HIV, Türkiye’de son 5 yılda yüzde 400 arttı

HIV’in Türkiye’de son 5 yılda korkutan artış göstermesi gözleri tanı, teşhis ve tedavi konusunda yapılması gerekenlere çevirdi. Yarın Dünya AIDS Günü. Hastalığın ve korunma yollarının bilinmediği ülkede, HIV hasta sayısı 25 binin üzerinde. Ancak son iki yılda, hastalığa yeni yakanalan kişi sayısının yaklaşık 5 bin olduğu belirtildi. Artış hızı ise yüzde 400’ler civarında.

Prof. Fehmi Tabak, Prof. Ayşe Deniz Gökengin ve Gilead Bilim Avustralya, Kanada ve Avrupa Kurumsal İlişkiler Başkan Yardımcısı Alex Kalomparis’in verdiği bilgilere göre, HIV ve AIDS en çok toplumdan dışlanmaktan çekinildiği için yaygınlık gösteriyor. 

Özellikle son yıllarda internetin yaygınlaşmasıyla partner bulmanın çok daha kolaylaşmasıyla vakalarda ciddi bir artış göstermesindeki en önemli etkenlerden biri olarak dikkat çekiyor. Ancak daha da önemlisi, belirtileri hisseden ya da durumundan şüphelenen kişilerin, damgalanmaktan ve toplumdan dışlanmaktan korktuğu için gerekli testleri yaptırmıyor. 

AFRİKA’DA DÜŞÜŞ

En yaygın yaşandığı Afrika’da bile hastalığın artık kontrol altına alındığı, artış hızlarında düşüş sağlandığı belirtirilirken Türkiye’nin de bulunduğu Doğu Avrupa ve Orta Asya’da artışın hızlandığı dile getirildi.

En çok bulaşma yolunun erkekten erkeğe cinsel birliktelikli olduğu bilgisini veren uzmanlar, eğitim düzeyi çok yüksek gruplarda bile bulaşma ve tedaviye ilişkin bilgilenmenin yetersiz olduğunu söyledi.

4 BELEDİYEDEN TEST

Hastalığı kontrol altına almak için en önemli nokta test yapılması. Sağlık Bakanlığı, kişilerin isim ve kimlik bildirmeden test yaptırabilmeleri için 4 belediye ile ortak bir çalışma başlatıyor. Dördü de CHP’li olan Beşiktaş, Şişli, İzmir/Konak ve Ankara/Çankaya’da bakanlığın sağladığı testler yapılmaya başlanmış durumda.

25 - 29 YAŞ ARALIĞI EN AĞIRLIKLI GRUP

Türkiye’de 18 yaş üstü 21 bin 347 kişiyle yapılan araştırmaya göre, katılımcıların yüzde 60’ı öpüşme yoluyla, yüzde 34.8’i el sıkışma ve sarılmayla bulaşacağını düşünüyor. Katılımcıların yüzde 25.7’si kan yoluyla, yüzde 22.5’i korunmasız cinsel ilişki ile hastalığın bulaştığı bilgisine sahip değil. 

HIV hastalarının normal bir hayat süreceğine dair fikri olanlar yüzde 25 iken yüzde 75 gibi yüksek bir oran, hastaların normal bir hayat sürdüremeyeceğini düşünüyor. Oysa, tanısı yapılan ve tedaviye başlayan bir HIV’li hasta, diğer hiç kimse için herhangi bir risk oluşturmadan normal hayatını yaşayabiliyor. 

Hastalığın bulaşma yollarına ilişkin bir fikri olan katılımcıların oranı yüzde 22’de kalırken bilmeyenlerin oranı yüzde 77.3’ü buluyor.

Erkekler ağırlıkta

Geçen yıl 3 bin 678 HIV ve 122 AIDS vakası olmak üzere toplam 3 bin 800 vaka doğrulama saptanıyor. Vakaların yüzde 83.7’sini erkek, 16.3’ünü de kadınlar oluşturuyor. Vakaların yüzde 16.4’ü yabancı uyruklu.

Vakalardan 25 - 29  yaş grubu, en ağırlıklı grup olarak saptanıyor.