İnşaat ve turizmde 10 milyar lira batık
Bankacılık sektöründe takipteki kredilerin genel oranı yüzde 3’e gerilerken, inşaat ile turizmdeki yükseliş sürdü ve oranlar yüzde 4’ü aştı.
Emre DeveciTürkiye Bankalar Birliği (TBB) 2017 Bankacılık Sektörü Değerlendirmesi raporu ile kredi verilerini yayımladı. Takipteki alacakların toplam kredilere oranı 2017 yılında bir önceki yıla göre 0.3 puan azalarak yüzde 3’e gerilerken, turizm ve inşaatta bu oran yüzde 4’ün üzerine çıktı. Turizmde 2016’da yüzde 3.51 olan nakit krediler/ tasfiye olunacak alacaklar oranı, 2017’de yüzde 4.07’ye ulaştı. Kasım 2017’de bu oran yüzde 3.94 idi.
İnşaatta 2016’da yüzde 3.78 olan nakit krediler/tasfiye olunacak alacaklar oranı, 2017’de yüzde 4.16’ya yükseldi. İnşaat ve turizmde toplam batık miktarı 10.27 milyar TL’ye ulaştı.
Turist çok, harcama az
Aralık 2017 itibarıyla turizmde toplam nakit kredi miktarı 68.2 milyar TL olurken, tasfiye olunacak alacak miktarı 2.77 milyar TL oldu. Aralık 2016’da turizmde nakit kredi miktarı 58.5 milyar TL, tasfiye olunacak krediler ise 2.05 milyar TL idi.
Turizmde kriz yılı olan 2016’ya göre geçen yıl düzelme olsa da, turist harcamalarının düşük kalmasının batık kredi oranının artmasında etkili olduğu belirtiliyor. 2014’te 35.8 milyon ile rekor kıran Türkiye’ye gelen yabancı turist sayısı, darbe girişimi ve terör saldırıları nedeniyle 2016’da 25.2 milyona gerilemiş, 2017’de ise 32 milyona ulaşmıştı. Ancak 2014’ün ilk çeyreğinde 877 dolar olan kişi başı ortalama yabancı turist harcaması, 2017’de 630 dolara kadar geriledi. İnşaat 2017’de yüzde 4.16’ya çıkan tasfiye olunacak alacaklar/krediler oranı, 2015’te yüzde 3.26 idi.
Konutta düşüş vurdu
2017’nin son çeyreğinde konut satışlarının ve konut fiyatlarının düşmeye başlamasıyla tehlike çanlarının çalmaya başladığı inşaatta 2017’de nakit kredi miktarı 198.8 milyar TL olurken, tasfiye olunacak alacak miktarı 7.5 milyar TL’ye ulaştı. Aralık 2016’da nakit kredi miktarı 150.9 milyar TL, tasfiye olunacak alacak miktarı ise 6.24 milyar TL idi. Turizmde 2017’de yüzde 4.07’ye çıkan tasfiye olunacak alacaklar/krediler oranı, 2015’te yüzde 3.26 idi.
Toplam kredi 2.1 trilyon TL
TBB 2017 Bankacılık Sektörü Değerlendirmesi raporuna göre; bankacılık sektörü toplam aktifleri bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 19 artarak 3.3 trilyon TL’ye; toplam krediler yüzde 21, sabit fiyatlarla ise yüzde 8 oranında büyüyerek 2.1 trilyon TL’ye çıktı. Toplam mevduat yüzde 18 oranında artarak 1.71 trilyon TL’ye ulaştı.
Kredi/mevduat oranı 3 puan artarak, yüzde 123 düzeyine yükseldi. Bu oran dünyadaki en yüksek oran. Özkaynaklar yüzde 20 artarak 359 milyar TL’ye yükseldi. Özkaynaklardaki artışın 30,7 milyar TL’si (yüzde 52’si) geçmiş yıl karlarından; 11,6 milyar TL’si (yüzde 20’si) ise cari yıl kârından geldi. Böylece toplam özkaynak artışının yüzde 72’si, özkaynaklara ilave edilen geçmiş yıl kârlarından ve cari yıl karından geldi. Kredilerdeki hızlı büyümenin de etkisiyle ortalama özkaynak karlılığı 1.5 puan artarak yüzde 14.7 oranında gerçekleşti.