‘İslama uygun borsa’ örneği dünyada yok

Borsa İstanbul (BİST) Yönetim Kurulu Başkanı Talat Ulussever’in “Borsayı İslami kurallara uygun bir yapıya dönüştürmeliyiz” sözleri finans dünyasında tartışma yarattı. Konunun uzmanlarına göre BİST’in yapısı İslami modele uygun değil. Çünkü yüzde 90’a yakını bankalardan oluşuyor. Üstelik dünyada bu konuda örnek gösterilecek bir borsa modeli de mevcut değil.

Önceki gün İslami Ekonomi ve Finans 2015 Sempozyumu’nda konuşan Ulussever, “Tüm borsa faaliyetlerinin İslami kurallara daha uygun bir yapıda yeniden oluşturulacağı bir model geliştirmeliyiz” demişti.

Marmara Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Burak Arzova ve Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği Başkanı Arif Ünver konuyu Cumhuriyet’e değerlendirdi.

Burak Arzova, “Dünyada hangi ülkede böyle bir örnek var” diye sordu. Arzova “Sadece İslami usullere uygun borsa olacaksa ticari bankalar olamayacak demektir. Bankacılık sektörü ağırlıklı bir borsamız var. En başta etkilenecek olan bankalardır. Böyle bir yapı ya da finansman modeli yok” dedi.

Finans merkezi böyle olunmaz İstanbul Finans Merkezi projesine değinen Arzova, “Bir yandan İstanbul ‘finans merkezi’ olacak diyorsunuz. Bunun için dünyanın bütün şirketlerini kendi borsanızda işlem görür hale getirmeniz gerek. Nasdaq ile anlaşmayı nereye oturtacaksınız belli değil. Londra ve New York borsaları Arap sermayesinin en çok yatırım yaptığı borsalar. Manchester United gibi, Manchester City gibi futbol kulüplerinden hisse alıyorlar. Körfez sermayesi sadece bize gelecek değil. Malezya var, Hong Kong, New York, Londra borsaları var” dedi. Arzova şöyle devam etti: “Eski Başbakan Yardımcısı Ali Babacan karbon borsası oluşturmamız gerekiyor demişti. Bu doğru bir yaklaşımdı. Şimdi nereden nereye geldik. İlk aklıma gelen bu borsanın açılış kapanış saatleri ne olacak, cumaları kapalı mı olacak veya dini bayramlarda tatil mi olacak? Çünkü cuma günü Arap sermayesi diğer borsalarda işlem görmeye devam edecek. Bunların hepsi soru işareti. Zaten Türkiye piyasasından rekor çıkış var. Yabancı yatırımcı için pek çok belirsizlik var. Artık yatırım yapılabilir ülke konumundan çıktık. 1 Kasım’dan sonra ne olacağını bilmiyoruz.”

YENİ BİR BORSA KURULMASI LAZIM

Sermaye Piyasası Yatırımcıları Derneği Başkanı Arif Ünver ise mevcut borsa ile bu yapının sağlanamayacağını belirterek, böyle bir yapının yeni bir borsa kurulmasını gerektirdiğini söyledi. Sermaye Piyasası Kanunu’nun 65. maddesine göre, Bakanlar Kurulu kararı ile yeni bir borsanın kurulmasının mümkün olduğunu vurgulayan Ünver, Borsa İstanbul Başkanı’nın da buna işaret ettiğini düşündüğünü söyledi.

Ünver şunlara dikkat çekti: “İngiltere İslami bir ülke olmamasına rağmen İslami finans alanında çok ciddi açılımlar yaptı. Altı doldurulduğu takdirde olumlu buluyorum. Çünkü bu ülkelerin ciddi fonları var. İran dışa açılmaya başladı ve büyük bir pazar. Bu fonların sermaye piyasalarına da çekilmesi gerek. Ancak mevcut borsayı bu yapıya kavuşturamazsınız. Yüzde 80- 90’ı borsanın bankalardan oluşuyor.”