda aylaklıkla umutsuzluk arasında güçlü bir bağ kurulduğu gözden kaçmaz. Umudu olan yaşamaya aittir; öyle olduğu için çalışır. Umutsuz olan ise ölüme aittir ve bu yüzden çalışmanın anlamsız olduğunu düşünür.
Söylemden Dile Geçiş, Bir Art Alan Okuması – Yaşar Güneş
Anday, “Kolları Bağlı Odysseus”la başlayan yeni şiirsel döneminin bir “tarih çalışması” olarak okunmasını talep etmektedir. Acaba bu talep ile mitologyayı tarihselleştirmeme tutumu arasında bir çelişki var mıdır? Bu talep, Anday’ın kendi şiirini yanlış tanımlaması anlamına gelir mi?
Yağmurun Altında - Melih Cevdet Anday Şiiri Üzerine Bir Okuma Denemesi – Hasan Güçlü Kaya
Anday’ın yeni durağı zamanın da ötesine geçen bir ölüm düşüncesine gelip dayanmıştır bana kalırsa; yolculuğun ve sözün tam da burada bittiğini söyleyebiliriz; odanın dışıyla içini bir kılan Anday, kaybettiğini karşısına çıkaran, kullandığı diyalektiği kendi kendine geçersiz kılan bir birlik düşüncesiyle çalışmaya başlayacak, dış dünyayı içeren, dışarısını içselleştirerek tekleştiren ölümlülük duygusuyla hareket edecektir.
Varlık’ta bu ay
“Özgürlüğe Doğru, Bir Seher Zamanı Gibi... – Müge İplikçi”; “Eril Cinsel Şiddetin Sinemasal İnşası, Pornografi ve Tecavüz Temsilleri – Hande Öğüt”; “İçimizdeki Patriyarkaya Karşı – Kürşad Kızıltuğ”; “Kadın, Medya, Şiddet! – Ebru Tönel”; “Viyana ve Ameliyat – Hasan Bülent Kahraman”; “Demir Özlü ile Söyleşi – Ebru Tönel”; “Kuramsal Düşüncenin Üretim Aşamaları – Mehmet Rifat”; “Dünyanın Mührü (Öykü) – M. Özgür Mutlu”; “Çocukluk, O Yitik Zaman – Mustafa Şerif Onaran”; “Foça Mektubu / 3: Sirenler’in Yalancısı – Ahmet Önel”; “Dünyanın En Güzel Arabistanı” Şiirlerindeki Erkek Egemenliği – Şehnaz Civelek”; “Not Defteri – Hüseyin Yurttaş”; “Yancının Aşkı” / Onur Sakarya – Hüseyin Alemdar”; “Gömüyü Arayan Adam” / Ali Nesin – Sennur Sezer”; “Alper Çeker ile Söyleşi – Gülce Başer”; “Serdar Aydın ile Söyleşi – Nizamettin Uğur”; “Tülin Tankut ile Söyleşi – Zeynep Altay”; “Anne’ye Ayetler ve O’nun Postmortem Alâmetleri / Lâle Müldür – Hande Koçak”; “Fransız Balkon / Ahmet Coşkun – Ateş Söğütçü”; “Hikmet Temel Akarsu ile Söyleşi – Funda Önkol”
Şiirlere ayrılan sayfalar’da
“Şiirler – Yüksel Pazarkaya”; “Nakışlı Örtü (Şiir) – Oya Uysal”; “Cihangir Haikuları (Şiir) – Yusuf Eradam”; “Şiirler – İsmail Uyaroğlu”; “Söz Kırpma Töreni (Şiir) - Nevzat Konşer”; “Çırılçıplak Elma (Şiir) - Burak Demiryakan”; “Polemos (Şiir) – Yücel Kayıran”; “Caligynephobia (Şiir) – Alphan Akgül”; “Şiir Günlüğü – Gültekin Emre”
Editör “Yeni Şiirler Arasında”bölümünde
Derginin editörü Enver Ercan; “Geçen ay size söz vermiştim ama küçük bir sağlık sorunu nedeniyle sözümü tutamadım. Bu ay yayımlamayı uygun bulduğum şairlerin adlarını verebiliyorum sadece: Gökhan Taner Günsan, İsmail Şen, Nevzat Konşer ve Burak Demiryakan.” diyor.
Kitapların Güzü’nde Haydar Ergülen
“Eylüle kıyamadım, onu ekime yaklaştırdım, yakınlaştırdım. Acıda ve kederde, ve geriye kalan her şeyde yakın olsunlar diye. Sonra da düşündüm, “acaba bunlardan geriye ne kalabilir ki?” diye ve bilemedim. Ekim daha mı kunt sayılır acaba? Neye göre olacak, elbette eylüle göre. Tabii ona bu kadar acı ve keder yükledikten sonra eylül kalır mı geriye, eylülden ne kalır geriye? “Yine gam yükünün kervanı geldi/ Çekemem bu derdi bölek seninle” dediği de aklıma geldi türkünün. Ekim sanki gam kuyusudur. Gam çeker kendinden, gam dağıtır âleme.” sözleriyle sonbaharı konuşuyor.
Çizgi-Yorum
Ve her sayıda olduğu gibi Çizgi-yorumlarıyla Cumhuriyet Gazetesi Karikatüristi Semih Poroy okurun aklını, dikkatini, farkındalığını, mizah duygusını besliyor.
Yeni Öyküler Arasında – Hatice Meryem
Lirik (Öykü) – Sezgin Muratoğlu
Varlık Kitaplığı
“Aşkın Cep Defteri” / Murathan Mungan – Gülce Başer
Yeni Yayınlar – Reyhan Koçyiğit
Şimdi Haberler – Gülce Başer