İnsan ruhunun derinlerinde

“Her Yol Kuzeye Çıkar”ı izlerken zaman zaman aklıma uzun yıllar evvel izlediğim “Enter Achilles” geldi. Avustralyalı efsanevi koreograf Lloyd Newson'ın kurduğu dans topluluğ DV8'in aynı adlı gösterisinin filme aktarılmış bir versiyonunun izlemiş ve hayran kalmıştım. Sonra Youtube üzerinden de defalarca izlediğim bir gösteriydi ve bir grup erkeğin bir pub'da geçirdiği geceyi anlatıyordu. Aralarında şakalaşan, bira içen, kavga eden, deliren erkeklerin dans formunda anlatılan hikayeleri üzerinden aslında tüm bir erkeklik olgusunu tezgaha yatırıyordu Newson. Size de izlemenizi tavsiye ederim.

Dediğim gibi yer yer aklıma “Enter Achilles” geldi zira koreograf Karine Ponties'in bu yıl Golden mas İstanbul'da programı çerçevesinde 23. İstanbul Tiyatro Festivali'nde sergilenen eseri de yine dans formunda anlatılan ve 7 erkeğin performanslarıyla şekillenen bir çalışma. Ponties'in Newson'dan ne kadar etkilendiğini bilemiyorum ama “Her Yol Kuzeye Çıkar”ın bir noktada çok farklı bir yöne evrildiğini (Avustralya gibi güneye değil de, alabildiğine kuzeye!) söylemek mümkün. Newson'ın gösterisi anlatıya daha yakın ifadelerle yüklüyken, Ponties'inki daha soyut ve içsel ifadeleri taşıyor sahneye. Yer yer son derece şiirsel, bir yandan da alabildiğine fiziksel bir çalışma. Öyle ki dansçıların solo olarak performans sunduğu bölümlerde hissedilen yoğun acının hem son derece derin bir yerden çıkarılan dugularla hem de imkansız derecede zor görünen hareketlerle ilintili olduğunu anlıyorsunuz. İnsan bedeni bunları yapabilir miymiş dedirten kimi hareketler olduğunu görüp de, insan ruhu bu kadar karanlık mıymış diye sormamak mümkün mü?

Geçen yıl izlediğimiz “Hamlet Kolajı”nın ardından bu yıl dört oyunla birden kentimize gelen Golden Mask festivali sanatseverler için gerçek bir nimet. Konuya dair ayrıntılı bilgiyi kültür muhabirimiz Orhun Atmış'ın haberinde okuyabilirsiniz. Bu arada bilet kalmış mıdır bilemiyorum ama Golden Mask İstanbul'da kapsamında Vakhtangov Tiyatrosu'nun sergileyeceği “Yevgeni Onegin” (21 ve 22 Kasım, 20.00, Zorlu PSM) ile Theatre of Nations'ın “İran Konferansı” (23 Kasım, 20.30, Zorlu PSM) adlı oyunlarını kaçırmayın derim.