İHD hak ihlalleri raporu açıkladı: Korkunç bir yıl geride kaldı

İnsan Hakları Derneği (İHD) Diyarbakır Şubesi, 2016 yılı ihlal raporunu açıkladı. İHD Şube Başkanı Raci Bilici, 50 bin hak ihlali yaşandığını belirttiği 2016 için “Korkunç bir yıl” nitelemesi yaptı.

Mahmut Oral
İnsan Hakları Derneği, yıl içerisinde her gün ölümler yaşandığını dile getiren Bilici, insan hakları ihlallerinin 2016 yılında da OHAL ile birlikte sistematik bir şekilde artış gösterdiğine dikkat çekti.
 
Gazeteciler tutuklu, basına baskı sürüyor 
 
15 Temmuz darbe girişimi ardından ilan edilen ve halen devam eden OHAL uygulamaları ile muhalif kesimlerin hedef alındığına dikkat çeken İHD Şube Başkanı Bilici, “Basına yönelik ağır sansür ve baskılar sonucunda 131 gazeteci halen tutuklu bulunuyor. Gazetecilerin haber yapmalarını engelleyecek politikalar geliştirilmiştir. İfade ve örgütleme hakları da alınan kararlar ile bir bütün olarak baskı altına alınmıştır. Demokratik haklar yasaklanmıştır. Bölge kentlerinde hukuk, çocuk ve kadın odaklı faaliyet yürüten 171 dernek kapatılmıştır” dedi
 
Yargısız infazlar 
 
Bilici daha sonra da 2016 yılının “korkunç” bilançosunu açıkladı.  Raporda yargısız infaz, keyfi öldürme, silah kullanma yetkisinin ihlali ve “dur” ihtarına uymadığı için polis, korucu ve asker tarafından 305 kişinin öldürüldüğü, 134 kişinin yaralandığı vurgulandı.  Yargısız infazlar raporda bölgedeki cezaevlerinde ise 6 kişinin yaşamını yitirdiği, 1 kişinin yaralandığı, faili meçhul saldırılarda 6 kişinin öldürüldüğü, 5’i çocuk 14 kişinin ise yaralandığı dile getirildi.  Raporda ayrıca polis ve askerlerin hata ve ihmali sonucu 11 kişinin yaşamını yitirdiği, 7 kişinin yaralandığı, yıl içerisinde intihar sonucu 2 asker ve polisin yaşamını yitirdiği, 8 asker ve polisin şüpheli ölüm sonucu hayatını kaybettiği belirtildi.
 
Her gün ölüm 
 
Yıl içerisinde siyasi parti, sendika ve dernek üye veya yöneticisi olan 2 kişi ile yerel yönetici olan 2 kişi uğradığı saldırı sonucunda yaşamını yitirdiği, saldırı sonucu 6 gazeteci, 10 öğrenci, bir yerel yönetici, bir doktor ve 3 sağlık çalışanının da yaralandığı bildirildi.  Raporda bölgede yaşanan çatışmalı ortamda yıl içerisinde 456 asker ve polis yaşamını yitirdiği, 1112 asker ve polisin yaralandığı, silahlı örgüt mensubu olan 816 kişinin yaşamını yitirdiği, 14 kişinin yaralandığı, yaşanan silahlı çatışmalarda 30 sivilin yaşamını yitirdiği, 33 sivilin ise yaralandığı ifade edildi.  Yıl içerisinde örgüt eylemlerinde 116 kişinin öldüğü, 760 kişinin de yaralandığı vurgulandı.  
 
Mayın ve patlayıcılar can aldı 
 
Bölgede sınır hatlarında yaşanan saldırı ve çatışmalar sonucunda 34 kişi yaşamını yitirdiği ifade edilen raporda, 41 kişinin ise yaralandığı, yine mayın ve sahipsiz olan bomba patlaması sonucu 2 erkek, 2 kadın ile 9 çocuğun yaşamını yitirdiği 5 erkek, 3 kadın ve 29 çocuğun ise yaralandığı belirtilirken, yıl içerisinde ayrıca 16 erkek, 8 kadın ve 2 çocuğun kuşkulu bir şekilde öldüğü, 8 kişinin ise intihar ettiği anlatıldı.
 
74 kez sokağa çıkma yasağı 
 
Rapora göre çatışmalı ortamlarda bölge kentlerinde 74 kez sokağa çıkma yasağı ilan edildi, 34 bölge ise özel güvenlik bölgesi ilan edilerek yasaklandı. Yıl içerisinde devam eden çatışmalı ortamlarda, 8 bölgede orman ve arazi yangını, askeri operasyonlar sonucunda 4, yaşamını yitiren 4 cenazenin verilmemesi, cenazelere yönelik uygulamalarda 2, ölüme saygısızlıkta 2, yaşamını yitirenlerin ailelerinden tazminat talebi 5 olmak üzere, 25 hak ihlali yaşandı. 
 
Kadına ve çocuğa şiddet durmuyor 
 
Rapora göre yıl içerisinde 11 kadın intihar etti ve 2 kadın intihar teşebbüsünde bulundu. Aile içi şiddet sonucu 30 kadın öldürüldü, 11 kadın yaralandı ve bir kadın cinsel istismara uğradı. Toplumsal alanda 11 kadın uğradığı şiddet sonucu öldürüldü, 3 kadın yaralandı ve 6 kadın cinsel istismara uğradı. Yıl içerisinde 9 çocuk intihar sonucu yaşamını yitirdi, 2 çocuk ise intihar teşebbüsünde bulundu. Aile içi şiddete uğrayan 8 çocuk öldürüldü, 2’si yaralandı ve 4 çocuk aile içi cinsel istismara uğradı. Toplumsal alanda yaşanan ihlal ve şiddet sonucunda 2 çocuk öldürüldü, 110 çocuk ise cinsel istismara uğradı.  
 
İşkence ve kötü muamelede artış 
 
Yıl içerisinde bölgede yaşanan bir diğer ihlal ise işkence olarak öne çıkıyor. Gözaltına 216 kişi işkence ve kötü muameleye maruz kaldı, 7 kişi ise köy korucuları tarafından işkenceye uğradı. Gözaltı yerleri dışında 138 kişi işkenceye maruz kalırken, cezaevlerinde ise 191 kişi işkenceye uğradı. Yıl içerisinde kaçırılan 1 kişi ise ajanlık ile tehdit edildi. İHD’ye yapılan başvurulara göre yıl içerisinde 29 kişi tehdide maruz kaldı. Yapılan gösteri ve yürüyüşlerde güvenlik güçlerinin müdahale ve saldırıları sonucu 54 kişi darp edildi.  Kişi özgürlüğü ve güvenliğine yönelik ihlallerde bölge kentlerinde 3 bin 556 ev baskını düzenlendi. Ev baskınları sonucunda 150 çocuk, 6 bin 710 yetişkin gözaltına alındı, bunlardan 40 çocuk bin 684 yetişkin tutuklanarak cezaevine konuldu. Yıl içerisinde 17 kişi örgüt mensupları tarafından kaçırıldı .