Kanser yapan tatlandırıcıya ithalat izni

Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın Yüksek Yoğunluklu Tatlandırıcıların İthaline İlişkin İthalat: (2010/4) Sayılı Tebliğde Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ'i Resmi Gazete'de yayımlandı. Yayımını takiben 15'inci gün yürürlüğe girecek olan tebliğe göre, 2929.90.00.00.17 Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonlu "siklamik asit" madde isimli ürüne ithalat izni verildi.


Kanser yapıcı etkisi var

E952 kodlu yapay bir tatlandırıcı olan "sikmalik asit", sodyum ve kalsiyum tuzları "siklamat" adı altında yapay tatlandırıcı olarak kullanılıyor. Renksiz ve kristal toz halinde ekşi-tatlı tada sahip olan siklamik asit, suda ve etanolde çözülüyor. Sükrozdan 40 kat daha fazla tatlandırıcı özelliği olan madde kanıtlanan zararları nedeniyle birçok ülkede yasaklandı. Vücuttaki dönüşümü ve metabolizma ürünlerinin kanser yapıcı etkisi olduğunun bilimsel olarak kanıtlanan bir tatlandırıcı olan "siklamat" migren ve diğer reaksiyonlara neden olduğu biliniyor. Fare testis ve embriyolarında yapılan testlerde hasara neden olmuş ve kansere yol açtığı için Amerika ve İngiltere başta olmak üzere çok sayıda ülkede kullanımı yasak.

Şeker Kurumu'ndan açıklama

Öte yandan olaya ilişkin Şeker Kurumu'ndan yapılan açıklamada şöyle denildi.

"Çeşitli basın-yayın organlarında, pek çok ülkede kanser yaptığı için ithalatı yasak olan siklamik asit’in ithalatına izin verildiğine dair haber ve yorumlar yayımlanmıştır. Söz konusu haber ve yorumlarla ilgili olarak aşağıdaki açıklamanın yapılmasına ihtiyaç duyulmuştur.

20/05/2010 tarih ve 27586 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2010/4 sayılı tebliğde Değişiklik Yapılması Hakkında Tebliğ ile 2010/4 sayılı tebliğ kapsamındaki yüksek yoğunluklu tatlandırıcılara “siklamik asit”in ilave edilmesi siklamik asitin ithalatına izin verilmesi anlamına gelmemektedir. Söz konusu tebliğ değişikliği ile siklamik asit ithalatı için Sağlık Bakanlığı veya Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’ndan kontrol belgesi alınmaması halinde Şeker Kurumu’ndan uygunluk belgesi alınması zorunluluğu getirilmektedir. Kurumumuzca ithal edilen tatlandırıcıların yurtiçinde kullanımının takibi amacına yönelik olarak uygunluk belgesi düzenlenmektedir.

Ülkemizde gıdalarda kullanılabilecek tatlandırıcı çeşit ve miktarları, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın 21/09/2006 tarih, 26296 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2006/45 sayılı Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerinde Kullanılan Tatlandırıcılar Tebliği’ne göre belirlenmektedir. Siklamik asit de bu tebliğ kapsamındaki tatlandırıcılardan biri olup, 2010 yılına kadar söz konusu tatlandırıcıya ait özel bir GTİP numarasının bulunmaması nedeniyle yukarıda bahse konu Tebliğ kapsamına alınamamış ve siklamik asite özel bir GTİP açılması nedeniyle Tebliğ kapsamına alınması mümkün olmuş ve bundan sonra yapılacak olan siklamik asit ithalatlarının Kurumumuzca izlenebilmesi yolu açılmıştır.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’nın Gıda Maddelerinde Kullanılan Tatlandırıcılar Tebliği’nin Avrupa Birliği’ne Uyum başlıklı 10. Maddesinde “Bu Tebliğ, 94/35/EC sayılı “gıdalarda Kullanılan Tatlandırıcılara İlişkin Avrupa Parlamentosu ve Konsey direktifi” dikkate alınarak Avrupa Birliği’ne uyum çerçevesinde hazırlanmıştır.” denilmekte olup, ülkemizde kullanılan tatlandırıcı tür ve miktarları AB’de kullanımına izin verilen tatlandırıcı tür ve miktarları ile uyumludur. Siklamik asit; ABD, Kanada, Avrupa Birliği dahil, 50’den fazla ülkede tatlandırıcı olarak kullanımına izin verilen bir tatlandırıcı olup, Şeker Kurumu’nun bahse konu Tebliğ kapsamındaki sorumluluğu ithal edilen tatlandırıcıların ithalatında beyan edilen amaca uygun olarak kullanımının takibinden ibarettir."