"Güvenliğin Afgan kuvvetlerine devri bu yıl başlayacak"

BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, Birleşik Krallık Başbakanı Gordon Brown ve BM'nin Afganistan'daki üst düzey yetkilisi Kai Eide'nin yanı sıra Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, Birleşik Krallık Dışişleri Bakanı David Miliband, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Afganistan Dışişleri Bakanı Rengin Dadfar Spanta, Ermenistan Dışişleri Bakanı Edvard Nalbantyan, Kıbrıs Rum kesiminin Dışişleri Bakanı Markus Kipriyanu'nun da aralarında bulunduğu yaklaşık 70 ülkeden Dışişleri Bakanı, Londra'da başlayan "Afganistan Konferansına" katıldı. Konferansta ayrıca, NATO, İslam Konferansı Teşkilatı (İKT), AB, BM ve Dünya Bankası gibi uluslararası kuruluşlardan temsilciler bulunuyor.

Afgan asker ve polislerin eğitilmesi

Birleşik Krallık Başbakanı Gordon Brown bu hafta başındaki basın toplantısında, Afganistan konferansına katılacak ülkelerden Afgan asker ve polislerini eğitmelerini isteyeceklerini söylemişti.

Brown, "Konferansta, ülkelerin Afgan asker ve polisinin eğitimine nasıl katkı sağlayabileceğini konuşacağız. Umarım, birkaç ülke bu konuya dahil olmayı kabul eder" demişti.

"Güvenliğin Afgan kuvvetlerine devri bu yıl başlayacak"

Brown konuşmasında, "Nöbetin bölge bölge devri bu yıl içinde başlayacak" ifadesini kullandı.

Londra'daki konferansı, Afgan halkına, ülkelerini yönetmeleri ve güvenli hale getirmeleri için uluslararası yardım bakımından belirleyici bir anlam taşıdığını belirten Brown, "Konferans geçiş sürecinin başlangıcını temsil ediyor" ifadesini kullandı.

Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai tarafından ortaya atılan ve Taliban ile uzlaşmayı öngören uzlaşma planına destek verdiğini de belirten Brown, "Ancak şiddetten vazgeçmeyenler için başka seçeneklerimiz olacak" uyarısında bulundu.

Afganistan'ın zor dönem yaşamaya devam edeceğini gizlemeyen Brown, "Hepimiz 2009'un Afganistan için zor bir yıl olduğunu biliyoruz, önümüzde yine zor bir dönem var" diye konuştu.

2009'un 2001'de başlayan savaşta en kanlı yıl olduğunu hatırlatan ve savaşta da karar anının geldiğini söyleyen Brown, "Bugün burada temsil edilen her bir ülke, bu görevin ulusal güvenliklerimiz, bölgenin istikrarı ve dünyanın güvenliği açısından hayati olduğunun bilincinde" ifadesini kullandı.

Karzai'nin konuşması 

Britanya'nın başkenti Londra'da bugün düzenlenen Afganistan Konferansı'nda konuşan Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai, ülkesinde barış nasıl temin edileceği konusunu ele almak için Büyük Meclis "Loya Jirga"nın toplanması çağrısında bulunacağını açıkladı.

Afganistan'da istikrarın sadece ülke içindeki gelişmelere değil, komşularına da bağlı olduğunu ifade eden Karzai, ''Başta Pakistan olmak üzere komşularımızdan barışımızı ve uzlaşma çabalarımızı desteklemesini istiyoruz. Umarız Majesteleri Kral Abdullah bin Abdül Aziz, barış sürecine yol göstermek ve yardımcı olmak için önemli bir rol üstlenir'' diye konuştu.

Diplomatlar, Pakistan ile yakın ilişkisi bulunan Suudi Arabistan'ın geçmişte Taliban temsilcileriyle resmi olmayan görüşmeler yaptığını hatırlatıyor.

Suudi Arabistan ve Pakistan'ın, 2001 yılında ABD'nin müdahalesinden önce Taliban hükümetini tanıyan üç ülkeden ikisi olduğu belirtiliyor.

Türkiye ise son olarak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai ile İstanbul'daki görüşmesinde, üçer aylık periyotlarla Afganistan'daki asker ve polisin eğitilmesi ve terörle mücadele konusunda Afganistan ile daha yakın işbirliği yapılmasını kararlaştırmıştı.

Bu akşam konferansın sonuç bildirisiyle bitmesi bekleniyor. Bu bildirinin, Afgan hükümetinin halkı için gelecek 1 buçuk-2 yıl içerisinde yapmayı hedeflediklerini ve uluslararası toplumun Afgan hükümetinin programına desteğini içermesi öngörülüyor.

Londra'daki konferansın ardındansa gelecek aylarda Afganistan'la ilgili benzer bir uluslararası konferansın ülkenin başkenti Kabil'de yapılması bekleniyor.

