İşçinin hafta tatili patronun insafında

Meclis’te kabul edilen ‘sanayinin geliştirilmesi’ yasası, işçi haklarını geriye götürüyor. İşçi temsilcileri ‘suiistimale açık düzenleme’ yorumunu yaptı.

Mustafa Çakır

 

TBMM’de kabul edilen Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Yasası ile “Hafta Tatili Hakkında Yasa” yürürlükten kaldırılıyor. Sendika uzmanları “düzenleme suiistimale açık” diyerek uyardı. Bundan böyle işveren isterse işçiyi hafta sonu çalıştırıp iznini hafta içi kullandırabilecek. Hafta tatili İş Yasası ile güvence altında. Ancak Türkiye’de kayıtdışı çalıştırmanın yaygın olduğuna dikkat çeken sendika uzmanları, kayıtdışılığın olduğu işyerlerinde işverenin işçiyi hafta sonu da çalıştırıp hiç izin yaptırmayabileceğine de işaret etti. Tam ismi, “Sanayinin Geliştirilmesi ve Üretimin Desteklenmesi Amacıyla Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Yasa Tasarısı” olan “torba yasa” geçen günlerde TBMM Genel Kurulu’nda kabul edildi. Cumhurbaşkanının onaylamasının ardından Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek olan yasa ile 394 sayılı Hafta Tatili Hakkında Yasa yürürlükten kaldırıldı.

Düzenleme patrona

Sendika uzmanları Hafta Tatili Hakkında Yasa’nın yürürlükten kaldırılmasının işçiler için yaratacağı sakıncalara dikkat çekti. Düzenlemenin “suiistimale açık” olduğuna işaret eden sendika uzmanlarının eleştiri ve uyarıları şöyle:

-Türkiye’de kayıtdışı çalıştırma çok yaygın. İş güvencesi zayıf. Şimdi işveren hafta sonu da işyerini açacak. İşveren işçiyi hafta sonu da çalıştırıp, hiç izin kullandırmayabilir. 7 gün çalıştırıp, mesai ücreti de ödemeyebilir. Yasaya aykırı ama bu nasıl denetlenecek? Hafta sonu açma izni almış mı almamış mı kim bakacak? Bunu önleyecek bir şey yok.

-Pazar günü okul olmadığı için bütün aile evde olacak. İşçi, pazar günü eşiyle, çocuğuyla dışarıya çıkacak, dolaşacak. Akrabalarını ziyaret edecek. Çünkü pazar tatil. Şimdi örneğin işçi pazar günü çalıştırılacak. İznini hafta içinde kullanması istenecek. Bu uygulama işçinin sosyal yaşamına da zarar verecek.

Güvenlik erteleniyor!

-Suistimale açık bir uygulama. “İşverenin maliyetini düşürüyorum” diye bu düzenlemeyi yapıyorlar. Amaç üretim olsun da... Peki işçinin hakları ne olacak? İşçi iznini kullanıyor mu, kullanmıyor mu kim denetleyecek?

“Torba yasa” ile ayrıca, kamu kurumları ile 50’den az çalışanı olan özel sektör işyerlerinde iş güvenliği uzmanı ve işyeri hekimi görevlendirme zorunluluğu da 2020 yılına erteleniyor.