‘İstanbul artık büyük bir susuzluk tehlikesi altında’

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB) Kimya Mühendisleri Odası, İstanbul’da yaşanabilecek susuzluk üzerine 8 Aralık'ta yazılı bir basın açıklaması yaptı.

“GÜNLÜK SU TÜKETİMİ YAKLAŞIK 3 MİLYON METREKÜP”

Sözcü'de yer alan habere göre; Covid-19 salgını dolayısıyla su kullanımının artması ve 2020 yılının 2019 yılından daha kurak geçmesi nedeniyle kuraklık tehlikesinin büyüdüğünü ve 2021'de de kuraklığın devam etmesi halinde bir afete dönüşebileceğini vurgulayan TMMOB, “2000 yılında ihale edilen Büyük Melen İçmesuyu Temini Projesi yıllar önce bitirilmesi gerekirken hala tamamlanamamıştır. Bugün İstanbul'un günlük ortalama su tüketimi yaklaşık 3 milyon metreküptür.

Bu üç milyon metreküp suyun yaklaşık 1,5 milyon metreküpü Melen Projesinin 1. Aşamasından ve Yeşilçay Sisteminden temin edilmektedir. İstanbul'un tükettiği geriye kalan yaklaşık 1.5 milyon metreküp su ise İstanbul'un eski su kaynaklarından temin edilmektedir” bilgisini paylaştı.

“İSTANBUL SUSUZLUK TEHLİKESİ ALTINDADIR”

7 Aralık itibariyle (3 gün önce) İstanbul'un mevcut su kaynaklarındaki doluluk oranının yüzde 23'lere düştüğünü belirten TMMOB, “2004 yılında ihale edilmesi gerekli Melen Barajının ihalesi 2012 yılında sekiz yıl gecikmeli yapılmış ve baraj bitmiş olmasına rağmen gövdesindeki derin çatlaklar nedeniyle su tutması imkansız hale gelmiştir. AKP'nin deyişiyle 2071, gerçekte ise 2040 yılına kadar İstanbul'un su problemini çözmesi gereken Büyük Melen İçmesuyu Projesinin başarısızlığa uğraması nedeniyle kurak geçen her mevsim sonrası İstanbul her an ciddi bir su sorunu ile karşı karşıyadır.

Hızla artan nüfus ve şehirleşmenin etkisiyle günlük su ihtiyacı sürekli artan İstanbul; su tutamayan Melen Barajı nedeniyle bundan böyle büyük bir susuzluk tehlikesi altındadır. Kurak geçen her mevsim, artan kentleşme, nüfus ve devam eden salgın İstanbul için su açısından artık büyük bir tehdittir” açıklamasında bulundu.

“ÇEKİLEN SU MİKTARINDA CİDDİ ORANDA ARTIŞ VAR”

İstanbul'un 2020 yılındaki tüketilen günlük su miktarı 3 milyon 70 bin metreküp olduğunu belirten TMMOB, “2019 yılında 2 milyon 900 bin metreküp olan bu tüketim bu yıl için ortalama günlük 170 bin metreküp artmıştır. İstanbul'un su yükünü Ömerli, Darlık, Terkos, Büyük Çekmece, Alibey Barajları ile Melen ve Yeşilçay Sistemleri çekmektedir. Bugün itibari ile Melen ve Yeşilçay Sistemlerinden günlük 1 milyon 526 bin metreküp su çekilmektedir. 2019 yılına göre çekilen su miktarında ciddi oranda artış vardır” dedi.

“MELEN'İN EN ERKEN...”

Melen Barajı'nın gövdesinde meydana gelen çatlamalar nedeniyle su tutması konusunda ortaya çıkan nedenlerden ötürü İstanbul Su ve Kanalizasyon İdaresi'ne (İSKİ) tesliminin geciktiğini hatırlatan TMMOB, “Barajın en erken 2025 yılında onarılıp teslim edileceği ifade edilmektedir. Yağışların böyle gitmesi durumunda Melen Sisteminden daha çok su alınması durumu ortaya çıkacaktır. Bu nedenle yeni bir su çevirme yapısı inşa edilerek ve pompa sistemleri kurularak Melen Çayından daha fazla su alınması mümkündür.

