İşkenceyi görün!

Polis tarafından kolu kırılan yurttaşa tazminat ödenmesine karar veren Anayasa Mahkemesi, kırık kolu gören savcının soruşturma açmamasının hak ihlali olduğuna hükmetti

Alican Uludağ

Anayasa Mahkemesi, gözaltı sırasında yaşanan kötü muamele ve işkence olaylarıyla ilgili savcılıklara ders niteliğinde bir karara imza attı. Gezi protestolarına katıldığı gerekçesiyle gözaltına alınan Süleyman Göksel Yerdut’un kolunun kırılmasına ilişkin olayda “insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının” ihlal edildiğine hükmeden Anayasa Mahkemesi, soruşturmanın yeniden açılmasına karar verdi. Kararın gerekçesinde, “başvurucunun kolunda kırık meydana geldiğinin sağlık raporlarıyla sabit olması ve çıkarıldığı adli makamlar önünde başvurucunun kolunun alçıda olduğunun bilinmesi karşısında konuya ilişkin resen soruşturma başlatılmamasının, resen soruşturma ilkesinin ihlali” niteliğinde olduğu belirtildi.

SAĞ KOLUNDA KIRIK TESPİT EDİLDİ

Süleyman Göksel Yerdut, Gezi protestolarına katıldığı gerçesiyle 24 Haziran 2013’te evi basılarak gözaltına alındı. Sağlık kontrolünden geçirildiği hastaneden çıkarılırken polisler tarafından ayaklarına ve koluna tekme atılan Yerdut’un kolu da parmak izi alınacağı gerekçesiyle büküldü. Polis, olaya ilişkin “şüpheli kelepçe takıldıktan sonra kollarını sıkıp gererek bileklerine zarar verdi” diye tutanak tuttu. Hastaneye sevk edilen Yerdut’a önce “herhangi bir kırık/çıkık tespit edilmedi” diye rapor verildi. Rahatsızlığının sürmesi üzerine yeniden hastaneye götürülen Yerdut’un sağ kol dirseğinde kırık tespit edildi. Yaklaşık 5 ay tutuklu kalan ve tahliye olduktan sonra kolundan ameliyat geçiren Yerdut, 16 Ağustos 2013’te İzmir Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu. Savcılık, şüpheli polise yönelik kimlik tespiti yapmadan, olayın yaşandığı hastanenin kamera görüntülerini toplamadan sadece polisin tutanakları üzerinden takipsizlik kararı verdi. Savcılığın kararında, polislerin zor kullanma yetki ve sınırları içinde hareket ettiği, Yerdut’un kendisine işkence yapıldığı süsü vermek için kendi kolunu sıkıştırdığı öne sürüldü.

 AYM 'İHLAL VAR' DEDİ

Yerdut’un başvurusunu görüşen Anayasa Mahkemesi, gözaltı işlemleri sırasında insan haysiyetiyle bağdaşmayan muamele yasağının ihlal edildiğine karar verdi. Kararın yeniden soruşturma yapılmak üzere İzmir Başsavcılığı’na gönderilmesine hükmeden AYM, Yerdut’a 15 bin TL manevi tazminat ödenmesine karar verdi. Kararda, “süreç bir bütün olarak değerlendirildiğinde devletin hüküm ve kontrolü altında bulunulan bir zaman diliminde meyda na gelen yaralama olayına ilişkin etkili, özenli, sorumluların tespiti ve maddi gerçeğin ortaya çıkarılması amacına yönelik bir soruşturma yürütülmesi konusunda gerekli özenin gösterilmediği sonucuna ulaşılmıştır” denildi. Kararında dosyayı kapatan savcılığı eleştiren AYM’nin kararında, benzer olaylar için “Ayrıca başvurucunun kolunda kırık meydana geldiğinin sağlık raporlarıyla sabit olması ve çıkarıldığı adli makamlar önünde başvurucunun kolunun alçıda olduğunun bilinmesi karşısında konuya ilişkin resen soruşturma başlatılmayarak ancak başvurucunun olaydan yaklaşık bir buçuk ay sonra yaptığı şikâyet üzerine harekete geçilmesi de soruşturmanın etkililiği yönünden önem taşıyan resen soruşturma ilkesinin ihlali niteliğindedir” mesajı verildi.