Kalça kırıkları özellikle kemik erimesi olan ileri yaştaki insanlarda daha sık görülüyor

Özellikle kemik erimesi olan ileri yaş kişilerde görülen kalça kırıkları tedavi edilmezse daha ciddi sorunlara yol açabilir. Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Umut Yavuz, cerrahiyi engel durum olmaması halinde bütün kalça kırıklarının ameliyat edilmesi gerektiğini vurgulayarak “Ameliyat olmazsa hastalar yürüyemeyeceği için pıhtı atma riski artmaktadır” dedi. 

Prof. Yavuz, kalça kırıkları ile ilgili merak edilenleri anlattı. 

DAHA SIK GÖRÜLÜYOR

- Kalça kırıklarının sayısı pandemi döneminde artış gösterdi mi?

Kalça kırıkları özellikle kemik erimesi olan ileri yaştaki insanlarda daha sık görülmektedir ve özellikle ev içi düşme sonrası oluşmaktadır. Pandemi döneminde evde kalan ileri yaştaki halkımız günlük aktivitelerini yaparken ya da evde sıkılmamak için ek aktiviteler yaparken (detaylı temizlik, tamirat, badana gibi) düşme sonrası kalça kırığı gelişmektedir. Bu dönemde kırık sayısında belirgin artış olmamakla birlikte sık olarak gördüğümüz söylenebilir.

- Kalçamızın kırıldığını nasıl anlayabiliriz?

Bazı hastalarımız kırıktan çok sonra polikliniğimize yada acil servisimize ulaşıyor. Bu hastalarımızın geç gelmesinde en önemli neden, çoğunda düşme sonrası ayrışmamış kırık gelişmesi nedeniyle ağrıya rağmen yürümeye devam edebilmeleridir. Düşme sonrası ani ya da yavaş yavaş başlayan kalça ağrısı, basamama ve bazen de dize vuran ağrı kalça ekleminde olabilecek bir kırık konusunda bizleri şüphelendirmelidir. Eğer kırık çatlak tarzında ayrışmamış bir kırık ise zamanla artan topallama ve ağrı kalça kırığını anlamamızda önemlidir. Bunun yanında bazı kırıklarda bacakta kısalık ve ayakta dış yana dönme gibi bulgularda sıklıkla görülmektedir.

- Yaş, cinsiyet ve kırılan bölge kalça kırığı ameliyatlarının sonucunu etkiliyor mu?

İleri yaş hastalarda en önemli problem, beraberinde olan hastalıkların, hastanın cerrahi sırasında veya sonrasında oluşabilecek komplikasyonları artırmasıdır. Cinsiyet özellikle sonucu etkilememekle birlikte ameliyat sonrası sosyal hayata geçiş ve uyum erkek hastalarımızda daha hızlı diyebilirim. 

EVDE TEK YAŞAYANLAR

- Kimlerde kalça kırığına daha çok rastlanıyor?

Kalça çevresi kırıklarını özellikle evde tek yaşayan ve ileri osteoporoz hastalığı olan yaşlı hastalarımızda daha sık görüyoruz. Bunun harici özellikle merdiven kullanmayı gerektiren, yüksekten düşmeye müsait işlerde ya da araç kullanımı gereken işlerde çalışan kişilerde de travma sonrası kalça kırığı oluşmakla birlikte bu hastalarımız genelde daha genç yaştaki hastalarımızdır.

- Kalça kırığında müdahale edilmezse hasta neler yaşar?

Cerrahiye engel özel bir durum yoksa bütün kalça kırıkları ameliyat edilmelidir. Ameliyat olmazsa hastalar yürüyemeyeceği için pıhtı atma riski artmaktadır. Ayrıca uzun süre yatakta kalacakları için yatak yarası açılma ve beraberinde enfeksiyon riski oluşmaktadır. Bu hastalarda ayrıca kaslarda zayıflama, iştah kaybı, mevcut hastalıkların kötüleşmesi gibi risklerde oluşacağından dolayı hayati risk dahil birçok tehlikeli durum ile karşı karşıya kalınmaktadırlar. 

AMELİYATTAN SONRA AYNI GÜN YÜRÜTÜLÜYOR

- Cerrahi sonrası iyileşme süreci ne kadardır ve neler yapılmalıdır?

Cerrahi sonrası birinci gün ameliyat olan hastamızın röntgenlerini çektiriyor ve tespitte bir sıkıntı olmadığını görürsek aynı gün bir yürüteç yardımıyla yürütüyoruz. Ameliyattan önce ve sonrasında mutlaka kan sulandırıcı ilaçlara başlıyoruz ve iki ay civarında kullanmasını öneriyoruz. Hasta yatarken bile başlanacak fizik tedavi süreci, hastalarımızın daha etkin yürüyebilmesinde ve kalça hareketlerinin eski hale gelmesinde bize yardımcı olmaktadır. Yapılan ameliyat tekniğine göre bacak arası yastık kullanma, bazı özel hareketleri yapmama gibi ek önlemler varsa hastalarımıza anlatıyor ve dikkatli olması gerekliliğini sıklıkla vurguluyoruz. Genellikle ameliyat sonrası 15-20. günler arasında dikişleri alıyor ve altıncı haftadan sonra desteksiz yürümesini bekliyoruz.