Jonas Mekas öldü...

Deneysel sinemanın usta ismi Litvanya asıllı Amerikalı yönetmen Jonas Mekas 96 yaşında hayata veda etti. Kurucularından biri olduğu Anthology Film Archives (Antoloji Film Arşivi) Mekas’ın ailesinin yanı başında huzur içinde öldüğünü duyurdu. Ölüm sebebine dair bir açıklama yapılmadı.

cumhuriyet.com.tr

1922 yılında Litvanya’da dünyaya gelen Jonas Mekas kardeşi Adolfas ile birlikte 2. Dünya Savaşı sırasında Nazi kamplarında tutsaklık yaşamış ama hayatta kalmayı başararak New York’a göç etmişti. İlk filmini 1962’de çeken yönetmen, görüntü yönetmeni, eleştirmen, arşivci ve şair Jonas Mekas 1964’de Venedik Film Festivali’nde gösterilen “The Brig” adlı filmle ilk önemli çıkışını yaptı. 60’lı yıllarda aralarında Andy Warhol’un ünlü “Empire” filminin de bulunduğu çok sayıda filmin görüntü yönetmenliğini de üstlenen Mekas çektiği kısa ve belgesel filmlerle deneysel sinemanın öncü isimleri arasına yazdırdı adını.

Yoko Ono, John Lennon, Allen Ginsberg, Patti Smith ve Salvador Dali gibi sanatçı, yazar ve müzisyenlerle ortak çalışmalar da yapan usta yönetmen hayatı boyunca sinemadan kopmamış ve 2007’de her gün bir film çekerek internet ortamında paylaşmıştı. 2017’de Indiewire ile yaptığı bir söyleşide her ne kadar film çekmek için para bulmakta zorlansa da devletten yardım almaya da inanmadığını söylemiş ve “Hükümete bağımlı olmaya başladığınızda hükümet sanatı dikte etme başlar” demişti. 50’ye yakın film çeken ve kendinden sonraki kuşakları derinden etkileyen Mekas öldüğünde bağımsız sinemanın önemli ismi Jim Jarmusch onun ardından sosyal medyadan paylaştığı kısa veda yazısında “Kung Fu ustasının şair versiyonuydu” diyerek belki de en güzel tanımı yaptı.