İran'ın yeni cumhurbaşkanı Ruhani yemin etti

İran milli marşının ardından okunan Kur'an-ı Kerim tilaveti ile başlayan törenin açış konuşmasını Meclis Başkanı Ali Laricani yaptı. Laricani, günün önemine dair iki noktaya dikkati çekerek, bunların, cumhurbaşkanı seçilen Hasan Ruhani'nin göreve başlaması ve İran'ın özgürlüğünü ve anayasasını ilan edişinin yıl dönümleri olduğunu söyledi. Laricani, "İran halkı, yüz yıldan fazla geri kalmışlığın ardından İranlı ve Necefli din alimlerinin önderliğinde dini demokrasiyi inşa etmiştir" dedi.

Daha sonra Yargı Gücü Başkanı Ayetullah Amuli, yeni cumhurbaşkanı Ruhani'yi yanına davet ederek kendisinden yemin metnini okumasını istedi. Yemin metnini okuyan ve imzalayan Ruhani, mecliste bulunan yerli ve yabancı konuklara ve kendisini cumhurbaşkanlığına layık gören İran halkına teşekkür etti. Ruhani, "Yeni hükümetin görevine mübarek ramazan ayında ve büyük İran milletinin özgürlüğünü elde ederek anayasasını oluşturmasının yıl dönümü olan 14 Mordad'da başlamasını uğur ve iyi şans sayıyorum. Yüce Allah'tan bu zor yolda rahmet kapılarını İran halkının üzerine açmasını diliyorum" dedi.

Ruhani, konuşmasının ardından kabinesinde yer vereceği bakanların isimlerinin bulunduğu listeyi Meclis Başkanı Ali Laricani'ye sundu. Buna göre Ruhani, Dışişleri Bakanlığı için Muhammed Cevat Zarif, İçişleri Bakanlığı için Abdulrıza Rahmanı Fazlı, İstihbarat Bakanlığı için Mahmut Alevi, Ekonomi Bakanlığı için Ali Tayyibniya ve Savunma Bakanlığı için Hüseyin Dehkan'ı önerdi.

Törene Türkiye, Afganistan, Kazakistan, Pakistan, Lübnan, Ermenistan, Kuzey Kore, Tacikistan, Türkmenistan, Irak, Sudan, Suriye, Rusya, Venezuela, Cezayir, Azerbaycan, Birleşik Arap Emirlikleri, Özbekistan, Malezya, Hindistan, Tanzanya, Küba, Gana, Ukrayna, Kuveyt, Güney Afrika, Brezilya, Sri Lanka, Filistin, Çin, Katar, Etiyopya, Tunus, Gürcistan, Nijerya ve Moldova'nın da aralarında bulunduğu çok sayıda ülkenin üst düzey temsilcileri katıldı. Konuklar arasında eski AB dış politika yüksek temsilcisi Javier Solana da bulunuyordu.

Davutoğlu, yemin törenine katıldı

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ü temsilen İran'ın yeni Cumhurbaşkanı Hasan Ruhani'nin yemin törenine katıldı. Hasan Ruhani'nin göreve başlaması dolayısıyla İran Meclisi'nde yemin töreni düzenlendi. İran devriminden sonra cumhurbaşkanlığı yemin töreni için ilk kez, yabancı ülke devlet başkanları, dışişleri bakanları ve temsilciler davet edildi.

Törene aralarında Suriye, Kuzey Kore, Venezuela ve Rusya'nın da bulunduğu 50'den fazla ülkeden temsilci katıldı. Davutoğlu, Ruhani ile törenin ardından selamlaştı ve kısa bir süre sohbet etti. Davutoğlu ayrıca törene katılan Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbeyev, Afganistan Cumhurbaşkanı Hamid Karzai gibi liderlerle ayaküstü sohbet etti. Davutoğlu'nun, Ruhani ile yarın görüşmesi bekleniyor.

Ruhani'nin kabinesini açıklaması bekleniyor

Ruhani'nin, törenin hemen ardından kabinesinde yer vermeyi planladığı isimleri meclise sunması bekleniyor. Meclisin, bakanlıklar için önerilen isimler hakkında gerekli çalışmayı yapıp görüş belirtmesi için bir hafta süresi bulunuyor.

