İBB’de rant mesaisi...Erdoğan kızıyor, İBB vazgeçmiyor

Cumhurbaşkanı Erdoğan, rant odaklı anlayıştan şikâyetçi ama İBB bir yıl boyunca kentin çehresini değiştiren çok sayıda projeye imza attı.

Hazal Ocak

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Şehircilik Şûrası’nda İstanbul’da “rant odaklı” anlayışı eleştirerek yoğun yapılaşmaya tepki göstermişti. Ne var ki Erdoğan’ın da bir dönem başkanlığını yaptığı İstanbul Büyükşehir Meclisi’nin (İBB) son bir yıllık mesaisi neredeyse ‘rant odaklı’. Meclise 2016’da toplam 2 bin 278 rapor geldi. Bu raporların 1815’i, yani yüzde 80’i İmar ve Bayındırlık Komisyonu’na gitti. Meclisten rant odaklı çok sayıda proje geçti. İstanbul’un en önemli sorunlarından biri olası büyük deprem iken Deprem ve Doğal Afet Komisyonu’na özel bir rapor bile gitmedi. Kadın Komisyonları’nın gündemi de depremden çok farklı olmadı. Erdoğan’ın açıklamasının ardından İBB Meclisi’nin son bir yılını derledik.

Gündem hep imar

İstanbul’un sorunlarını, kenti, kentte yaşayan insanların sorunları ile barınma haklarını, kentte yaşayan kadınları gibi birçok kente dair konuyu çözüme kavuşturmak için çalışması beklenen İBB bu yıl mesaisinin yüzde 80’ini imara harcadı. Bir yıl boyunca meclise 2 bin 278 rapor geldi. Bunun 1815’i İmar ve Bayındırlık Komisyonu’na, 199’u Hukuk Komisyonu’nu, 110’u Harita Komisyonu’na, 96’sı Plan ve Bütçe Komisyonu’na, 20’si AB ve Dış İlişkiler Komisyonu’na, 38 rapor da diğer komisyonlarda görüşüldü. Mecliste toplam 23 komisyon var. İmar ve Bayındırlık Komisyonu’na giden raporların neredeyse hepsi imar planı değişikliklerine ilişkindi. Çoğu rant odaklı rapor bu komisyondan geçip meclise geldi. Hukuk Komisyon’unda ise protokol yapma yetkilerinden, kardeş şehirlere kadar birçok rapor geldi. Bunların en dikkat çekeni kayyım atanan Cizre, Silvan, Hani, Sur, Hakkâri, Silopi, İdil belediyeleri için “Kardeş Şehir İlişkisi Kurulması”na yönelik olandı.

İSTEDİĞİ ARAZİ YURT OLDU

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın yönetim kurulunda yer aldığı TÜRGEV’in 2 yıl önce istediği arazi 2 yıl sonra yurt alanı ilan edildi. Üsküdar, Ünalan Mahallesi’ndeki hazineye ait söz konusu alana ilişkin kararı İBB Meclisi geçen yıl şubat ayında aldı. Ünalan Mahallesi Muhtarı Mezengül Şimşek, arazinin yeşil alan yapılması için imza topladığını belirterek “Orası mahallemizin tek nefes alma noktasıydı” ifadelerini kullanmıştı.

ERDOĞAN NE DEMİŞTİ?

Erdoğan, İstanbul Boğazı’nın felç edildiğini belirterek “bazı müteahhitlerin acımasızca yolsuzluk” yaptığını söyledi. Erdoğan “Bizim medeniyetimizde şehirler, mahalleler ve sokaklar insanın yaratıcısına yönelişinin simgesidir. Rant odaklı anlayışla şehir inşası gerçekleştiremeyiz. İnsan öncelikli inşa anlayışı ile yola devam etmeliyiz. Ben dikey değil yatay mimariden yanayım. İnsan toprağa yakın yaşamalıdır. İnsanların şehirler üzerinde hakkı varsa şehirlerin de insanlar üzerinde hakkı var. Medeni olacaksak böyle olacağız” dedi.

KÜLTÜR EŞİTTİR SOKAK İSİMLERİ

Kültür Komisyonu en çok sokak isimleri için toplandı. Kültür ve Sanat Komisyonu 1 yıl içerisinde yalnızca 1 rapor görüşmek için toplandı. Bu rapor da telif ve tercüme haklarına ilişkindi. Komisyon bu rapor dışında diğer komisyonlara da giden ortak raporlara görüş bildirdi. Genellikle Harita Komisyon’uyla sokakların isimlerinin değiştirilmesine yönelik raporlara görüş verdi. Gençlik ve Spor Komisyonu’na bir yılda toplam 10 rapor geldi. Bu raporların bazıları Engelsiz Hayat Komisyonu’yla ortak görüşüldü. Raporun içeriği ise Lale Kupası, İstanbul Maratonu, öğrenci tarifeleri ve KOSGEB’le yapılan protokole ilişkindi. Sosyal Hizmetler Komisyonu’na sadece bir rapor geldi ve bu da sosyal konut kira yardımına ilişkindi.

