Hapishanede hak ihlalleri: İşkence, darp, sağlık engeli...

İHD İstanbul Şubesi, 2018’in ilk altı aylık sürecinde Marmara Bölgesi hapishanelerindeki hak ihlalleri raporunu açıkladı. Altı ayda derneğe toplamda 543 başvuru yapıldı. Başvurulardan 147’si sağlık ve tedavi hakkına yönelik engellemeler, 216’sı işkence, darp, tehdit ve disiplin cezaları, 115’i iletişim hakkına engelleme olarak kayıt altına alındı.

Zehra Özdilek

İHD İstanbul Şubesi Hapishane Komisyonu, Marmara Bölgesi’ndeki hapishanelerdeki hak ihlallerine ilişkin Ocak - Haziran 2018 dönemini kapsayan raporunu açıkladı. “Marmara Bölgesi Hapishanelerde Yaşanan Hak İhlalleri” başlıklı rapor hapishanelerdeki mahpuslar ve dışarıdaki yakınları tarafından yapılan başvurular, avukatların ziyaretleri sırasında edinilen bilgiler, Adalet Bakanlığı ve hapishane idarelerinin yazışmalara verdiği cevaplar üzerinden hazırlandı. Altı aylık süreçte derneğe toplamda 543 başvuru yapıldı. Başvurulardan 147’si sağlık ve tedavi hakkına yönelik engeller, 216’sı işkence, darp, tehdit ve disiplin cezaları, 115’i iletişim hakkına yönelik 65’i ise ‘diğer’ başlığında yer aldı. Toplam başvurunun sadece 33’ü kadınlar tarafından yapıldı. Ayrıca Marmara Bölgesi dışındaki 12 hapishaneden gelen başvurulara da raporda yer verildi.

5 kuruma 292 yazı

İHD Hapishane Komisyonu gelen başvuruların çözümü için, Adalet Bakanlığı, Ceza ve Tevkif Evleri Genel Müdürlüğü, TBMM İnsan Hakları Komisyonu, Hapishane İdaresi, hapishanenin bulunduğu ilin İl İnsan Hakları Kurulu olmak üzere beş kuruma 292 yazı gönderdi. Raporun hazırlandığı altı aylık süreçte en fazla başvuru Silivri Kampus Hapishaneleri ve Tekirdağ 2 No’lu F Tipi Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’ndan alındı.

Ring aracı öldürdü

Raporun sunumunu yapan İHD Hapishane Komisyonu’ndan Hatice Onaran, yılın ilk üç ayından itibaren yapılan başvurularda ciddi bir oranda azalma olduğunu ifade etti. Onaran hak ihlallerinin aynı oranda azalmadığını, hapishane idarelerinin keyfi engellemelerinin başvurulara engel olduğunu söyledi. Onaran hak ihlallerini şöyle sıraladı: “Mahpuslara psikolojik baskı, darp, çıplak arama, askeri tekmil zorlaması, ters kelepçe ve tehdit dayatmaları yapıldı. İletişim ve görüş yasaklarıyla birlikte hücre cezalarını da içeren bu başlıkta mahpusun üç disiplin cezası alması infazının yakılması için yeterli oluyor. Silivri hapishanesindeki Mustafa Tezer’in infazı üç disiplin cezasıyla yakıldı ve tahliyesi engellendi. Hasta mahpuslar revire sevk edilmeme ya da geç sevk edilmeyle karşılaştı. Hastaneye sevklerde ise ambulans yerine ring aracı kullanıldı. Bandırma Hapishanesi’ndeki Murat Saat bu nedenle yaşamını yitirdi. Mahpuslar kelepçeli ve jandarmalı muayeneye zorlandı. En fazla başvuru Ocak 2018’de 93 olarak kaydedildi. Haziran 2018’de ise hiç başvuru olmadı. Süreli ve süresiz yayınlar verilmedi. Mahpusların yazdığı mektuplar gönderilmedi, onlara gelen mektuplar verilmedi.”