İnönüler’in camisini yıkıyorlar

Rize’de 1953’te Sevinç İnönü’nün dedesi tarafından yaptırılan, Sohtorik Camii’nin müftülük tarafından yıktırılıp yerine yeni cami yapılmasına karar verildi.

Ömer Şan

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 2012 yılının Nisan ayında Başbakanlığı döneminde meclisteki AKP grubunda “İnönü döneminde camiler ahır yapıldı” derken, caminin İzmir’in işgali sırasında ahıra çevrildiği ortaya çıkmıştı. Rize’nin Derepazarı İlçesi’nde 1953 yılında Sevinç İnönü’nün dedesi Hüseyin Avni Sohtorik tarafından kendi arazisi üzerine yaptırılan, bakımlarını sağlığında kendisinin daha sonra Erdal İnönü ve eşi Sevinç İnönü’nün yaptırdığı Sohtorik Camii’nin Derepazarı Müftülüğü tarafından yıktırılıp yerine yeni cami yapılmasına karar verildi.

Bu durumdan haberinin olmadığını belirten Seviç İnönü, “İsmet Paşa’yı haksız yere suçlayanların onun ailesinin yaptırdığı camiyi yıktırması bizi üzdü. En azından yıkılacağı bilgisini vermelerini beklerdik. Onu bile çok gördüler. Yerine yenisinin yapılacağı söyleniyor inşallah öyle olur. Kaygılıyız” dedi.

İnönü: Haberimiz yok

Aile, 2008 yılında adının korunması ve yaşatılması şartıyla camiyi Türkiye Diyanet Vakfı’na devretti. Derepazarı Müftülüğü ise aileye haber bile vermeden geçen günlerde aldığı kararla caminin yıkılmasına karar verdi.

Derepazarı Müftülüğü’nün aldığı karardan haberi olmadığını belirten Sevinç İnönü, “Camiyi merhum büyükbabam Hüseyin Avni Sohtorik yaptırdı. Hastalığı nedeniyle Heybeliada’ya yerleşmişti. Ben de burada doğdum. Paşa’nın (İsmet İnönü) köşküne çıkarken Cami Sokağı’nda bulunan Heybeliada Camisi’ni çok severdi. Çok şirin ve güzel bir camiydi. Aynısını Derepazarı’nda kendi arazisi üzerinde yaptırdı. Yıllar yılı bakımını da üstlendi. Bizler de bakımlarını aksatmadık. En son geçen yıl Tema Vakfı’nın düzenlediği gezi sonrası uğrayıp ziyaret ettim. Daha önce de Erdal Bey ile (Erdal İnönü), 1998 yılında bölgeye yaptığımız gezi sırasında ziyaret edip mahallelilerle sohbet etmiştik. Daha sonra Erdal Bey’in, caminin bakım ve onarım işleri için destek sağladığını öğrendim. Kardeşim, 2000’li yıllarda caminin bakım ve onarımının daha iyi yapılabilmesi için mülkiyetiyle birlikte Diyanet Vakfı’na devredildiğini söyledi. Caminin işleriyle son yıllarda kardeşim Selim Sohtorik ilgileniyordu. Aradım, görüştüm, onun da bilgisi yokmuş. Çok güzel bir cami idi. İsmet Paşa’yı haksız yere suçlayanların onun ailesinin yaptırdığı camiyi yıktırması bizi üzdü. En azından yıkılacağı bilgisini vermelerini beklerdik. Keşke, yıkılması yerine olduğu gibi korunarak geliştirilseydi. En azından bunca zamanın yaşanmışlığı ve anısı var idi. Onu bile çok gördüler” dedi.

Müftü: Özelliği yok

Konuyu yakından takip ettiğini belirten Derepazarı Müftüsü Muhammet Yıldız ise Sevinç İnönü’nün “Keşke, yıkılması yerine olduğu gibi korunarak geliştirilseydi. En azından bunca zamanın yaşanmışlığı ve anısı var idi. Onu bile çok gördüler” sözlerini anımsattığımızda “Serzenişte bulunacağına neden bizi aramıyor” dedi. Müftü Yıldız, “Hiçbir özelliği yok. Sevinç Hanım hangi özelliğinden söz ediyor? Sonuçta 4 duvardan oluşan çatılı kâgir bir bina. Ben öğrencilik yıllarımda Heybeliada’da staj yaptım. Sevinç Hanım’ın söylediği gibi öyle özellikli ve güzel bir cami olduğunu görmedim, biliyorum. Biz yerine daha büyüğünü ve daha mimari özelliği olan bir cami yapıyoruz. Yeni şartlar haiz olduğu için yeni bir cami yaptırılması için karar alındı. Hibe edilirken şerh konulmuş onun için cami ismi korunacak” diye konuştu.

Sökmeye başladılar

Cami Yaptırma heyetinden Keleş Demir ise, caminin yıkılıp yeniden yapılması için kendilerinin herhangi bir tasarrufu olmadığını, çalışmaların tamamen Müftülüğün kontrolünde sürdürüldüğünü söyledi. Derepazarı Müftülüğü’nün aldığı kararın ardından yerine yeni cami yapılmak üzere, Sohtorik Camii’nin önce çatısı söküldü, ardından da içi boşaltılmaya başlandı. Caminin yapımına yardım toplamak için ise Derepazarı ilçe geçişi üzerine üzerinde Arapça ifadeler ile banka hesap numarasının yer aldığı bir de tabela asıldı.