Haaretz'den müzakere iddiası

İsrail'de yayımlanan Haaretz gazetesi, ABD Senatosu Dış İlişkiler Komisyonu Başkanı Senatör John Kerry ile Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'ın son bir kaç aydır, İsrail ile Suriye arasındaki görüşmelerin yeniden başlatılması için çalışmaları yoğunlaştırdıklarını bildirdi.

cumhuriyet.com.tr

Haaretz, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ise Esad'ın İsrail'le barış konusunda ciddi olmadığına inandığını söyleyerek, bu plana karşı olduğunu da kaydetti. Kerry'nin, son iki yıl boyunca Suriye'nin başkenti Şam'da Esad ile 5 kez buluştuğu, tüm bu görüşmelerde İsrail-Suriye görüşmelerinin yeniden başlatılmasının da gündeme geldiği kaydedildi. Bir kaç ay önce ise Kerry ve Esad'ın konunun pratiğe dökülmesine yönelik fikirleri görüştükleri ifade edildi.

İsrailli yetkililerle Avrupalı diplomatlara göre, Kerry ve Esad, İsrail'le görüşmelerin başlatılmasına yönelik koşulları ve ilkeleri de ortaya koyan, resmiyeti olmayan bir belgeyi hazırlamaya başladılar. Kerry'nin, iki tarafın da siyasi ihtiyaçlarını karşılayabilecek, çok belirgin olmayan ifadeler geliştirmeye çalıştığı ve çalışmalarıyla ilgili ABD Başkanı Barack Obama ile danışmanlarına da bilgi verdiği aktarıldı.

Bu kapsamda, ilk başta Suriye'nin "İsrail'in Golan Tepeleri'nden çekilmesi" talebi yer alıyor. Bu konuyla ilgili ifadelerin, İsrail eski Başbakanı Ehud Olmert döneminde kullanılanlarla aynı olduğu belirtildi. Bu müzakerelerin temelinde, 1991 Madrid Konferansı ve konuyla ilgili BM kararlarıyla uyumlu olarak, barış için toprak ilkesinin olacağı kaydedildi.

Konuya yakın bir Avrupalı diplomat, Esad'ın Suriye'nin stratejik pozisyonu ile bölgesel güvenlik konularını İsrail'le müzakereye niyetli olduğunu ifade ettiğini belirtti. Kerry'nin çalışmalarıyla ilgili olarak, Esad'la görüşmelerinden hemen önce veya sonra İsrail'e gelerek, hem Başbakan Binyamin Netanyahu'yu, hem de görevinden ayrılacağını açıklayan Ulusal Güvenlik Danışmanı Uzi Arad'ı bilgilendirdiği kaydedildi.

Kerry'nin en son geçen ay, Şam'a yeni bir ziyarette bulunup arkasından İsrail'e gelmeyi planladığı, ancak bu ziyaretin Lübnan ve Mısır'da meydana gelen olayların ardından, Obama'dan gelen taleple, son anda ertelendiği de ifade ediliyor.

Haberde, Netanyahu'nun gücü bilinen senatörü öfkelendirmemek amacıyla, Kerry'nin girişimine karşı bir şey söylemekten kaçındığı da yer aldı. Başbakanlık'tan bir yetkili, "Evet, Kerry bir belge üzerinde çalışıyor, bu doğru. Ancak, Bulgarlar, Brezilyalılar ve Fransızlar Şam'dan aynı mesajlarla geldiler. Netanyahu, Esad'ın ciddiyetine inanmıyor ve İsrail'le barış konusundaki niyetini de samimi bulmuyor" diye konuştu.