"IMF koşullarını yumuşatmalı"

Küresel krizin etkileri yayılırken IMF’ye başvuran ülkenin sayısı artması üzerine örgütün kaynaklarının yetmeyebileceği belirtilirken IMF’nin kredi sağladığı ülkelerden talep ettiği koşulları yumuşatması istendi.

Financial Times gazetesi, IMF’nin gerçekleştirmesi gereken kurtarmaların küçük ekonomilerle sınırlı kalması halinde kaynaklarının yetebileceğini vurgularken “Ancak Fon’un birkaç büyük ekonomileri, örneğin Brezilya ve Türkiye, aynı anda ele alacak kadar kaynağı olmayabilir” yorumunu yaptı. Bu arada, Asya ve petrol üretici ülkelerin rezervlerinin kullanılmasını öneren gazete, IMF’nin artık geçmişte borçlanan ülkelerden talep ettiği katı koşulların artık sürdürülemez olduğunu belirterek Fon’un tutumunu yumuşatması gereğinin altını çizdi. Ekonomi gazetesi Financial Times, yüksek gelirli ülkelerde bankacılık krizinin reel sektöre yayılırken başka aktorlerin sahneye çıkmak zorunda kaldığını belirterek sahnede yükselen ekonomiler ile uzun bir süreden beri pek ortalıkta görünmeyen oyuncu IMF’nin boy göstermeye başladığını kaydetti.

"Ülkeler IMF'nin geçmişteki katı koşullarından korkuyor"

Şimdiye kadar yükselen ekonomilerin borçlarını döndürmek için uluslararası kredi piyasalarına dayandığını belirten gazete, ancak kredi muslukları kururken birçok ülkenin fonlanma sorunlarıyla karşı karşıya kaldığını, yatırımcılar geri çekilirken de para birimlerinin hücuma uğradığını yazdı. Gazete şöyle devam etti: “1980 yılları başında Latin Amerika’da, 1990 yıllarında da Asya’da yaşanan krizler hala hatıralardır. Ülkeler, IMF’ye başvurmaya isteksiz çünkü geçmişte krediler için getirilen katı koşullardan korkuyor. IMF’ye yönelmeden önce Izlanda Rusya ile, Pakistan ise, ABD, Çin ve Suudi Arabistan ile görüştü.”

"IMF katı koşullardan vazgeçmeye hazır gibi"

Ancak ABD ve Avrupa’nın kendi finansal sektörleri kurtarmaya çalıştığını ve başka ülkelere yardım etmeye isteksiz olduğunu belirten gazete, diğer nakit zengini ülkelerde de kredi pek bulunmadığını, sağlanması halinde bile kabul edilemez siyasi koşullar ile önerildiğini kaydederek “Bir kez daha IMF, son ödünç verme mercii olacağı gibi görünüyor” ifadesini kullandı. İngiliz gazetesi, geçmişte IMF’nin sert bütçe kesintileri, özelleştirme ve pisaya liberalizasyonunu talep ettiğini anımsatırken “ABD ve Batı Avrupa’nın mevcut krize verdiği yanıtın ışığında açık ki bu tur koşullar artık sürdürülemez. IMF, tutumunu yumuşatmalı ve bunu yapmaya hazır olduğu yolunda cesaret verici işaretler var” görüşünü dile getirdi.

"IMF büyük çağtaki kurtarmalar için hazır mı?"

IMF’nin hızlı bir biçimde harekete geçmesinin öneminin altını çizen gazete, böyle yapacağının bilinmesinin güveni artıracağını kaydetti. Buna karşın “IMF, büyük çaptaki kurtarmalar için hazır mı?” sorusunu da soran gazete, IMF’nin krediler için doğrudan 207 milyar dolarlık bir kaynağının bulunduğunu, 53 milyar dolar daha sağlayabileceğini kaydetti. Buna karşın FT, IMF’nin kullanabileceği kaynakların yüksek gelirli ülkelerdeki banka kurtarma operasyonlarının tutarıyla karşılaştırıldığında çok fazla bir şey olmadığına dikkat çekerken IMF’nin Asya krizi sırasında 36 milyar dolar civarında bir kredi sağladığını ancak bundan çok daha büyük bir tutarın başka ülkelerden geldiğini anımsattı. Gazete şu değerlendirmesini yaptı: “Eğer kurtarmalar, İzlanda, Macaristan, Ukrayna, Belarus ve Pakistan gibi daha küçük ekonomiler ile sınırlı kalırsa IMF’nin kasaları yetebilir. Ancak Fon’un, birkaç büyük ekonomileri, örneğin Brezilya ve Türkiye, aynı anda ele alacak kadar kaynağı olmayabilir.” İngiliz gazetesi, bu çerçevede “Asya ve petrol üretici ülkelerin rezervleri, IMF’de çoktan yapılması gereken reformun karşılığında istikrar edici araçlar olarak kullanılabilir” önerisini yaptı. Değerlendirmesinin sonucunda IMF’nin geçmişte provası yapılan film senaryolarından uzaklaşması gereğini savunurken “Hızlı bir biçimde yardım sağlamalı ve ülkelerden, kısa vadeli görünümü felçe uğratmadan uzun vadeli sürdürülebilirliğini iyileştiren politikaları uygulamalarını istemeli” dedi.