Yerel basın, Ruhani’nin bakanlıklar için görüştüğü isimleri birkaç gün önce kamuoyuna duyurmuştu. Bunlardan en önemlileri, meclis tarafından değil, bizzat dini lider Ayetullah Ali Hamaney ve ülkenin yüksek otoriteleri tarafından onaylanması gereken dışişleri, içişleri, istihbarat, savunma, irşad ve kültür bakanlığı ile cumhurbaşkanı birinci yardımcılığı görevleri için önerilecek isimler.

Dışişleri Bakanlığına eski BM temsilcisi Zarif

Ruhani’nin Dışişleri Bakanlığı görevi için görüştüğü isim, İran’ın tecrübeli diplomatlarından Muhammed Cevad Zarif.

Eski cumhurbaşkanlarından Muhammed Hatemi döneminde İran’ın BM Daimi Temsilciliğini yapan Zarif, ayrıca Dışişleri Bakanı Yüksek Yardımcılığı, Dışişleri Bakanlığı Hukuki ve Uluslararası Danışmanlığı, UNESCO Kültür Komisyonu Başkanlığı ve BM Silahsızlanma Komisyonu Başkanlığı görevlerinde bulunmuştu.

Yabancı basında ABD ve Batı'nın sıcak baktığı isim olarak anılan Zarif, ABD’de uluslararası ilişkiler bölümünde lisans ve yüksek lisans, hukuk ve uluslararası ilişkiler alanında doktoraya sahip.

Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcılığı

Ruhani’nin, Cumhurbaşkanı Birinci Yardımcısı görevi için reformcu eski cumhurbaşkanları Haşimi Rafsancani ve Muhammed Hatemi’ye yakınlığıyla bilinen İshak Cihangiri’yi seçtiği belirtiliyor.

Rafsancani döneminde İsfahan Eyalet Valiliği’ne atanan Cihangiri, Hatemi hükümetinin iki dönem Sanayi ve Maden Bakanlığı görevini yürütmüştü.

Sanayi mühendisliği alanında yüksek lisans eğitimine sahip olan Cihangiri, halen Hatemi’nin kurucusu olduğu Baran Vakfı’nın (İran Gelişme ve Kalkınma Özgürlüğü Vakfı) mütevelli heyet üyeliğini yürütüyor.

Savunma Bakanlığına Hüseyin Dehkan

Düzenin Yararını Teşhis Konseyi Siyasi, Savunma ve Güvenlik Komisyonu Sekreteri olan Hüseyin Dehkan basına yaptığı açıklamada, Ruhani’nin Savunma Bakanlığı için kendisine teklif götürdüğünü ve bu görev için dini liderin onayını alacağına inandığını belirtti.

Dehkan, 8. ve 9. hükümetler döneminde (Hatemi ve Ahmedinejad’ın ilk dönemi) Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Şehit Kurumu Başkanı, 7. ve 8. hükümetler döneminde ise (Rafsancani ve Hatemi dönemi) Savunma Bakanı Vekili idi. Dehkan ayrıca 8 yıl süren İran-Irak savaşı sırasında İran Devrim Muhafızları Ordusu’nun farklı kademelerinde komutanlık yapmıştı.

Ekonomi Bakanlığına Ali Tayyibniya

Ruhani’ye Ahmedinejad hükümetinden miras kalan enflasyon, işsizlik, pahalılık gibi birçok ekonomik sorun, gözleri Ekonomi Bakanlığına getirilecek isme çevirdi.

Ekonomi Bakanlığı için yine reformcu eski cumhurbaşkanı Haşimi Rafsancani döneminde Ekonomi Komisyonu Sekreterliği, Cumhurbaşkanlığı Araştırma ve Planlama Yardımcılığı gibi farklı görevlerde bulunmuş bir isim ve aynı zamanda akademisyen olan Ali Tayyibniya’ya teklif götürüldü.

Tahran Üniversitesi’nde öğretim görevlisi olan Tayyibniya’nın ekonomi alanında doktorası bulunuyor.

Tayyibniya, 1986’dan beri farklı hükümetler döneminde çeşitli görevlerde yer almış, ekonomi alanında tecrübeli bir isim olarak biliniyor.

Kendisine teklif götürüldüğünü teyit eden Tayyibniya, göreve atanması durumunda ülkedeki bankacılık sisteminde reform yapılmasının öncelikleri arasında olduğunu belirtti.