'Karagöz' UNESCO Dünya kültür mirasına katılsın

Karagöz'ün UNESCO Dünya kültür mirası envanterine kaydedilmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından bir dosya hazırlanarak sunulduğu bildirildi.

Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan yapılan yazılı açıklamada, Kukla Karagöz Derneği'nin Karagöz ile Hacivat'a sahip çıkılması için Kültür ve Turizm Bakanlığı'ndan destek istenmesi amacıyla yaptığı açıklamalara ilişkin bazı basın organlarında haberlerin yer aldığı anımsatıldı.

Karagöz'ün Türkler tarafından sevilip izlenen bir sanat olduğu kadar, Osmanlı sınırları içindeki diğer milletlerce de sevildiğinin belirtildiği açıklamada, Türk sanatçılarının yanı sıra, İstanbul'da yaşayan diğer milletlerden Karagöz sanatçılarının da yetiştiği, bu sanatçıların sayesinde Karagöz'ün Osmanlı İmparatorluğu'nun her yerinde oynatıldığı ifade edildi.

Osmanlı İmparatorluğu'nun dağılmasıyla Yunanistan, Romanya, Tunus, Cezayir ve Makedonya'da Türk gölge oyunu Karagöz'ün bilindiğinin ve oynatıldığının aktarıldığı açıklamada, konuya ilgi duyan pek çok sanatçının da Türkiye'ye gelerek Karagöz ustalarından eğitim aldığı kaydedildi.

Kültür Bakanlığı tarafından 1970'li yıllardan itibaren konuya sahip çıkılarak Karagöz sanatçının yeniden canlandırılması için çeşitli çalışmalar yapıldığına değinilen açıklamada, Uluslararası Kukla ve Gölge Oyunu Birliği (UNIMA) Türkiye Milli Merkezi'nin iş birliğiyle de festivaller düzenlendiği belirtildi.

Aynı merkezin işbirliğiyle 2000 yılında Eskişehir'de Geleneksel Tiyatro Festivali ve Karagöz sanatçıları ile belgesel video çekim çalışmasının gerçekleştirildiğine işaret edilen açıklamada, kukla sanatçıları Orhan Kurt, Tacettin Diker, Metin Özlen, İhsan Dizdar, Necat Öznacar, Ünver Oral ve Selim Başeğmezler'in biyografileri ile oyun örneklerinin belgelenerek halk kültürü bilgi ve belge arşivine kazandırıldığı bildirildi.

1997-1998 yıllarında Cumhuriyet'in 75. yılı ve Osmanlı Devleti'nin Kuruluşunun 700. Yılı dolayısıyla karagöz kukla gösterilerinin yapıldığı, 1993'te Adana'da ''Dünyada ve bizde Gölge ve kukla Tiyatrosu'' paneli, 1997'de İzmir'de ''Geleneksel Türk Tiyatrosunun Dünü ve Bugünü'' konulu konferans ile 1998 yılında da Bolu'da ''Geleneksel Tiyatronun Sorunları ve Çözüm Yolları'' isimli toplantının gerçekleştirildiği kaydedildi.

UNIMA'nın düzenlediği Karagöz Çalıştayı'nın da desteklendiğinin ifade edildiği açıklamada, burada konuyla ilgili ulusal ve uluslararası toplantı yapılması, Karagöz araştırma merkezi ve enstitünün kurulması, Karagöz tasvir kataloglarının hazırlanması, Karagöz müzelerinin kurulmasının yangınlaştırılması, yeni Karagöz oyun metinlerinin yazımının teşvik edilmesi, geleneksel tiyatro topluluğuna sanatçı kadrosu istihdamı, festivallerin desteklenmesi gibi kararların alındığı hatırlatıldı. Bakanlığın yaptığı çalışmaların aktarıldığı açıklamada şöyle denildi:
''Bakanlığımız, ayrıca Karagöz sanatının oynatım malzemesi olan tasvirler konusunda da bir önderlik yapmış, çeşitli kurum ve kuruluşların ellerinde bulunan tasvirleri toplayarak arşivlemiştir. Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezinde 17 ayrı sanatçıya ait 1500 civarında tasvirden oluşan zengin bir koleksiyon bulunmaktadır. Bu koleksiyon, çeşitli defalar yurt içi ve yurt dışında sergilenmiştir. 2008 yılı Kasım ayında ise 'Gölgenin Renkleri Halk Kültürü Bilgi ve Belge Merkezi Karagöz Tasvirleri Koleksiyonu Kataloğu' yayınlanmıştır.
Öte yandan, Karagöz'ü UNESCO dünya kültür mirası envanterine kaydettirmek üzere bir dosya hazırlanarak sunulmuştur. Konunun kısa süre içerisinde görüşülmesi beklenmektedir. Ayrıca, Ulusal Karagöz Müzesi kurulması için girişimlerde bulunulmuş, hazırlıklara başlanmıştır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın görevleri arasında geleneksel Türk tiyatrosunun araştırma, derleme, inceleme ve diğer bilimsel çalışmaları yapmak, yaptırmak, yayımlamak ve tanıtmak yer almaktadır. Bu nedenle, Bakanlığımızca Karagöz hakkında da yayın araştırma ve yaşatma çalışmalarına geçmişte olduğu gibi devam edilecektir.''