İnsanın barbar hali

Kemal İskender'in insan figürü ile ilintili resimlerinin sıkıntıyı, darboğazları anlatması doğal değil mi? 'Ressam ne denli yoğun hissediyor, fırçasına ne güçlü yansıtmış insanlık bunalımını' demek için birebir, İş Bankası Kibele salonlarında dolaşmak.

cumhuriyet.com.tr

Serginin adı “Barbarlar: Diğer İroni”. İnsanın barbar haline göndermeyi anımsatıyor doğal olarak. Onlarca insan figürünün hareketli hallerinde hırsla, doyumsuzlukla, çözümsüzlükle donandığını izliyoruz. Dur yok, durak yok bu tuvallerdeki insanlarda.

Koyu fonda açık renklerle boyalılar ya da tam tersi... Açık bir derinlikten kopup bize koyu renkleriyle yaklaşıyorlar. Tuvallerin sağından solundan girip bir kadraj, bir sınır çizgisi oluşturuyorlar. Öne çıkıp çok gerilere gidiyorlar. İrkiltici, şüphelendirici, bir anlatım dili. Çizgi sivri, desen sivri, rengin kullanılışı sivri, dil sivri bu resimlerde, sakınmasız!

Francis Bacon ile bağ kuralım. Savaş sonrası yaptığı resimlerinde hem büyülenme hem huzursuz kılınmaya adaydır izleyici. İnsanın dünyasında yer alabilen her türlü çirkinliği konu alır Bacon.

Willem de Kooning de bir savaş sonrası ressamıdır. Kadın serilerinde hareketli fırça vuruşları ile oluşturduğu soyut dışavurumcu biçemi ile insanı çaresiz, mutsuz, doyumsuz, algısız kılar, anlatır. Kooning bizi hep düşündürmüştür, niye güzelle uğraşmaz, niye irkiltir bizi diye. Yanıtını bulmak kolaydır. Sanatın bir anlamda sorun gösterici, uyarıcı bir rolü olduğunu kabul ediyorsak, gerçekleştirmek yolunda özgürce, özgün bir dile ulaşmak, başarının doruğunda oluştur.

Kemal İskender bu bağlamda doruğu hedeflemiş biri. İnsan figürü ile ilintili resimlerinin sıkıntıyı, darboğazları anlatması doğal değil mi? Huzuru bir dilek, bir özlem olarak aradığında belki bir dansa, belki bir güvercine, belki coşkulu bir ata, yani imgesel olana gereksinim duyabilir. Renklerin dilini insanın psikolojisine uyan bir ustalıkta kullanması da bundan. “Ressam ne denli yoğun hissediyor, fırçasına ne güçlü yansıtmış insanlık bunalımını” demek için birebir İş Bankası Kibele salonlarında dolaşmak.