İşe uygun rahat kıyafet giyinmek hakkın

SkyUp'ın, tasarımları bazı haberciler tarafından devrim olarak nitelendi. Zira kurulduğu günden bu yana kadınların giydiği dizlerde, dar ve yırtmaçlı etekler ve topuklu ayakkabılar rafa kalkıyor ve yerine sportif kıyafetelere bırakıyordu. Böylece kadın uçuş görevlileri artık eski tarz yüksek topuklu ayakkabılar ve eteklerden, dökümlü pantolonlar ve saf beyaz Nike Airs spor ayakkabılara geçmeye hazırlanıyordu. Havayolu şirketi değişikliği, facebook sayfasından “Profesyonel uçuş görevlileri ilk olarak neredeyse 100 yıl önce ortaya çıktı. Bu dönemde çok şey değişti ve en önemlisi kadınlar değişti” ifadeleriyle duyurdu.

Peki işveren çalışanın kılık ve kıyafetine karışabilir mi? Çalışma hayatında  çalışanın  statüsüne göre uygulanan değişik mevzuatlar bulunuyor. Memur, işçi, gazeteci ve  gemi adamının çalışma koşullarını düzenleyen  ayrı ayrı kanunlar var.  Kılık kıyafet konusunda devlet memurlarının dışındaki diğer çalışanlara uygulanan mevzuat katı kurallar içermiyor. 4857 Sayılı İş Kanunu kıyafet konusunda  işçiler için bir sınırlama  getirmiyor. Bu konudaki düzenlemeleri işçi ve patronun özgür iradeleri ile   kendi aralarında yapacakları iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesine bırakılmış durumda. Bu bağlamda çalışma hayatının  çok dinamik bir yapıya sahip olması nedeniyle getirilen düzenlemelerin de esnek bir yapıda olması gerekiyor.

Örneğin hamile bir kadın işçinin üniforma yerine sivil ve rahat giyisiler giymesi, ayakta fazla duran kadın çalışanın rahat spor ayakkabılar giymesi gibi...

HUKUKSAL YAPTIRIM VAR

İş yasasında iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin önlemler ve yükümlülükler söz konusu. Yasa ve yönetmelikler çerçevesinde işveren işçiye iş sağlığı ve güvenliği bakımından verdiği koruyucu kıyafet ve malzemenin kullanılmasını isteyebilir ve kullanılmaması koşulunda  işçiye hukuksal yaptırım uygulayabilir.

İş eğer özel bir hijyen gerektiriyorsa, gıda ve ilaç üretimi gibi alanlarda, işveren bone ve maske kullanımı isteyebilir ya da sakal ve bıyık bırakılmaması isteyebilir.

RIZA ŞART

İşçi ve işveren arasında imzalanan sözleşmelerde kıyafet şekli belirtilmişse, taraflar buna uymak zorunda. Taraflar arasındaki sözleşmelerde ya da iş yeri personel yönetmeliğinde çalışanın giyinebileceği  kıyafetin şekli belirtilmemişse çalışan genel düzene aykırı olmamak üzere istediği şekilde istediği kıyafeti giyinebilir.

İşveren iş sözleşmesinde belirtilen ya da iş sözleşmesinde belirtilmeyip iş yerinde  uygulanan  kıyafet şeklini değiştirmek istiyorsa bu konuda çalışanın rızasını alması gerekiyor. Eğer çalışanın rızası olmaksızın kıyafet değiştirirse işçi işten ayrılarak tazminata hak kazanabilir.

Kıyafet konusundaki değişik için işverenin her zaman yazılı bildirim yapması gerekiyor. Yazılı olarak yapılmayan ve işçi tarafından  altı iş günü içinde yazılı olarak  kabul edilmeyen değişiklikler işçiyi bağlamaz. Ancak, işçi değişiklik önerisini altı iş günü içinde kabul etmezse, işveren değişikliğin geçerli bir nedene dayandığını veya fesih için başka bir geçerli nedenin bulunduğunu ispat ederse bildirim süresine uymak suretiyle iş sözleşmesini tazminat ödeyerek sonlandırma hakkına sahip.

Diğer yandan, işçinin sözleşmede kabul ettiği kıyafet yönetmeliğine uymaması durumunda, işveren işçinin iş akdini feshetme hakkına sahip.