HSYK Kanun tasarısı TBMM'de

Önceki HSYK'nın meslekten çıkardığı hakim ve savcılara mesleğe dönüş yolu açılıyor.
Tasarıya göre, Genel Kurul her yılın ocak ayının 10. iş günü kendiliğinden toplanacak, yıllık olağan toplantı günlerini tespit edecek. Başkan gereken hallerde Genel Kurulu olağanüstü toplantıya çağırabilecek. Üye tam sayısının salt çoğunluğunun talebi üzerine Genel Kurul olağanüstü toplanabilecek.

Genel Kurul en az 15 üyeyle toplanacak, üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar alacak.
Daireler de Genel Kurulun usulüne göre toplanacak. 7 üyeden oluşan daireler, en az 5 üyeyle toplanacak ve üye tam sayısının salt çoğunluğuyla karar verecek. Hakim ve savcılara, savunmaları alınmadıkça haklarındaki şikayet ve ihbar üzerine verilen kararlar tebliğ edilmeyecek. Genel Kurulun ilk defa aldığı kararlara karşı, Başkan veya ilgililer tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde yeniden inceleme talebinde bulunabilecek. Yeniden inceleme talebi üzerine verilen kararlar kesin nitelik taşıyacak.

Daire kararına karşı HSYK Başkanı ya da ilgililerce 10 gün içinde yeniden inceleme talebinde bulunulabilecek. Bunun üzerine verilen karara karşı yine 10 gün içinde Genel Kurula itiraz edilebilecek. Genel Kurul kararı kesin olacak. Disipline ilişkin kararlara karşı şikayetçilerin de yeniden inceleme ve itiraz hakları olacak. Genel Kurulun veya dairelerin meslekten çıkarma kararlarına karşı yargı mercilerine başvurulabilecek; diğer kararlar yargı denetimi dışında olacak. Meslekten çıkarma kararlarına karşı açılan iptal davaları, ilk derece mahkemesi olarak Danıştayda görülecek. Danıştay, bu davaları acele olarak ele alacak.

Üyelerin kovuşturulması ve soruşturulması

Kurulun seçimle gelen üyeleri, görev süresince, Yargıtay Daire Başkanı için ilgili mevzuatında öngörülen tüm mali ve sosyal haklardan yararlanacak. Kurul yedek üyeliğine seçilenler, asıl görevlerini yapmaya devam edecek. Kurulun seçimle gelen üyelerinin disiplin suçu oluşturan eylemleri nedeniyle haklarında yürütülecek disiplin soruşturması ve kovuşturması, Genel Kurul tarafından yapılacak. Kurulun seçimle gelen üyeleri hakkında yapılan ihbar ve şikayetlerle ilgili olarak, Başkan tarafından bir daire başkanına ön inceleme yaptırılabilecek.

Daire başkanı, incelemesini yaptıktan sonra durumu bir raporla Başkana bildirecek. Başkan, ihbar veya şikayeti doğrudan ya da inceleme yaptırdıktan sonra Genel Kurula sunacak. Yapılan görüşme sonucunda; soruşturma açılmasına yer olmadığına ya da soruşturma açılmasına karar verilecek. Soruşturma açılmasına karar verilmesi halinde üyeler arasından, gizli oyla, 3 kişilik bir soruşturma kurulu seçilecek. Soruşturma kurulu, yaptığı soruşturmayı, elde ettiği bilgi ve delilleri gösteren ve bunlara göre disiplin cezası verilmesine yer olup olmadığı hakkındaki kanaatini belirten bir rapor hazırlayacak ve Genel Kurula sunacak. Soruşturma sonucu ilgiliye yazılı olarak bildirilecek.