"Afgan kadınlar işlenmemiş mücevher"

ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton,Londra'da Afganistan ile ilgili konferansta yaptığı açıklamada, "kadınlar için eylem planının" kadınların güvenliği, özel ve kamu alanlarında, başta hukuk, eğitim ve sağlık kurumlarında olmak üzere kadınların liderlik görevini elde edebilmesi girişimlerini kapsadığını belirtti.

Planın özellikle tarım alanında, kadınlara ekonomik fırsatların verilmesini öngördüğünü belirten Clinton, "Afgan kadınlarının sadece korunması gereken kurbanlar olarak görülmemesi gerektiğini" söyleyerek, "kadınların Afgan toplumunun ihtiyacı olan işlenmemiş mücevherler olduğunu" ifade etti.
Afgan hükümetinin, kadınlara yönelik şiddete karşı bir yasa sözü verdiğini ve kadınların önemini kabul ettiğini hatırlatan Clinton, ancak daha yapılması gereken çok şey bulunduğunu söyledi.
Clinton, "Bir ülkenin halkının yarısının eğitim, hayatını kazanma olanağı yoksa ve bu kesim ülkenin geleceğiyle ilgili kararların dışında tutuluyorsa, şiddete ve zulme maruz kalıyorsa, ilerleme imkansızdır" dedi.

Ahmet Davutoğlu

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu, İstanbul'da yapılan Afganistan toplantılarına değinerek, Afganistan için bölgesel ve uluslararası işbirliğinin önemini vurguladı.

Davutoğlu, Londra'da düzenlenen Afganistan Konferansının üçüncü oturumunda bir sunum yaptı. "Afganistan'a destekte bölgesel işbirliği" başlıklı sunumunda Davutoğlu, Afganistan'ın mirası ve vakur halkıyla Asya'nın kalbinde olduğunu söyledi.

"Afganistan'ın bu anı ve geleceğinin komşularına ve çevresine bağlı olduğunu" söyleyen Davutoğlu, Afganistan'ın başarısının bölgenin istikrarı için gerekli olduğunu bildirdi. Davutoğlu, ticaret, ulaşım ve enerji altyapısındaki bölgesel işbirliğinin geliştirilmesine karar verildiğinde, bunun aynı zamanda diğer ekonomiler için de iyi olacağına işaret etti.

Özel sektördeki gelişmeler ve yatırımlardaki işbirliğinin bölgeye güvenlik, istikrar ve refah getireceğini ifade eden Davutoğlu, Türkiye'nin Afganistan ve Pakistan'la birlikte yürüttüğü işbirliğine ve üçlü toplantılara dikkati çekti. Asya'nın Kalbinde Dostluk ve İşbirliği İstanbul Zirvesini ve bu zirvede bölgesel işbirliğinin ve Afganistan'a desteğin öneminin vurgulandığını anımsatan Davutoğlu, bu zirvede değinilen konulardan ve alınan kararlardan bahsetti.

Türkiye'nin bu yıl Afganistan'la ilgili Bölgesel Ekonomik İşbirliği Konferansına ev sahipliği yapacağını da belirten Davutoğlu, Afganistan için bölgesel ve uluslararası işbirliğinin önemini bir kez daha vurguladı.

Davutoğlu-Ban Ki-mun görüşmesi

Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu,daha sonra BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'la görüştü. Edinilen bilgiye göre, görüşmede Ban, Türkiye'nin barışa yaptığı katkılardan ve oynadığı aktif rolden dolayı Davutoğlu'na teşekkür ederek kutladı. Kıbrıs konusunun da ele alındığı görüşmede, Davutoğlu'nun Ban'a adada devam eden müzakere sürecinde gelinen son nokta ve sağlanan ilerleme hakkında bilgi verdiği kaydedildi.

Davutoğlu'nun, BM Genel Sekreteri Ban'ın adaya yapacağı ziyaretin özellikle çözümün zamanlaması açısından önemsendiğini söylediği belirtilirken, Ban'ın da yoğunlaşan görüşmelerde bir sonuca varılması için elinden gelen katkıyı yapacağını bildirdiği öğrenildi.

Bu arada Davutoğlu, konferans çerçevesinde Hindistan Dışişleri Bakanı S.M. Krishna ile de görüştü. Görüşmede, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün Hindistan'a yapacağı ziyaretin ayrıntılarının ele alındığı bildirildi.

Sonuç bildirisi yayımlandı

Londra'da yapılan Afganistan konferansında sonuç bildirisi yayımlandı. Sonuç bildirisine göre, konferansa katılan ülkelerin liderleri, Afganistan'ın vilayetlerinde güvenlik işlerinin Afgan yetkililerine devrinin 2010 yılı sonunda başlamasını öngören takvim konusunda fikir birliğine vardı.

