İhracata ABD darbesi

ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross, Beyaz Saray’a çelik ve alüminyum ithalatına ciddi oranlarda ek gümrük vergisi veya kota uygulanmasını içeren çeşitli tavsiyelerde bulundu. Cumhuriyet’e konuşan Çelik İhracatçıları Birliği Başkanı Namık Ekinci, zaten Ocak 2018’de ABD’ye çelik ihracatında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 80 gibi büyük bir düşüş olduğunu, söz konusu tasarının hayata geçmesi durumunda ise Türkiye’nin ABD’ye bir gram bile çelik ihraç edemeyeceğini dile getirdi. Türkiye’nin ABD’ye en çok çelik ihraç eden ülkeler arasında Kanada, Brezilya, G. Kore, Meksika, Rusya’dan sonra 6. sırada yer aldığını hatırlatan Ekinci, geçen yıl anti-damping davaları nedeniyle ABD’ye çelik ihracatının düştüğünü belirtti.

Gerekçe güvenlik

Türkiye geçen yıl 11 milyar dolarlık toplam çelik ihracatının 1.12 milyar dolarını ABD’ye yapmıştı. Ekinci, çelik üretimi için her yıl sıfır vergiyle ABD’den 900 milyon dolarlık hurda ithalatı yaptıklarını ancak ABD’nin çelik ithalatına vergileri artırması durumunda hurda ticaretinin tekrar değerlendirilmesi gerektiğini belirtti.

ABD Ticaret Bakanlığı’ndan önceki gün yapılan açıklamaya göre, çelik ve alüminyum ithalatının ülkenin “ulusal güvenliğine etkisini” incelemek üzere başlatılan araştırmalar sonuçlandı. Çelik ithalatı için en az yüzde 53 ek gümrük vergisi uygulanması önerilen 12 ülke arasında Türkiye de var. Bakanlığın çelik ithalatına ilişkin raporunda, ABD’nin dünyadaki en büyük ithalatçı konumunda olduğu vurgulanırken, son 20 yılda Amerikan çelik sektöründeki istihdamın yüzde 35 azaldığı kaydedildi. Alüminyum raporunda ise iç talebin yüzde 90’ının ithalatla karşılandığı belirtilirken, ülkenin alüminyum sektöründeki istihdamın 2013- 2016 arasında yüzde 58 düştüğü ifade edildi.

Üç alternatif

Çelik için önerilen 3 farklı alternatiften ilki, tüm ülkelerden ithal edilen çelik ithalatına en az yüzde 24 ek gümrük vergisi getirilmesini öngörüyor. İkinci alternatif ise Çin, Brezilya, Hindistan, Güney Kore, Rusya, Güney Afrika, Tayland, Mısır, Costa Rica ve Türkiye’nin oluşturduğu 12 ülkeye en az yüzde 53 ek gümrük vergisi ile diğer tüm ülkelerin çelik ithalatını 2017 seviyelerinde sınırlandıracak kota uygulamasını içeriyor. Ross, son olarak, tüm ülkelere 2017’de ithal ettiklerinin yüzde 63’ü düzeyinde kota getirilmesini teklif etti.

Trump’ın, Ticaret Bakanı Ross’un önerilerini değerlendirdikten sonra 18 Nisan’a kadar alacağı karar merakla bekleniyor. Ticareti Geliştirme Yasası, başkana güvenlik nedeni ile belli ürünlerde ithalatı kısıtlayıcı tedbirler alma yetkisi veriyor.

Çin’le rekabete korumacılık önlemi Çin uzmanı Fatih Oktay, ABD’nin Pekin ile girdiği ekonomik rekabet nedeniyle birçok alanda korumacı önlemler almaya başladığını, bu önlemlerin sadece Çin’i değil tüm dünya ticaretini etkileyeceğini dile getirdi. ABD Ticaret Bakanlığı raporuna göre 29’u Çin’e olmak üzere çok sayıda ülkenin çelik ürünleri ithalatına 169 adet vergi uygulanmakta olduğunu belirten Oktay, son önerilen vergilerin mevcutlara ek vergiler olduğuna dikkat çekti.