İngiliz seçimlerinde perşembe gününün sırrı
İngiltere'de üç gün sonraki genel seçim, Türkiye ve birçok ülkedekinin aksine hafta sonu yerine Perşembe günü yapılacak olmasıyla dikkati çekiyor.
cumhuriyet.com.trÜlkede genel seçimin perşembe günü yapılması yönünde bir kural ya da yasa bulunmuyor, yani başbakan istediği bir günü seçim günü ilan edebiliyor.
Ancak İngiltere'de İkinci Dünya Savaşından, yani 1945 yılından bu yana yapılan 17 genel seçimin hepsi perşembe günleri yapılmış. "Geleneksel seçim günü" haline gelen perşembe ile ilgili kimi kaynaklar, geçmişte fabrika işçilerinin haftalık yevmiyelerini cuma günleri aldıklarını, dolayısıyla para kazanmalarını alkol alarak ve içerek kutlayan işçilerin "ayık" olmaları için genel seçimin perşembe günü yapıldığını yazıyor.
Bazı kaynaklar da eskiden İngiltere'nin birçok kentinde perşembe günleri dükkanların erken kapandığını ve esnafın ya da dükkan sahiplerinin de böylece kolaylıkla oy kullanabildiğini belirtiyor.
İngiltere'de genel seçimin neden perşembe günleri yapıldığına dair çeşitli rivayetler bulunsa da 45 milyonu aşkın seçmen, Avam Kamarasında yer alacak 650 milletvekilini belirlemek için bu Perşembe sandık başına gidecek. Seçmenler, adreslerine gönderilen seçmen kartlarıyla birlikte ve bu kartlarda belirtilen adrese giderek yerel saatle 07.00'den akşam 22.00'ye kadar oy kullanabilecek. Okullar ve kiliseler gibi yerlerde seçim merkezleri kurulacak.
Seçmen olmak için 18 yaşın üzerinde İngiliz vatandaşı ya da ülkede oturma izni bulunan İrlanda ya da Milletler Topluluğu vatandaşı olmak gerekiyor. İngiltere'de en son genel seçim 5 yıl önce, 5 Mayıs 2005'te yapılmıştı.
Muhafazakarlar önde ancak parlamento çoğunluğuna sahip değil
İngiltere'de genel seçime üç gün kala ülkedeki üç büyük siyasi partinin liderleri ülkede dolaşarak seçim kampanyalarını sürdürüyor.
İngiliz gazeteleri ise seçimle ilgili çeşitli araştırma şirketlerine yaptırdıkları anketlere sayfalarında yer veriyor. Guardian gazetesinin ICM araştırma şirketine yaptırdığı son ankete göre, David Cameron liderliğindeki Muhafazakar Parti, bir diğer adıyla Toryler, yüzde 33 ile liderliğini koruyor. Toryleri ise hem Gordon Brown liderliğindeki İşçi Partisi hem de Nick Clegg liderliğindeki Liberal Demokrat Parti eşit yüzde 28 ile takip ediyor.
Bir diğer araştırma şirketi Poll of polls'a göre ise seçim yarışını yine yüzde 35 ile Muhafazakarlar önde götürüyor. Muhafazakarları yüzde 28 ile İşçi Partisi, yüzde 27 ile Liberal Demokratlar takip ediyor.
Mevcut sayılara göre Toryler yüzde olarak önde gözükseler de parlamentoda tek başına iktidar olabilecek sandalye çoğunluğunu elde edemiyor. Bu da ülkede 6 Mayıs'ın ardından koalisyon hükümetine gidilebileceğini gösteriyor.
İngiliz seçim sistemi dar bölge ve çoğunluk esasına göre düzenlendiği için, yani her seçim bölgesinde en çok oyu alanın doğrudan milletvekili seçilmesi dolayısıyla herhangi bir siyasi parti seçimde ilk sırada yer alsa da parlamentoda en çok sandalyeye sahip olamayabiliyor. İngiltere'de bir siyasi partinin tek başına iktidar olması için Avam Kamarasındaki 650 sandalyenin, en az 326'sını kazanmak durumunda.
Ülkede seçimin ardından koalisyon hükümeti olasılığı da dikkatleri Liberal Demokratlara çeviriyor. Mevcut seçim sisteminin değiştirilmesini ve Gordon Brown'un başbakan olmamasını isteyen Nick Clegg liderliğindeki Liberal Demokratların koalisyon pazarlıklarını bu şartlara göre yapması bekleniyor.