Hesapladık: Ankara'da Asgari ücretin yüzde 59’u yola

İstanbul’un ardından başkentte toplu taşımaya yapılan zam 4 kişilik bir ailenin belini büktü

Mustafa Çakır/ Cumhuriyet

AKP’li belediyelerin yönetimindeki İstanbul ve Ankara’da toplu taşıma ücreti zamlandı. Sadece Ankara’da toplu taşımaya gelen zam 4 kişilik bir aileye aylık 503 lira yük getirdi. Zamla birlikte asgari ücretli bir ailenin aylık kazancının yüzde 59’u ulaşıma gidecek.

AKP’li Melih Gökçek yönetimindeki Ankara Büyükşehir Belediyesi toplu taşıma ücretlerine zam yaptı. 15 Haziran’dan itibaren EGO otobüsleri, Metro ve Ankaray’da 1,75 TL olan tam biniş 2 TL’ye, 1,30 olan indirimli biniş 1,50 TL’ye çıkarıldı. Bu ulaşım araçlarındaki transfer (aktarım) ücretleri de 0,59 Kuruş’tan, 0,67 Kuruş’a yükseltildi. Özel halk otobüslerinde tam biniş ücreti 2,10 TL’den 2,40 TL’ye, indirimli biniş ücreti de 1,30 TL’den 1,50 TL’ye çıkartıldı. Kısa mesafe minibüs seferleri 2,10 TL’den 2,40 TL’ye, uzun mesafe minibüs seferleri de 2,40 TL’den 2,75 TL’ye yükseltildi.

İşte sinirlendiren hesap: 

Ankara’da 4 kişilik bir aile üzerinden hesaplama yapıldığında ulaşım zammı yurttaşın belini bükecek. Örneğin Etlik Ayvalı’da yaşayan, Çankaya’da çalışan bir kişi sabah aktarmalarla birlikte 3 araçla iş yerine ulaşabiliyor. Evinden çıkınca metroya ulaşmak için ring aracına biniyor. Buradan metroya aktarma yapıyor. Kızılay’da yeniden otobüse biniyor. Yani 3 araç değiştiriyor. Akşam da aynı şekilde 3 araçla evine dönüyor. Yani toplamda 6 kez toplu taşıma aracını kullanıyor. Bu kişi yeni ücretlendirme ile sabah ulaşıma 3.34 lira ödüyor. Akşam da eklendiğinde günlük ulaşıma ödediği miktar 6.68 liraya çıkıyor. Bu kişinin aylık ulaşım masrafı 26 gün üzerinden toplam 173.68 lirayı buluyor. Aynı kişinin eşinin de Çankaya’da çalıştığı düşünüldüğünde karı-koca aylık ulaşım masrafı 347.36 liraya ulaşıyor. Aynı kişinin öğrenci olan ve indirimli bilet kullanan iki çocuğu da hesaba katıldığında rakam katlanıyor. Sadece evlerinden Kızılay’a geldikleri varsayıldığında çocukların günlük ulaşıma ödeyeceği para 6 lira. Aylık ise 26 gün üzerinden 156 lira. Yani 4 kişilik bir ailenin aylık ulaşım masrafı toplam 503.36 lira ediyor. Asgari ücret şu anda 846 lira. Hesaplamaya göre asgari ücretin yüzde 59.5’i ulaşıma gidiyor.


Ankara’da özel halk otobüsü ücretleri de 2.40 lira oldu. Günde iki kez özel halk otobüsü kullanan Ankaralı 4.80 lira ödeyecek. 26 gün üzerinden hesaplandığında aylık sadece bir kişinin ulaşım masrafı 124.8 lira olacak.

Dolmuşlar 2.50 TL
Başkentte kısa mesafe minibüs seferleri 2.10 liradan 2.40 liraya çıkarıldı. Ancak birçok dolmuş şoförü 10 kuruş vermek yerine 2.50 liraya yuvarlıyor. Tek dolmuşla Kızılay’a gidip geri dönmek isteyen bir Ankaralı 5 lira ödüyor. 26 gün üzerinden hesaplandığında bir kişinin aylık dolmuş masrafı 130 lira oluyor.

Ankara’da ulaşıma gelen zam soru önergesi ile TBMM gündemine de geldi. CHP Ankara Milletvekili Aylin Nazlıaka, İçişleri Bakanı Efkan Ala’nın yanıtlaması istemiyle verdiği önergede, Türkiye’de en pahalı toplu taşım hizmetinin Ankara’da verilmesine karşın otobüs seferlerinin az olması nedeniyle özellikle sabah ve akşam saatlerinde yoğunluk yaşandığını, ulaşımın eziyete dönüştüğünü vurguladı. Nazlıaka, Metro, Ankaray ve otobüs hatlarının neredeyse tamamının gece saat 23.00’ten sonra hizmet vermediğini, bu saatten sonra başkentte toplu taşımın durduğunu vurguladı. Nazlıaka, buna karşın belediyenin toplu taşımaya yüzde 15’lik zam yaptığını dile getirdi.

Nazlıaka, Eskişehir’de tam biletin 1.55 lira, indirimli biletin 1.05 lira, İzmir’de tam biletin 2 TL lira (90 dakika boyunca transfer ücreti yok) olduğuna dikkat çekti. Transfer ücreti dahil edildiğinde Ankara’da toplu taşımın İzmir’e göre yaklaşık yüzde 35 daha pahalı olduğunu vurguladı. Nazlıaka, İzmir’de indirimli biletin 1.10 lira olduğunu, İzmir ile Ankara arasında 40 kuruşluk fark bulunduğunu kaydetti. Ankara’nın zamla ulaşım fiyatlarında dünya rekoruna imza attığını dile getiren Nazlıaka, “Bu durum Melih Gökçek döneminin belediye hizmet anlayışının bir yansımasıdır” dedi. Nazlıaka, Bakan Ala’ya da zammın gerekçesini sordu.