Gölcük yanardağı ve krater gölü inceleniyor

Isparta'da Gölcük Krater Gölü'nde piknik yapan vatandaşların göl yüzeyinde gaz kabarcıkları görmelerinin ardından Süleyman Demirel Üniversitesi'nin (SDÜ) daveti üzerine bölgeye gelen 5 üniversiteden 12 bilim adamı, Gölcük Yanardağı ve Krater Gölü ile Yakaören köyünde kapatılan gaz çıkış alanlarında inceleme yaptı.

cumhuriyet.com.tr

Bilim adamları SDÜ Jeotermal Enerji, Yeraltısuyu ve Mineral Kaynakları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nevzat Özgür öncülüğünde Gölcük Yanardağı, Pilav Tepe, Gölcük Krater Gölü, Yakaören köyünde kapatılan gaz çıkış alanlarını gezerek inceleme ve gözlem yaptı.

Anadolu Üniversitesi Uydu ve Uzay Bilimleri Araştırma Enstitüsü Doğal Afetler Yer Bilimleri Araştırma Birimi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Berkan Ecevitoğlu, Bülent Ecevit Üniversitesi, Anadolu Üniversitesi, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ankara Üniversitesi ve Karadeniz Teknik Üniversitesi'nden bilim adamlarının bölgede inceleme yaptığını söyledi.

Bölgenin bir yıllık deprem hareketlerini incelediklerini belirten Ecevitoğlu, ''Son 6 ayda meydana gelen deprem sayısında yüzde 60'lık bir artış var. Bu durumun bir yansıması ise Gölcük Yanardağı altında oluyor. Kuzeyden Girit ve Kıbrıs'tan giden bir bindirme sonucu Gölcük'ün altında deprem sıklığını görmekteyiz. Girit ve Kıbrıs yayından dolayı Afrika, Akdeniz'i daraltmaya çalışıyor'' dedi.

Bölgedeki volkanik hareketleri de inceleyeceklerini belirten Ecevitoğlu, şöyle konuştu:
''Hem yüzeyden jeolojik gözlemler yapıp hem de cihazlarla incelemeler yapacağız. Önümüzdeki günlerde derinliği yaklaşık 40 metre olan Gölcük Krater Gölü'nde sığ deniz sismik çalışması yapacağız. Gölün tabanındaki yapıda yapısal ve termal evrime dair inceleme yapacağız. Asıl önemlisi ise herhangi bir sebeple bu volkan önümüzdeki dönemlerde tekrar patlama yaparsa bunu önceden belirlemeye çalışacağız. Bu nedenle alana cihazlarımızı yerleştireceğiz. Öncelikle iki halkalı dinleme istasyonları kuracağız. Herhangi bir aktivite başlarsa titreşimlerini hissedebileceğiz. Böylece titreşim noktalarında neler olduğunu çözebileceğiz.''

Bölgenin uydu görüntüleri incelenecek

Bülent Ecevit Üniversitesi Afet Uygulama Araştırma Merkezi Müdürü Hakan Kutoğlu ise ''radar interferometry'' tekniğiyle bölgenin 850 kilometre yukarıdan uydular aracılığıyla çekilen görüntülerini inceleyeceklerini ifade etti.

Pasif volkan alanlarında olası aktiviteleri önceden belirleyebilmek için izleme çalışması sürdürdüklerini anlatan Kutoğlu, ''Volkanik aktiviteler depremlere göre çok daha kolay erken uyarı yapılabilecek olaylar. Eğer volkan bölgesinde aşağıda gaz birikmesi ve gaz basıncı, magma tabakasının basıncı arttıysa yer yüzeyinde bir takım kabarmalar, şişmeler meydana gelebiliyor. Bu değişimleri bir takım uzay teknolojileri yardımıyla milimetre mertebesinde izlemek mümkün'' diye konuştu.

Dünyada buna benzer çalışmalar yapıldığını, birçok volkanda benzer kabarmalar tespit edildiğini dile getiren Kutoğlu, erken uyarı sistemleri sayesinde volkanın hangi bölgesinden patlayacağı yönünde öngörüler de yapılabildiğini kaydetti.

Florida Atlantic Üniversitesi işbirliğiyle bölgenin 5-6 yıllık uydu görüntülerini inceleyeceklerini bildiren Kutoğlu, ''Bölgenin 850 kilometre yukarıdan uydular aracılığıyla çekilen 5-6 yıllık görüntülerini ABD'den sipariş ettik. Florida Atlantic Üniversitesi, bu konuda bize bütçe sağladı. Uydu görüntüleriyle bölgede bir gaz birikmesi, gaz basıncında artış, magma seviyelerinde yükselmeleri ve bölge yüzeyindeki kabarmaları izleyeceğiz'' diye konuştu.

Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Jeofizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Toker de Gölcük volkanı etrafında ve içinde bazı jeolojik ve jeofiziksel araştırmaları tamamladıklarını belirterek, ayrıca krater gölü içinde sismik yansıma çalışmaları, minerolojik ve petrografik taş ve mineral ölçümleri yapacaklarını söyledi.

SDÜ Jeotermal Enerji, Yeraltısuyu ve Mineral Kaynakları Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Nevzat Özgür, yapılacak çalışmalar ile bölgeye izleme istasyonları kurulacağını, Gölcük kraterinin sürekli gözlem altında tutulacağını dile getirdi.