‘İthal edilen tohumlarda GDO’ya rastlandı’ iddiası doğrulanırsa sektöre büyük darbe vurulacak
İktidarın hayvan yemi hammaddesi olarak kullanılmak üzere genetiği değiştirilmiş organizmalı (GDO) mısır ve soya çeşitlerine yeni izinler vermesinin ardından pamukta da GDO tehdidi ortaya çıktı.
Mustafa ÇakırTürkiye, GDO’suz tohum kullanan ve GDO’lu pamuk ithalatının yasak olduğu üç ülkeden birisi. Bu durum dünya tekstil sektöründe Türkiye’ye önemli avantaj sağlıyor. Ancak bir süredir GDO’lu pamuk tohumu üreticisi uluslararası firmaların ithalat izni alabilmek için baskı yaptıkları iddia ediliyor. CHP Manisa Milletvekili Vehbi Bakırlıoğlu, bu iddiaları Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli’ye sordu.
Biyogüvenlik Yasası’na göre GDO veya ürünlerinin üretimi ve ithalatının yasak olduğuna dikkat çeken Bakırlıoğlu, sadece hayvan yemi amaçlı mısır ve soyaya izin verildiğini söyledi. Ancak her ne kadar yasak olsa da pamuk tohumlarında GDO’ya rastlandığı iddiaları bulunduğuna dikkat çeken Bakırlıoğlu, “Bu durumun bulaşmadan kaynaklandığına ilişkin bilgiler verilse de GDO’lu pamuk tohumlarının ülkeye nasıl girdiği veya nerelerde üretildiği bilinmemektedir. Alınan tüm tedbirlere rağmen GDO’lu pamuk tohumu ve pamuk yağı söylentileri bile ülkemizi, tohum ve pamuk üreticilerimizi uluslararası piyasada zor durumda bırakacaktır” dedi. Bakırlıoğlu, pamuğun önemli bir tekstil merkezi olan Türkiye için stratejik bir ürün olduğuna işaret etti. Bir zamanlar önemli bir üretici konumunda olan Türkiye’de yanlış politikalar sonucunda yıllar içinde pamuk ekim alanları ve üretimin neredeyse yarı yarıya düştüğünü belirten Bakırlıoğlu, şunları kaydetti:
“Bu süreç içerisinde Türkiye, dünyadaki önemli ithalatçı ülke konumuna gelmiştir. Son dönemlerde destekleme ile üretim ve ekim alanları artmış olmasına rağmen geçen sene münavele uygulamasından dolayı üretim yüzde 40 azalmış, ithalat yüzde 40 artmıştır. İthalata ödenen döviz miktarı 2 milyar doları geçmiştir. Azalan üretim, ithalatın artması demektir.”
Bakırlıoğlu, Türkiye’nin dünyada GDO’lu pamuk üretiminin olmadığı 3 ülkeden birisi konumunda bulunduğunu, GDO’lu pamuk üretimi ve ithalatının yasak olduğunu vurguladı. Vehbi Bakırlıoğlu, “Ülkemiz için önemli avantaj sağlayan bu uygulama Türk pamuğunun ve ‘FREE GMO’ etiketi ile ihraç edilen tekstil ürünlerinin dünyadaki prestijini ve değerini artırmıştır” dedi. Ancak 2019’da pamuk yağında ve yemde kullanılan pamuk küspesinde GDO’lu gene rastlandığına dikkat çeken Bakırlıoğlu, “Ekim sürecine yaklaştığımız şu günlerde pamuk tohumu piyasasında yüzde 35’lik pazar payına sahip bir firmaya ait 2 çeşit tohumda GDO’lu gene rastlandığı iddia edilmektedir. Bu iddialar piyasanın tüm bileşenleri tarafından dile getirilmektedir” değerlendirmesini yaptı.
‘TEKSTİL İÇİN RİSK’
Gelen bilgilerin Türkiye’nin GDO’lu pamuk tohumu tehdidi altında olduğunu gösterdiğine işaret eden Bakırlıoğlu, bu iddiaların pamuk üretimi ve tekstil sektörü açısından büyük risk oluşturacağını vurguladı. Bakırlıoğlu, Bakan Pakdemirli’ye şu soruları yöneltti: “İthal edilen pamuk tohumlarında GDO’ya rastlandığı iddiaları doğru mudur? Alınan numunelerdeki GDO oranı nedir, mevzuatta belirtilen kriterlere uygun mudur? Bu durum ‘bulaştan’ mı kaynaklanmaktadır? Eğer bulaştan kaynaklı bir GDO varlığı söz konusu ise bu tohumlar hangi yolla ülkeye girmiştir?”