İBB'nin tartışmalı kararları: Deprem gerçeği yok sayıldı 

İstanbul’da olması beklenen büyük depreme ilişkin tüm uyarılara karşın Deprem ve Doğal Afet Komisyonu gündemine özel hiç rapor gelmedi. Komisyon AB ve Dış İlişkiler Komisyonu’yla ortak olarak bir kere yurtdışı görevlendirmesi için toplandı. Bir de komisyon imar planı değişikliklerine ilişkin görüş bildirdi. İBB Meclisi’nde 1 yıl boyunca tartışmalar eşliğinde geçen bazı raporlar şöyle:

‘Hoca’ya tahsis

İBB Meclis gündemine geçen ay Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın hocası olarak nitelendirilen Kemal Efendi’nin kurucusu ve onursal başkanı olduğu Kemal Efendi Vakfı’na 25 yıllığına bir binanın bedelsiz tahsis teklifi geldi.

Kemal Efendi Vakfı, İBB’ye yazdığı bir yazıda “Sosyal ve kültürel konularda insanların kişisel ve toplumsal gelişimine katkıda bulunmak, eğitim imkânları sağlamak, bu amaçla her türlü eğitim ve öğretim faaliyetlerinde kullanılmak üzere belediyeniz mülkiyetinde bulunan Fatih, Hoca Üveys Mahallesi, Emir Buhari Sokak’ta yer alan binanın vakfımız adına tahsis edilmesini talep ediyoruz” denildi. Hazırlanan teklifte ise sosyal kültürel tesis alanında yer alan binanın Kemal Efendi Vakfı’na eğitim ve sosyal hizmetlerde kullanılmak üzere tahsis edilebileceği belirtildi. Teklife CHP’li meclis üyeleri ret oyu kullandı. AKP’li meclis üyelerinin oylarıyla bina eğitim ve sosyal hizmetlerde kullanılmak ve projeler geliştirilmek şartı ile 25 yıllığına bedelsiz olarak tahsis edildi. Bina vakfın merkezine yaklaşık 3 kilometre uzaklıkta yer alıyor. Vakfın eğitimlerinde ise Kuran ve hafızlık eğitimleri yer alıyor.

İHH istedi, İBB verdi

Tuzla Tepeören’de yer alan Hazine’ye ait 14 bin 602 metrekare yüzölçümlü konut alanı İnsani Yardım Vakfı’na (İHH) “Bölgesel Lojistik Merkezi” yapılması amacıyla 30 yıllığına verilmişti. İHH’nin talebi üzerine alan Özel Sosyal - Kültürel Tesis Alanı’na alınmıştı. İHH’ye isteğinin yerine gelmesi yetmedi, alana yapılacak tesisin 2 bodrum katının da emsal dışı bırakılmasını istedi. İBB’yi geçen ay gelen bu teklif sert tartışmalara neden oldu. CHP’li meclis üyesi Hüseyin Sağ, “Bu şekilde İHH’ye 22 bin metrekare rant sağlanmış oluyor. Sanırım AKP ile İHH barıştı” sözleriyle tepki gösterdi. Teklif CHP’li meclis üyelerinin ret oyuna karşın AKP’li meclis üyelerinin oylarıyla kabul edildi.

Kadının ‘adı’ var

Kadın komisyonları gündemine ise 2 tane rapor geldi. Bir tanesi yurtdışında görevlendirmeye, diğeri ise derneklerle yapılacak ortak bir protokole ilişkindi. Kadın yolcuların belirli bir saat diliminden sonra istedikleri noktada inebilmeleri ile ilgili düzenleme ise CHP’li meclis üyesi Esin Hacıalioğlu’nun önerisinin kabul edilmesiyle yürürlüğe girdi.

Martı, Galata Köprüsü’ne kondu

Mimarların eleştirdiği, aktivistlerin protesto ettiği Kabataş İskelesi’nde yapılmak istenen Martı Projesi tarihi Galata Köprüsü’nü de etkiledi. İBB gündemine geçen eylül ayında İstanbul Şehir Hatları, Martı Projesi kapsamında Kabataş İskelesi’nin kapanmasından ötürü Karaköy Motor İskelesi ile Galata Köprüsü arasında kalan rıhtımın tahsisine ilişkin bir teklif geldi. CHP’li meclis üyeleri, “Burası tarihi bir bölge. Hem yoğun olan gemi trafiği artacak hem de tarihi Galata Köprüsü’nün ayakları aşınacak. Burada oluşacak her türlü kazadan siz sorumlusunuz. Bu teklifi reddedelim” diyerek itiraz etti. Teklif itirazlara karşın kabul edildi.