İlgili, Genel Kurula bizzat veya vekili aracılığıyla sözlü ya da yazılı savunmasını vermeye davet edilecek. Ceza yönünden soruşturma veya kovuşturma başlatılmış olması, ayrıca disiplin soruşturması yapılmasına ve disiplin cezası verilmesine engel olmayacak. Disiplin soruşturmasını gerektiren eylemlerin işlenmesinden itibaren 3 yıl geçmişse disiplin soruşturması açılamayacak. Disiplin cezasını gerektiren eylemin işlendiği tarihten itibaren 5 yıl geçmişse disiplin cezası verilemeyecek. Disiplin cezasını gerektiren eylemin, aynı zamanda bir suç teşkil etmesi ve suça daha uzun bir zaman aşımı süresi öngörülmüş olması halinde bu süreler uygulanacak.

Kurulun seçimle gelen üyelerinin, Kurul üyesi olmadan önceki eylemlerinden dolayı disiplin kovuşturma ve soruşturmaları Kurul tarafından bulunduğu aşamadan itibaren karara bağlanacak. Kurulun seçimle gelen üyeleri hizmetin aksamasına yol açan veya Kurul üyeliğinin vakar ve şerefi ile bağdaşmayan hal ve hareketlerinin sabit görülmesi halinde, eylemin niteliğine ve ağırlığına göre uyarılacak veya Kurul üyeliğinden çekilmeye davet edilecek. Disiplin cezasına ilişkin Genel Kurul kararlarına karşı yeniden inceleme başvurusu yapılabilecek. Genel Kurulun yeniden inceleme sonucunda verdiği kararlar kesin olacak. Kurul üyeliğinden çekilmeye davete ilişkin kesinleşen kararın tebliğinden itibaren bir ay içinde görevden çekilmeyen ilgilinin kurul üyeliği sona erecek.

Kurulun seçimle gelen üyelerinin görevlerinden dolayı veya görevleri sırasında işledikleri suçlarla kişisel suçları hakkındaki soruşturma ve kovuşturma izni işlemleri Genel Kurul tarafından, kovuşturma açılması kararı ve kovuşturma mercilerinin belirlenmesi ise gösterilen yetkili merciler tarafından tasarıda öngörülen hükümler uyarınca yapılacak.
Seçilmiş HSYK üyesi; hakkında kovuşturma yapılmasına ilişkin iznin kesinleşmesi halinde görevle ilgili suçlarda Yüce Divan sıfatıyla Anayasa Mahkemesinde, kişisel suçlarda Yargıtay Ceza Genel Kurulunda yargılanacak.

Ağır ceza mahkemesinin görevine giren suçüstü hallerinde soruşturma, genel hükümlere göre yürütülecek. Kurulun seçimle gelen üyelerinin kurul üyesi olmadan önceki suç teşkil eden eylemlerinden dolayı soruşturma yapılması ve kovuşturma izni verilmesi işlemleri, bulunduğu aşamadan itibaren Genel Kurul tarafından yürütülecek.

Meslekten çıkarılanlara dönüş yolu

HSYK, kendi özel bütçesine sahip olacak. Bütçe tahsis edilene kadar Kurulun giderleri Bakanlık bütçesinden karşılanacak. Kurulun kendi sekreteryası olacak. Hizmet birimleri faaliyete geçinceye kadar sekreterya hizmetlerini Bakanlık yerine getirecek. Önceki HSYK tarafından haklarında meslekten çıkarma cezası verilen hakim ve savcıların, bu cezanın kaldırılması için idari dava açmadan önce tasarının yasalaştığı tarihten itibaren 60 gün içinde Kurula başvurması gerekecek. Genel Kurul bu başvuruları kabul ya da reddedebilecek.

Başvurunun kabulü halinde önceki karar kaldırılacak. Hakimlik ve savcılık mesleğine kabulde aranan niteliklerin kaybedilmemiş olması şartıyla ilgilinin bu mesleklere tekrar atanmasına karar verilecek. Başvurunun reddedilmesi durumunda Danıştaya dava açılabilecek. Danıştay bu davaları acele olarak görecek. Mesleğe dönüş kararlarına karşı ise dava açılamayacak. Kurula 591 kadro tahsis edilecek.