Güneş sisteminin en büyük krateri

Mars'ın üzerinde güneş sistemimizin en büyük krateri bulundu. İki Mars sondasından alınan yeni veriler, yaklaşık olarak dört milyar yıl önce Kızıl Gezegen'in neredeyse tüm kuzey yarımküresini düzleştiren dev bir çarpışmanın bir kanıtını ortaya koydu.

cumhuriyet.com.tr

Nature dergisinde yayımlanan sonuçlara göre Mars’a çarpan gökcismi Plüton’dan daha büyüktü. Astronomlar on yıllardan bu yana Mars’ın kuzey ve güney yarımküresinin niçin bu kadar farklı olduğunu bulmaya çalışıyorlar. Güney yarımküre, kraterlerle kaplı yüksek bir düzlemden oluşurken, kuzey yarımküresi güneş sisteminin en düz bölgesi.

Mesela üç ila dört kilometre derinde yer alan Borealis çukurluğunda çok az krater bulunmakta. NASA’nın Mars Reconnaissance Orbiter ve Mars Global Surveyor sondalarıyla yapılan ölçümler sayesinde şimdi bu soru aydınlanıyor gibi. Veriler Borealis çukurluğunun yuvarlak değil elips biçiminde olduğunu göstermekte.

Ayrıca ikinci bir dış halkaya ait bir iz de var diyor NASA’ya ait Jet Propulsion Laboratuvarı’ndan Bruce Banerdt. Bu iz büyük bir çarpışmanın ardından oluşan bir krater için karakteristiktir. 8500 kilometreden uzun olan dev elips, Mars’ın güney yarımküresindeki Hellas Çukurluğu’ndan dört misli büyük. Bu kadar büyük bir kraterin açılabilmesi için hesaplara göre 3,9 milyar yıl önce çarpan gökcisminin 2000 km. çapında olması gerekiyor yani Plüton’dan daha büyük. Bu ilginç sonuç Mars’ın erken tarihi için büyük bir önem taşımanın ötesinde dünyamızın gelişimi içinde önemli.