İstanbulluya yok, Başakşehir'e var!

Türk futbolu 14.5 milyar TL’lik borç nedeniyle iflasın eşiğine gelirken, 2018 yılının flaş ekibi Başakşehir FK’nin hem finansal hem sportif anlamdaki yükselişi spor dünyasında “Bu değirmenin suyu nereden geliyor?” sorusunu gündeme getirdi. Merkez medyanın, üzerine gitmediği Başakşehir olayı, Galatasaray, Beşiktaş, Fenerbahçe, Trabzonspor, Bursaspor ve Eskişehirspor gibi köklü camiaların taraftarlarınca sosyal medyada irdelenirken, “İstanbul’daki yerel yönetim, kendi kentinin yüzlerce yıllık geçmişe sahip camialarına karşı niçin rakip çıkartır” yorumları da dikkat çekti. Özellikle Galatasaray ve Fenerbahçe UEFA’nın koyduğu Finansal Fair Play kuralları nedeniyle Avrupa kupalarından men korkusu yaşarken Başakşehir Futbol Kulübü’nün Sivasspor’dan 2 milyon Avro bonservis artı maaş karşılığı Brezilyalı yıldız Robinho’yu transfer etmesi bardağı taşırdı. Elle tutulur tek geliri TFF’nin ödediği isim hakkı ve naklen yayın bedeli olan Başakşehir FK, kadrosunda Arda Turan, Adebayor, Robinho, Caiçara, Elia gibi yıldızları barındırırken, geride kalan dönemde sadece Roma’ya sattığı Cengiz Ünder’den kazanç sağlayabildi. Cengiz için İtalyan ekibinin verdiği 15 milyon Avro’nun 4.5 milyonunu yetiştiricilik payı olarak ünlü futbolcunun ilk kulübü Altınordu’ya veren Turuncu-Lacivertliler, 10.5 milyon Avro ile 2 yıldır inanılmaz transferlere imza atmayı (!) başardı.

Gişe geliri elektriğe yetmiyor!

Maçlarını ortalama 2 bin 464 seyirciye oynayan ve bazı karşılaşmalarda tribünler boş kaldığı için Başakşehir Belediyesi’nin taşeron işçilerini müsabakaya getirdiği iddia edilen Süper Lig liderinin gişe geliri, İstanbul’un en lüks statlarından biri olan Fatih Terim Stadyumu’nun işletme giderlerinin çok altında kaldı. Antrenman ve kamp tesislerini de içinde barındıran Başakşehir Futbol Kulübü spor kompleksinin elektrik parası bile taraftarın harcadığı para ile karşılanamıyor. Dünyadaki diğer kulüplerin bilet, pazarlama gibi gelirlerinden yoksun olan Başakşehir’in temel gelir kaynağı ise iktidara yakınlığı ile bilinen ve medyada “havuz müteahhitleri” diye adlandırılan firmalar. İstanbul’un metro, raylı sistem ve 3. havaalanı ile Kanal İstanbul projelerinde aslan payını alan inşaat firmaları Süper Lig liderine destek oluyor. İşte Başakşehir’in sponsorları:  Deco-Vita, Medipol, 3. İstanbul, THY, Doğa, Ziraat Katılım, İntercity, Macron, Fakir, İntermega Güvenlik, Kalyon, Sırma, Turex, Nef, Vodafone, Sunny, Kiğılı, Denizbank, Burger King. Başakşehir’in sponsorluk geliri bununla da kısıtlı değil. Nurettin Sözen döneminde İstanbullunun ucuz ekmek yemesi için kurulan “Halkekmek” ve yine kentin gaz dağıtımını üstlenen İGDAŞ, çeşitli aralıklarla Başakşehir’e sponsor oldular. Başakşehir U21 takımı şu sıralar maçlara İGDAŞ reklamı ile çıkıyor.

Yönetimi, kabine gibi!

Yıllar önce İstanbul Büşükşehir Belediyespor adı altında kurulan, 2014 yerel seçimleri sonrası siyasi baskı nedeniyle adı değişen ve bir gecede Başakşehir Futbol Kulübü oluveren Turuncu-Lacivertli ekibin başkanı İBB’nin mevcut Başkanvekili ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın aile yakını Göksel Gümüşdağ. Yine Başakşehir’in önceki yönetiminde şimdiki Turizm Bakanı Mehmet Ersoy vardı. Kulübün forma sponsoru ise Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın sahibi olduğu Medipol Grubu. Ancak Başakşehir’le ilgili asıl sıkıntı, İBB bünyesinde ve iştirak statüsündeyken, bir gecede AŞ’ye çevrilip Gümüşdağ ve arkadaşlarına o günlerin parası ile 7 milyon TL civarı bir para karşılığı devri. Bir başka sıkıntı ise İstanbul’da kayıtlı ve tescilli 1600 kulüp varken, birdenbire kurulan Başakşehir FK’ye, İstanbul’un yeni rant alanı Başakşehir Belediyesi sınırları içindeki modern bir stadın verilmesi.

Yıldız üstüne yıldız!

Başakşehir FK, şirkete ait şirket olduğu için sözleşmelerin büyük bölümünde gizlilik şartı var. Tahmini kulüp değeri 52.5 milyon Avro olarak gösteriliyor.  Ancak futbolcuların aldıkları paralar, personel ve benzeri giderler düşünüldüğünde kulübün yıllık maliyetinin değerinin üzerine çıktığı tahmin ediliyor. Kamuoyuna yansıyan yıllık maaş ve ödentiler şu şekilde:

Giden:

Cengiz Ünder-Roma: 15 milyon Avro (4.5 milyonu Altınordu’nun)

Mevcut kadro:

Arda Turan: 4 milyon Avro 

Adebayor: 2.2 milyon Avro (Bazı kaynaklar 4 milyon olarak gösteriyor)

Clichy: 3 milyon Avro 

Emre: 2 milyon Avro 

Gökhan: 1.5 milyon Avro 

Elia: 1.5 milyon Avro 

Bajic: 1 milyon Avro 

Visca: 1.5 milyon Avro 

Caicara: 1.5 milyon Avro 

İrfan: 1 milyon Avro 

Robinho: 2 milyon Avro 

Epureanu: 1 milyon Avro 

Yıldızlara 25 milyon Avro, teknik kadro ve toplam maaş bütçesi hesaplandığında 40 milyon Avro.

Başakşehir’e giden para ile ne yapılır?

İBB iştirakiyken birden patron şirketi olan Başakşehir FK etrafında dönen para ile İstanbul’a ne tür bir belediyecilik hizmeti verilir sorusuna ise uzmanlar şu yanıtı verdiler:

- Mecidiyeköy-Beylikdüzü arasındaki 45 km’lik Metrobüs hattının, 30 kilometresinin hafif raylı sisteme çevrilmesi. (Hafif raylı sistemin kilometre maliyeti 27 milyon TL*)

- Kentte yaşayan ve işsiz olduğunu kanıtlayan herkese ücretsiz ulaşım kartı.

- Öğrencilere bedava ulaşım.

* İzmir ve Antalya hafif raylı sistemi örnek alınmıştır.