Kara harekâtı masada

IŞİD’e kara herakâtı isteyen Erdoğan, Mehmetçik’i sahaya sürme karşılığında ABD’yi tampon bölge ve uçuşa yasak bölgeye ikna etmeye çalışıyor

Duygu Güvenç/Cumhuriyet

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, IŞİD’e karşı oluşturulan koalisyonun sadece hava harekâtı ile sınırlı kalmamasını, kara harekatını da kapsamasını isterken Mehmetçik’in sahaya inmesi için Amerikan askerinin ve bölge ülkelerinin de sahada olmasını hedefliyor.

Erdoğan’ın ABD ile birlikte çalışmak istediği planda uçuşa yasak bölgenin ileride Esad’ı da hedef alması var. Türkiye’nin insani yardım aşamasından kara operasyonuna geldiği bir haftalık sürede, ABD’nin de politikalarının değiştiğine işaret edildi. Bu aşamada Erdoğan’ın hedefi, ABD’yi hem uçuşa yasak bölge ilan etmeye, hem de tampon bölge oluşturmaya zorlamak. Tampon bölge ile Türkiye’ye gelen Suriyelilerle ilgili yükünü azaltmayı ve operasyonlar sırasında devam etmesi beklenen göçün önlenmesi hedefleniyor.

Türkiye’nin halen devam eden operasyonlara destek verdiği öğrenilirken uçuşa yasak bölge oluşturulmasının da Esad’ı devrilmeye zorlamak olduğu ifade edildi. Bu süreçte, Suriye muhaliflerinin askeri açıdan da desteklenmesi ve gerekli olan füzelerin verilmesi Ankara’nın beklentileri arasında.

Erdoğan’ın, Türkiye’nin katılımını muharip güç düzeyine çıkartacak oluşumda, karşı taraftan da taahhüt almayı hedeflediğine işaret edildi. Türkiye’ye göre, IŞİD’i yok etmek için kara ve hava harekâtının yanı sıra psikolojik harekât da önemli. Sünnilerin dışlanmaması ve başta IŞİD ile bağlarını kopartmak için izlenecek politikalarda Sünnilerin katılımının da alınması isteniyor.

 

ABD’den toplantı için Türkiye’ye özel çağrı

BM Güvenlik Konseyi’nde dün yapılan ve ABD Başkanı Barack Obama’nın başkanlık ettiği toplantıdan yabancı teröristlere ve finans kaynaklarına karşı ortak kararlılık çıktı. Türkiye’nin de davet edildiği oturumda karar sadece IŞİD’i kapsamadı. Kararı, Rusya, Ukrayna’daki iddiaları doğrultusunda; ABD-Batı ve Türkiye, IŞİD’e karşı; Esad ise muhaliflerine karşı alınan bir önlem olarak okuyor. Bu karar IŞİD’e karşı oluşturulan koalisyonun temelini de oluşturmayacak.

Türkiye toplantıya ABD tarafından, BM Güvenlik Konseyi Başkanı sıfatıyla özel olarak davet edildi. IŞİD’e karşı operasyon için gerekli olan BM Sözleşmesi’nin 7’nci maddesi çerçevesinde kararın Rusya nedeniyle çıkmayacağına işaret eden kaynaklar, İncirlik Üssü’nün yanı sıra Türkiye’nin Irak’a yakın olan diğer üslerinin de operasyon sırasında kullanılması gündemde.

Türkiye’nin şu an üslerin kullanımı ile ilgili yeni bir mutabakat metni aramadığı, öncelikle koalisyonun oluşumunu beklediği, bu konuda görüşmelerin sürdüğü belirtildi. Ancak Türkiye’nin önceliği operasyonun kısa zamanlı değil, uzun zamanlı olması ve IŞİD’e verilen desteğin kırılması için Sünni kesimleri dışlamaması.

Türkiye’nin diğer önceliği de sivil kayıpların önlenmesi. Operasyonların ve başta muhaliflere desteğin kesilmesi için sürecin uzun süreli ve kapsayıcı olmasını isteyen Türkiye, IŞİD’in ve felsefesinin kısa sürede bölgeden silinmeyeceği görüşünde.

 

Erdoğan ile Obama ‘ayaküstü’ görüştü

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, ABD Başkanı Barack Obama’nın önceki gün Waldorf Astoria Oteli’nde verdiği resepsiyona katıldı ve Obama ile sadece “ayaküstü” görüştü. Köşk kaynakları, “Suriye de dahil bölgesel sorunların ele alındığını” belirtirken Erdoğan’ın Obama’ya Suriye konusundaki önceliklerini ilettiği öğrenildi. Türk heyetinin New York’ta aldığı son karar tezkerelerin içeriğinde değişiklik yapılması.

Görüşmeye ilişkin Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Erdoğan ve Obama’nın IŞİD kaynaklı tehdidin de aralarında bulunduğu bölgesel ve küresel konularda yakından çalışmayı sürdürmede mutabık kaldıklarını bildirdi.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi Sözcüsü Caitlin Hayden, “Onlar (Obama ve Erdoğan) ABD-Türkiye ilişkilerine yönelik taahhütlerini tekrarladılar ve IŞİD’den doğan tehdidin de aralarında bulunduğu bölgesel ve küresel zorluklarda birlikte yakından çalışmayı sürdürmede mutabık kaldılar” ifadesini kullandı.