Liderler, Taliban militanlarını şiddetten vazgeçirme planı için fon sağlama sözü vererek, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin yolsuzlukla mücadelesini ve "El Kaide ve diğer terörist örgütlerle ilişkilerini kesmeye, siyasi amaçlarını barışçıl yollardan sürdürmeye" istekli olması halinde Taliban ile yeniden bütünleşme yönündeki planını desteklediklerini açıkladı.

Sonuç bildirisinde, Kabil'de bu yıl yapılacak zirvede, Karzai hükümetine destek vermek amacıyla belirli planlar sunulacağı belirtildi ve konferansta yapılan müzakerelerin, "Afganistan'ı geliştirecek, istikrara kavuşturacak ve güvenliğini sağlayacak daha iyi bir Afgan yönetimine doğru kararlı bir adım" olduğu ifadesine yer verildi.

Afganistan da, sonuç bildirisinde yer alan açıklamasında, şiddetten vazgeçmeye ve El Kaide ile ilişkilerini kesmeye hazır Taliban üyelerini topluma kazandırmak için çalışma sözü verdi.
Bildiride, Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin, bakanların ve hükümet görevlilerinin yakın akrabalarının mali işlerin yürütüldüğü makamlarda hizmet vermesini engellemeyi planladığı belirtildi.

Afganistan'ın ayrıca yolsuzlukla mücadele sürecini değerlendirecek bağımsız bir gözlem komitesi kurma planı yaptığı kaydedildi.

Bu arada Suudi Arabistan, Afganistan'ın barış çabalarına, Taliban'ın El Kaide lideri Usame Bin Ladin'e sığınma sağlamayı reddetmesi ve militan örgütlerle ilişkilerini kesmesi koşuluyla katılacağını bildirdi.

Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Suud El Faysal, Londra'da gazetecilere yaptığı açıklamada, Bin Ladin'e sığınma sağlamaktan vazgeçmemesi halinde Taliban ile müzakerelerin muhtemel olacağını düşünmediğini belirterek, barış çabalarına katkı sağlama konusunda, Taliban'ın teröristlerle ilişkilerini keserek ve bunu kanıtlayarak müzakerelere katılma niyetini ortaya koyması koşulunu öne sürdü.

"Konferans propaganda aracı"

Taliban, Londra'da düzenlenen Afganistan ile ilgili konferansın "propaganda aracı" olduğunu ileri sürdü.

Aşırı dinci internet sitelerini izleyen Amerikan kuruluşuna (SITE) göre, Taliban bildirisinde, bu konferansın hiçbir sonuca ulaşmayacağı öne sürülerek, "ABD Başkanı Barack Obama ile Birleşik Krallık Başbakanı Gordon Brown liderliğindeki yöneticilerin, insanların kendilerini desteklemeye devam ettiğini göstermek için Londra'da konferans düzenleyerek tüm dünyayı aldatmak istedikleri" iddia edildi.

Bildiride, "Afganistan'ın siyasi, kültürel, ekonomik ve askeri işgalinin uzatılmaya çalışılması yönünde bir karar çıkması durumunda, bu konferansın da öncekiler gibi göz boyamacadan ibaret olacağı" ifadeleri yer aldı.

Afganistan Devlet Başkanı Hamid Karzai'nin, silah bırakmaları halinde aşırı dinci ayaklanmacılara iş verilmesini öngören bir uzlaşma planı da kınanan ve "bunların boşuna çabalar olduğu" belirtilen bildiride, yabancı güçlerin daha fazla insani ve mali kayba uğramamaları için Afganistan'dan çekilmesi gerektiği kaydedildi.

Taliban liderleri gizli görüşme yaptı

Taliban liderlerinin, silah bırakmaları olasılığını müzakere etmek için BM'nin Afganistan temsilcisiyle gizlice görüştükleri bildirildi.

Adının açıklanmasını istemeyen bir BM yetkilisi, Taliban'ın Ketta Şura'daki bölge komutanlarının, BM'nin Afganistan özel temsilcisi Kai Eide ile görüşme talebinde bulunduklarını ve görüşmenin, 8 Ocak'ta Dubai'de yapıldığını söyledi.

Yetkili, söz konusu görüşmeye katılan Taliban liderlerinin, korunmayı ve halkın içine çıkabilmeyi istediklerini belirterek, Afganistan'daki ABD üssünde bulunan tutukevine atfen "Bagram gibi yerlerde yok olmak istemiyorlar" dedi.

Bu arada, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton, Afganistan'a barış getirmek için düşmanlarla ilişki kurmanın gerektiğini söyledi. Londra'da düzenlenen Afganistan konferansına katılan Clinton, yaptığı basın toplantısında, Afgan hükümetinin, uzlaşı görüşmeleri için Taliban'ı Loya Jirga'ya davet etme planıyla ilgili, "Bir direnişe son vermeyi umuyorsanız, düşmanlarınızla ilişki kurmaya istekli olmak zorundasınız" dedi.