Hükümet 14 madde için uyum yasası hazırlayacak

Anayasa Mahkemesi, HSYK başta olmak üzere, Askeri Yüksek İdari Mahkemesi, Askeri Ceza Kanunu, Askeri yargılama, Kamu Denetçiliği, Devlet Memurlarını Yargılama , YAŞ kararları, yurt dışı yasağı ve sendikalarla ilgili maddelere uyum yasaları hazırlanıyor. Ekim ayından itibaren Meclis'e sunulması beklenen uyum yasaları daha çok "usul yasalarını" değiştirecek.

cumhuriyet.com.tr

Hangi maddelere uyum yasası hazırlanacak?

Adalet Bakanlığı'nın, Anayasa Mahkemesi'nin yapısı ile HSYK ile ilgili uyum yasaları tamamlandı. Hükümetin Anayasa değişikliğine paralel olarak hazırlayacağı diğer uyum yasaları ise şöyle:

Kişisel verilen korunması

Anayasanın 20. maddesinde yapılan değişiklikle herkes, kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olacak. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenecek.

Yurtdışı seyahati

Değişikliğe paralel olarak hazırlanacak uyum yasalarından biri de Anayasa'nın 23, maddesinde öngörülen değişikliğe göre yapılacak. Uyum yasası ile vatandaşın yurt dışına çıkma özgürlüğü, ancak suç soruşturması veya kovuşturması sebebiyle hâkim kararına bağlı olarak sınırlanabilecek. Bu sınırlamalar yapılacak uyum yasası ile belirlenecek.

Aile ve çoçukları koruma tedbirleri belirlenecek

Anayasanın 41. maddesinde ailenin korunması ve çocuk hakları ile ilgili hazırlanacak uyum yasasıyla; Devletin, her türlü istismara ve şiddete karşı çocukları koruyacak önlemler yasalarla belirlenecek.

Kamu denetçiliği

İlk kez 12 Mart "darbe" döneminde çalışması başlatılan ombudsmanlık da biçimlenmeye başladı. Anayasa'ya ilk kez giren maddelerden birini de, Kamu Denetçiliği Kurumu (ombudsman) oluşturuyor. Kurum, TBMM Başkanlığına bağlı olarak kurulacak ve idarenin işleyişi ile ilgili şikayetleri inceleyecek. Yapılacak uyum yasası ile kamu denetçiliğinin nasıl faaliyet göstereceği düzenlenecek.

Yaş kararları

Anayasa değişikliğine paralel olarak yapılacak bir diğer uyum yasası ile Anayasanın 125. maddesinde yapılan değişiklik düzenlenecek. Yüksek Askeri Şura (YAŞ)'nın terfi işlemleri ile kadrosuzluk nedeniyle emekliye ayırma hariç, her türlü ilişik kesme kararlarına karşı yargı yolunun açılmasını öngören değişiklik usul yasası ile belirlenecek.

Memurların disiplin cezaları

Anayasanın 129. maddesinde yapılan değişiklikle; memurlar ve diğer kamu görevlilerine verilen uyarma ve kınama cezalarının yargı denetimine açılmasını öngören düzenleme de uyum yasası ile gerçekleştirilecek.

Askere sivil mahkemelerde yargılanma yolu

Anayasa'nın askeri yargıyı düzenleyen 145. maddesindeki değişiklikle askere sivil mahkeme yolu açılıyor. Buna göre, Askeri yargı, askeri mahkemeler ve disiplin mahkemeleri tarafından yürütülecek düzenleme "Usul Kanunu" ile belirlenecek.

Askeri yargıtay

Anayasa değişikliğine paralel olarak hazırlanacak olan bir diğer uyum yasası da, Anayasa'nın, Askeri Yargıtay'a ilişkin düzenleme içeren Anayasa'nın 156. maddesinde yapılacak. Bu madde için de "Usul Kanunu" da değişiklik yapılacak.

Sendikal haklar

Anayasa değişikliği ile sendikal hakları yeniden düzenleyen, Anayasa'nın 51, 53, 54 ve 128. Maddeleri ile ilgili değişiklikler için de uyum yasaları gerekiyor.