Kâr şirkete, yük devlete

Maden şirketlerinin maliyetlerindeki artışları devlet karşılayacak.

Mustafa Çakır

Hükümet maden şirketlerine verilecek destekte kesenin ağzını açtı. Meclis’e sunulan “torba tasarı” ile maden şirketlerine yapılacak desteğin kapsamı genişletiliyor. Kamu kurum ve kuruluşlarının iştiraklerinden sahaları kiralayan rödövansçıların maliyetlerindeki artışlar da devlet tarafından karşılanacak. Hükümetin önceki gün Meclis’e sunduğu, tam ismi “Vergi Kanunları ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Tasarısı” olan “torba tasarıda” maden şirketlerine yapılacak destekler de yer aldı. Madenlerde ruhsat sahipleri ile üçüncü kişiler arasında rödövans sözleşmeleri yapılıyor. Sözleşme ile ruhsat sahibi, işletme iznini devrediyor, bunun karşılığında da rödövans bedeli alıyor. Yani maden sahaları rödövansçı şirketler tarafından kiralanıyor.

Maliyet kamuya

Mevcut Maden Yasası’nda linyit ve taşkömürü çıkaran maden şirketlerinin işlettikleri yeraltı maden işletmelerindeki maliyet artışlarının karşılanması için destek verilmesi öngörülüyordu. Yeraltında çalışan maden işçilerinin ücretlerinin, iki asgari ücretten az olamayacağına yönelik değişiklik sonrasında işverenlere destek için düzenleme yapılmıştı. Meclis’e sunulan “torba tasarının” 34. maddesine göre, kamu kurum ve kuruluşlarının iştiraklerinin işlettirdikleri maden işletmelerinde çalışan rödövansçılara da maliyet artışlarının karşılanması için destek verilecek. Maddenin gerekçesinde “çalışma saatindeki azalma, ücret artışı, yıllık izin düzenlemeleri gibi iyileştirmelere bağlı olarak oluşan maliyet artışlarının karşılanması için destek verilmesi öngörülmektedir” denildi. Tasarının genel gerekçesinde de, “özel hukuk tüzel kişilerinin işlettikleri yeraltı maden işletmelerinde olduğu gibi, kamu kurum ve kuruluşlarının iştiraklerinin işlettirdikleri yeraltı maden işletmelerine de işçilik giderleri nedeniyle gerçekleşen maliyet artışlarının karşılanması için destek verilmesi yönünde düzenlemeler yapılmaktadır” denildi. Bu destek Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı bütçesine konulacak ödeneklerden karşılanacak. Maliyet artışlarının karşılanmasına ilişkin usul ve esaslar hükümet tarafından belirlenecek.