Gıda etiketlerindeki tehlike

İmrek, ''gıda etiketlerindeki tehlike'' başlığı ile yaptığı açıklamada, gıda ürünlerinde üretim tarihi zorunluluğunun bulunmaması nedeniyle üreticilerin haksız uygulamalarına paralel olarak tüketici mağduriyetlerinin arttığını kaydetti.

Piyasaya sunulan gıdaların ambalajlarında üretim tarihinin yer almadığına, sadece son kullanma tarihinin belirtildiğine işaret eden İmrek, şöyle devam etti:

''Üretici ve ithalatçılar, Tarım ve Köyişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan tebliği gerekçe göstererek, üretim tarihinin yazılması zorunluluğunun bulunmadığını belirtmektedirler. Anayasa'nın 172. Maddesi (Devlet tüketicileri aydınlatır ve koruyucu tedbirleri alır, tüketicilerin kendilerini koruyucu girişimlerini teşvik eder) demektedir. Birleşmiş Milletler Tüketici Hakları Evrensel Beyannamesi; (Tüketicilere, kendi ferdi istek ve ihtiyaçlarına göre bilinçli seçim imkanı sağlamak için yeterli bilgilere erişim sağlanması) gerektiğini açıkça hüküm altına almaktadır.

Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Ulusal Gıda Kodeksi Komisyonu'nca 5179 sayılı Kanun gereğince hazırlanan etiketleme ile ilgili tebliğin 6. maddesinde; gıda maddelerinin etiketlerinde bulunması zorunlu bilgilerle birlikte, (Gıdaların etiketlerinde son tüketim tarihinin bulunması zorunlu olup, üretim tarihinin bulunması zorunlu değildir) hükmüne yer vermiştir.''

Gıda etiketlerinde, ürünün hasat yılı, koruyucu maddelerin neler olduğu ve içeriğinde ne oranda bulunduğu, üretiminin hangi tarihte yapıldığı ve son tüketim tarihinin ne olması gerektiği konusunda açıklayıcı, bilgilendirici ve hatta uyarıcı yazılara yer verilmesi gerektiğini öne süren İmrek, açıklamasında şöyle devam etti:

''TBMM Dilekçe Komisyonu, Tüketiciler Birliği tarafından yapılan başvuruları dikkate alarak, bulunmasını talep ettiğimiz bilgilerin gıda maddelerinin etiketlerinde yer alması gerektiğini 25 Mart 2011 tarih ve 47 sayılı kararı ile hüküm altına almıştır. Avrupa Birliği adayı ülkemizde, gıda kodeksi normlarına uygun üretim yapılması, denetim mekanizmasının düzenli ve sağlıklı bir şekilde işlevsel hale gelmesi, tüketicinin sağlığını, ekonomik ve hukuki çıkarlarını koruyucu tedbirlerin alınması konusunda Tarım ve Köyişleri Bakanlığının daha etkin çalışma yapması gerekmektedir.''

Verilen bilgiye göre, Türk Gıda Kodeksi Gıda Maddelerinin Genel Etiketleme ve Beslenme Yönünden Etiketleme Kuralları Tebliği'nde, gıda etiketlerinde üretim tarihinin bulunmasına ilişkin bir zorunluluk bulunmuyor. Ancak son tüketim tarihinin bulunması gerekiyor. Bu düzenlemenin AB mevzuatına uyum için yapıldığını belirten yetkililer, AB mevzuatında bir değişiklik olmadığı sürece mevzuatta buna yer verilemediğini ancak isteyen firmaların üretim ve son tüketim tarihini birlikte yazdığını ifade etti.

Bu yıl başında bir tüketicinin TBMM Dilekçe Komisyonu'na ''gıda etiketlerinde üretim tarihinin gösterilmesi gerektiği'' yönünde bir dilekçe sunduğunu, bakanlığın da bu dilekçeye ''AB mevzuatı gereği çıkarılan tebliğ uyarınca bunun mümkün olmadığı'' yönünde yanıt verdiği kaydedildi.