İnsan: tasarlayan ve tasarlanan

İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) düzenlediği 3. İstanbul Tasarım Bienali yarın kapılarını açacak. Açılıştan evvel bienalin basın tanıtımı için dün sabah Karaköy’deki Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’nda bir toplantı düzenlendi. Küratörlerin düzenlediği sergi turuyla süren toplantıda önce İKSV Yön. Kur. Bşk. Bülent Eczacıbaşı ve Bienal Direktörü Deniz Ova söz aldı. Ardından basına bienal küratörleri Beatriz Colomina ve Mark Wigley seslendi. Konuşması sırasında Colomina “her şeyin tasarlandığı bir devirde yaşadığımızın” altını çizerken, Wigley ise “insan var olduğundan beri tasarımın da var olduğunu, insanın tasarlayan bir canlı olmasının yanı sıra en büyük tasarımlardan da biri olduğunu” vurguladı. Konuşmaların en etkileyici anı ise hiç kuşkusuz, Mark Wigley’in küresel anlamda kaos ortamından geçtiğimiz bu günlerde tasarımın birlikte yaşamanın yolu olduğunu ve şimdi İstanbul’un bienal süresince bunu konuşmasını istediklerini söylemesiydi...

Bu sene beş mekâna yayılacak ve girişin müze biletiyle yapılacağı Arkeoloji Müzesi dışında ücretsiz gezilebilecek bienal sergileri Galata Özel Rum İlköğretim Okulu, Studio-X Istanbul, DEPO ve bomontiada’da yer alan Alt Sanat Mekânı’nda görülebilecek. 20 Kasım’a kadar sürecek bienalde bu yıl 6 kıtadan, 13 ülkeden 250’nin üzerindeki katılımcının 70’in üzerinde projesi var.

Bienalin bu yılki teması ise bugün belki de en önemli soru haline gelen “Biz İnsan mıyız?”. Bu soru hem “Bedeni, Gezegeni, Yaşamı ve Zamanı Tasarlamak” olarak dört başlık altında hazırlanan bienaldeki işleri gördüğünüzde, hem de Galata Özel Rum İlköğretim Okulu’ndaki “Haritadan Belli” adlı çalışmayı izlediğinizde daha da anlam kazanacak. Söz konusu çalışmaya, Mart 2016 tarihli bir haberde geçen ve dört yıl boyunca bombalar altında yaşadıktan sonra önce Türkiye’ye, oradan Midilli’ye, sonra da İdomani’ye geçen Suriyeli Raife al-Baltajy’in hikâyesi not düşülmüş. Raife’nin ailesiyle otobüs beklerken söyledikleri çalışmayı açıklayan notlar içerisinde geçiyor: “Allah bunu bize yapanların tümünün cezasını versin... Biz hayvan mıyız? Yoksa insan mıyız?”