Gözler Rekabet Kurumu’nda: Resen harekete geçebilir

Doğan Medya’nın Demirören Grubu’na satılması ile ilgili işlemlerin başlatılması gözleri Rekabet Kurumu’na çevirdi.

Sinan Tartanoğlu / Emre Deveci

Doğan Medya’nın Demirören Grubu’na satılması ile ilgili işlemlerin başlatılması gözleri Rekabet Kurumu’na çevirdi. Kurumun devir işlemini “yeni bir hakim durum yaratıldığı” veya “mevcut hakim durumun güçlendirildiği” gerekçesiye iki şirketin mali büyüklükleri gözönüne alınarak incelemesi gerektiğine dikkat çekiliyor. Bunun için kurum ztarafından belirlenen ciro eşiklerinin de aşıldığı belirtilirken, devir işleminin bildirilmemesi durumunda da kurumun resen harekete geçebileceği ifade ediliyor.

CHP Grup Başkanvekili Özgür Özel’in Doğan Medya Grubu’nun satış işlemlerine başlanması üzerine yaptığı “Rekabet Kurumu’nun doğru ve tarafsız karar vermesi durumunda bu satışa izin vermemesi gerekir” yönündeki açıklaması gözleri Rekabet Kurumu’a, Rekabetin Korunması Hakkındaki Yasaya ve 2010 tarihli Rekabet Kurumu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğe çevirdi.

Ciro değerleri

Edinilen bilgiye göre Doğan ile Demirören arasındaki anlaşma Rekabetin Korunması Hakkındaki yasanın 7. maddesini ilgilendiriyor. Bu düzenlemede, “Bir ya da birden fazla teşebbüsün hakim durum yaratmaya hâkim durumlarını daha da güçlendirmeye yönelik olarak piyasadaki rekabetin önemli ölçüde azaltılması sonucunu doğuracak şekilde birleşmeleri veya bir teşebbüsün diğer bir teşebbüsün mal varlığını yahut ortaklık paylarının tümünü veya bir kısmını devralması hukuka aykırı ve yasaktır” ifadeleri kullanılıyor. Yasa, hangi tür birleşme ve devralmaların hukuki geçerlik kazanabilmesi için Rekabet Kurumu’na bildirilerek izin alınması gerektiğinin çıkarılacak tebliğ ile ilan edilmesini emrediyor. Rekabet Kurumu Başkanlığı’nın yasada emredilen tebliği ise “Rekabet Kurumu’ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğ” adında 2010 yılında ilan ettiğine işaret ediliyor. Bu tebliğde, hangi birleşme ve devralmal işlemlerinin hukuki geçerlik kazanabilmesi için Rekabet Kurumu’na bildirilmesi gerektiği tarif ediliyor.

Kuruma gitmesi gerekir

Buna göre, işlem taraflarının ciroları toplamının 100 milyon TL olması veya işlem taraflarından birinin dünya cirosunun 500 milyon TL’yi, diğer işlem tarafının ise Türkiye cirosunun 5 milyon TL’yi aşması halinde işlemin Kurumdan izin alınması zorunlu tutuluyor. Rekabet hukukçuları, bu satışın, “Kural olarak rekabet kurumuna gitmesi gerektiğini” belirtiliyor.

Hukukçular, daha önce İlnur Çevik’e ait Turkish Daily News gazetesinin Doğan Medya’ya satılması ile ilgili anlaşmanın Rekabet Kurumu’nun gündemine gelmesine dikkat çekiyor. 2000 yılında verilen kararda, iki şirket arasındaki satış işleminin “Doğan Daily Nevs Gazetecilik ve Matbaacılık A.Ş. ticaret ünvanlı ortak girişim şirketinin kuruluşu”, Turkish Daily News’in de bu ortak girişim şirketine devredidiği gerekçesiyle “yeni bir hakim durum yaratılmasına” veya “mevcut hakim durumun güçlendirilmesine” yol açmadığına karar verdi. Kurum, satış işlemi ile ilgili rekabetin azalmadığını karar vermesine karşın, devir işleminin bildirilmemesi nedeniyle resen başlattığı incelemede taraflara para cezası kesti. Hukukçular Doğan-Demirören devir işleminin de Rekabet Kurumu tarafından resen incelenebileceğine dikkat çekiyor.

OKURLAR BAŞVURA BİLİR

Doğan Medya’nın Demirören’e satışı, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun ile birleşme ve devralmalar hakkında son kararı veren Rekabet Kurumu’nu da gündeme getirdi. Kurumun siyasi iktidarın kontrolünde olması nedeniyle bir veto kararı beklenmese de satışın Rekabet Kanunu’na aykırı olduğu belirtiliyor.

Cumhuriyet’e konuşan Rekabet Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Erdal Türkkan, “Bu satışla medya sektörünün çeşitli alt piyasalarında hakim bir durumun oluşması ve bu durumun kötüye kullanım olasılığının çok yüksek olması söz konusudur” dedi.

Bağımsız medya kuruluşlarının, bu devir işleminden zarar görecek basın mensuplarının ve hatta okur ve izleyicilerin de bu gelişme karşısında Rekabet Kurlu’na başvurarak itiraz etmesi gerektiğine dikkat çeken Türkkan, “Burada önemli olan husus, hakim durum tanımında ve hakim durumun kötüye kullanılması olasılığının değerlendirilmesinde medya sektörünün ve Türkiye’deki siyasi koşulların çok iyi hesaba katılmasıdır. Bunun yapılıp yapılamayacağı Rekabet Kurulu’nun bağımsızlığının da test edilmesi imkanını yaratacaktır” dedi.

Piyasa ve serbest rekabet açısından bu satışla birlikte “Bazı malların piyasaya verilmemesi, yani bazı seslerin yazıların kısılması” durumunun ortaya çıkacağını belirten Türkkan, Rekabet Kurumu’nun, şu an mümkün görünmese de, siyasi iktidardan bağımsız hareket etmesi durumunda mevcut yasaya göre bu satışa izin vermeyebileceğini dile getirdi.