Ancak Melen Barajı ile Cumhuriyet Su Arıtma Tesisi arasında üçüncü isale hattı yıllar geçmiş olmasına rağmen hala inşa edilmemiştir. Bunun yanı sıra her biri 720 bin metreküp/gün kapasiteli 4 adet Melen Projesi Cumhuriyet Arıtma Tesisinin üçü de hala inşa edilmemiştir. Bu nedenle Melen Barajından alınabilecek su bu koşullara bağlı olarak ne yazık ki sınırlıdır” açıklamasında bulundu.

“HİÇBİR ZAMAN YÜZDE 50'Yİ GEÇMEYECEKTİR”

Ocak ve Şubat aylarında yağışların, özellikle de barajları ve yer altı suyunu besleyen kar yağışlarının gerçekleştiği aylar olduğuna değinen TMMOB, “Kar yağışlarının olması durumunda bile İstanbul barajlarının doluluk oranı hali hazırda çok düştüğü için fazla artmayacaktır. İstanbul barajları 2021 yılına, doluluk oranları itibariyle, geçen seneki doluluğun yarısı seviyesinde girmektedir.

Önümüzdeki yıl yağışlar devam etse bile barajlardaki maksimum doluluk oranı hiçbir zaman yüzde 50'yi geçmeyecektir. Çünkü halihazırda Trakya yarımadasındaki İstanbul'un su kaynakları neredeyse tamamen boşalmış durumdadır. Önümüzdeki yıl kuraklığın devam etmesi halinde Melen'den alınacak ilave su bile İstanbul'un su sorununun çözemeyecek, İstanbul susuz kalacaktır” ifadelerini kullandı.

“SU TASARRUF KÜLTÜRÜ OLUŞTURULMALI”

TMMOB, alınması gereken tedbirleri şöyle sıraladı:

“Hali hazırda 21 bin kilometre uzunluğunda bir su iletim hattına sahip İstanbul'da yüzde 30 civarında olan kayıp kaçak oranı şebekelerde yapılan iyileştirmelerle yüzde 10'lara düşürülmeli. Bahçe sulama, halı, araç yıkama yasaklanmalı. Günlük kullanımlarda tasarrufu teşvik edici önlemlerin hayata geçmesi için su tasarruf kültürü oluşturulmalıdır. Aynı şekilde ihalesi yapılmış olan İsaköy ve Sungurlu Barajları da inşa edilerek yılda ilave 190 milyon metreküp su alınması sağlanmalıdır.”

1-10 ARALIK'TAKİ BARAJ DOLULUK ORANLARI

İSKİ'nin 1-10 Aralık tarihlerinde paylaştığı İstanbul'un barajlarındaki doluluk oranları ve kente verilen su miktarları ise şu şekilde:

1 Aralık; verilen su miktarı: 2 milyon 748 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 24.50

2 Aralık; verilen su miktarı: 2 milyon 767 bin metreküp – doluluk oranı:  yüzde 24.30

3 Aralık: verilen su miktarı: 2 milyon 793 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 24.04

4 Aralık: verilen su miktarı: 2 milyon 796 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 23.78

5 Aralık: verilen su miktarı: 2 milyon 844 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 23.54

6 Aralık: verilen su miktarı: 2 milyon 874 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 23.30

7 Aralık: verilen su miktarı: 2 milyon 811 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 23.06

8 Aralık: verilen su miktarı: 2 milyon 788 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 22.88

9 Aralık: verilen su miktarı: 2 milyon 746 bin metreküp – doluluk oranı: yüzde 22.66

10 Aralık: verilen su miktarı henüz açıklanmadı ( gün devam ettiği için) – doluluk oranı: yüzde 22.39