İnsanlar et yemeye başlayınca, emzirme süresi kısalmış
İnsan bugünkü durumuna ancak düzenli et tüketimiyle gelmiştir. Çünkü et yeme alışkanlığı sayesinde beynimiz büyümüştür.
cumhuriyet.com.trBu tartışmalı teoriye şimdi yeni bakış açısı eklendi. Buna göre et, emzirme süresini kısaltarak insanlığın gelişmesini hızlandırmıştır. Büyük beyin, göreceli olarak uzun yaşam süresi ve daha verimli üreme yetisi, başarılı insan evriminin anahtar elementleri olarak kabul edilir. İnsan bu “üstün” duruma, ilk aletler, avcılık ve et tüketimiyle ulaşmış.
Geçerli olan teorilere göre bu önemli geçiş yaklaşık olarak iki milyon yıl önce gerçekleşmiştir. Bununla birlikte bu tezler biraz tartışmalıdır. Nitekim çok eski insanlara ait aletler daha iki yıl önce bulundu ve beyin büyüklüğüyle beslenme arasındaki kesin bağlantıya bazı araştırmacılar kuşkulu yaklaşıyorlar.
Et tüketiminin insanın gelişimi üzerindeki etkisini öğrenmek isteyen Lund Üniversitesi’nden (İsveç) Elia Psouni, tamamen farklı bir alanı seçmiş: Emzirme süresi. Nitekim bu süre uzun büyüme ve gelişme evresi ve yaşam süresine göre ve insansı maymunlarla karşılaştırıldığında göreceli olarak kısadır. En geleneksel toplumlarda bile bebekler iki yıl ve dört aydan fazla emzirilmez. Oysa ortalama olarak 60 yıllık ömrü olan şempanzeler yavrularını dört ila beş yıl emziriyorlar.
Erken memeden kesmenin, yavrunun gelişimi üzerinde etkisi vardır. Hem bebek annenin çok yakınında bulunmak zorunda kalmaz, hem de doğumlar arasındaki kısa aralar nedeniyle üreme başarısı artar.
Bazı araştırmacılar emzirme süresinin kısa olmasını mesela aile yapısına ve büyüklüğüne bağlıyorlar. Diğerleri ise biyolojik nedenleri daha olası görüyorlar. Şöyle, bebek, beyni belli bir gelişim aşamasına ulaştığında annesinden emmeyi bırakıyor. İşte İsveçli bilim insanları bu tezi geniş kapsamlı filogenetik bir karşılaştırmayla kontrol ettiler. Bu amaçta altmış yedi cins memelinin emzirme süresiyle birlikte beyin kütlesi, beden kitle endeksi ve biyomekanik oranlar da karşılaştırılmış.
Araştırmacıların PLoS ONE dergisindeki yazılarına göre et tüketimi, kısa emzirme süresi için hem gerekli hem de yeterli bir açıklama. Gerçi insanın gelişiminde sosyal faktörler de önemli bir rol oynamıştır ama sosyal bağları daha zayıf olan diğer etçillerle karşılaştırıldığında, kısa emzirme süresinin kesinlikle et tüketimiyle alakalı olduğu ortaya çıkmaktadır diyor bilim insanları.