Hava kirliliği AB standartlarıyla ölçülecek

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Ölçüm ve İzleme Dairesi Başkanı Kemal Ünsal, hava kalitesi verilerinin değerlendirilmesi hususunda Avrupa Birliğine uyum süreci kapsamında 2008'de yürürlüğe giren ''Hava Kalitesi Değerlendirme ve Yönetimi Yönetmeliği'' hükümlerinin uygulandığını hatırlattı.

Çevre ve Şehircilik Bakanlığının, yönetmelikle AB direktiflerinde bahsi geçen 13 farklı kirletici için limit değerleri ve Türkiye'de hava kalitesi konusunda yapılması gereken hususlar için takvim belirlendiğini vurgulayan Ünsal, ''Yapılan çalışmalarla Türkiye'nin 2014 yılına kadar kademeli olarak kirlilik yükünü azaltmayı ve AB limit değerlerine tamamen uyum sağlamayı hedefliyoruz. Ayrıca, kirliliğin kontrolü ve hava kalitesi alanlarında izleme, yaptırım, kurumsal güçlenme amaçlıyoruz'' dedi.

Ünsal, şöyle devam etti: ''Takvim çerçevesinde 2014 yılına kadar tüm Türkiye için hava kalitesi alanında ön değerlendirme çalışmalarının yapılması, bölgesel ağ merkezlerinin kurulması, laboratuvar alt yapısının oluşturulması ve hava kalitesi değerlendirmesi ve yönetim sisteminin oluşturularak Avrupa Birliği hava kalitesi limit değerlerine uyum sürecinin başlatılması gerekiyor. Mevzuat etkin bir şekilde uygulanarak izleme ağları kurulacak, kurumsal kapasite arttırılacak ve eylem planları hazırlanacak. Böylelikle 2014 yılına kadar tam uygulama gerçekleştirilecek.''
 

8 merkezden gelen veriler ulusal merkezde değerlendirilecek

Belirlenen yol haritasının uygulanması için ilave ölçüm istasyonları ve ilave parametrelerin de ölçüleceği dikkate alındığında tek bir merkezden işletim bakım, onarım, laboratuvar gibi işlemlerin izleme ağının çalıştırılmasını güçleştireceğine dikkati çeken Ünsal, bölgesel izleme ağları, değerlendirme ve planların işleyişi için bölgesel merkezlere ihtiyaç duyulduğunun belirlendiğini belirtti.

Kemal Ünsal, şunları anlattı: ''Türkiye için İstanbul, İzmir, Konya, Ankara, Adana, Samsun, Diyarbakır ve Erzurum'da olmak üzere toplam 8 bölgesel temiz hava merkezinin yer aldığı bölgesel izleme ağı önerildi. Kanun Hükmünde Kararname ile birlikte 8 bölgede temiz hava merkezi kurulmasına ilişkin izin çıktı ve bunlardan biri olarak planlanan Marmara Temiz Hava Merkezi kuruldu. Diğer merkezlerin kurulması için de çalışmalar devam ediyor. 2014 yılına kadar bu merkezlerin tamamlanması ve Türkiye genelinde mevcut istasyonlar haricinde 209 hava kalitesi izleme istasyonunun daha kurulması gerekiyor. Bu bölgesel merkezler, ulusal merkeze bağlı olarak çalışacak. Ulusal merkez bölgesel merkezlerden gelen veriler çerçevesinde ulusal değerlendirmeler yapacak, bölgesel laboratuvarlar için referans laboratuvar olacak, ulusal ölçekte çalışmalar gerçekleştirecek. Bu merkezler, kurulması düşünülen Çevre İdaresi Başkanlığının bir parçası olacak.''

Bölgesel merkezlerle birlikte temiz hava eylem planları oluşturularak hava kalitesinin iyileştirilmesine yönelik çalışmaların etkin bir şekilde yönetileceğini anlatan Ünsal, kalan bölgesel merkezlerin de bir an önce kurularak kademeli olarak işler duruma getirilmesi için çalışıldığını ifade etti.

2014'e kadar ön değerlendirme çalışmaları bitecek

AB direktiflerine göre veri kalitesi yanında veri kaybının da olmaması gerektiğini ifade eden Ünsal, ''Bu bölgesel merkezler ile yerelde istasyonlara daha hızlı müdahale edilebilecek ve veri kaybı önlenebilecek. Ayrıca bu merkezlerin kurulması ile hava kalitesinin korunması ve hava kirliliği ile ilgili konular tek elden yürütülecek olup çevre ve insan sağlığının korunması açısından somut adımlar atılabilecek'' diye konuştu.

AB'de de hava kalitesi yönetimi konusunda benzer yapıların mevcut olduğunu dile getiren Ünsal, ön değerlendirme çalışmalarının biteceği 2014 yılına kadar idari ve teknik alt yapının tamamlanarak AB Hava Kalitesi Limit Değerlerine uyum sürecine başlanmasının öngörüldüğünü kaydetti.