‘Gerginliği tırmandıran Yunanistan’

Türkiye’nin Oruç Reis gemisinin Akdeniz’deki sismik araştırmalara devam etmesi kararına Avrupa Birliği (AB) ve ABD’den gelen tepkilerin ardından Dışişleri Bakanlığı, Yunanistan’ın gerilimi artıran taraf olduğunu açıkladı. Hazırlanan 12 sayfalık belgenin, Dışişleri Bakanlığı’nın İngilizce Twitter hesabından ABD Dışişleri Bakanlığı, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilciliği, AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, AB Konseyi ve AB Konseyi Başkanı Charles Michel’in Twitter hesapları etiketlenerek paylaşılması dikkat çekti.

YUNANİSTAN-ABD TATBİKATI

Belgede Yunanistan’ın 12 Eylül’den itibaren Ege ve Akdeniz’de yaptığı tatbikatlar ile yayımladığı NAVTEX (denizcilere duyuru) ve NOTAM (havacılara duyuru) mesajlarına ilişkin fotoğraflar ve haritalar paylaşıldı.

Oruç Reis’in 12 Eylül’de Antalya Limanı’na dönmesinin hemen ardından Yunanistan’ın Meis Adası’na Deniz Kuvvetleri unsurlarını konuşlandırdığı, 14-18 Eylül tarihleri arasında Yunanistan ve ABD’nin, Türk azınlığın yaşadığı Batı Trakya’da ortak tatbikat gerçekleştirdiği belirtildi. Yunanistan’ın geçen ay boyunca gayriaskeri statüdeki Sakız, Limni ve Midilli adaları etrafında atış eğitimi yaptığı, ayrıca Ege Denizi’nde uzun süre yürürlükte kalan ve uluslararası hava sahasında geniş alanları kapsayan seyir duyuruları yayımladığı kaydedildi. Atina yönetiminin, Ege Denizi’nde kendi anakarasına yakın noktalarda 29 Ekim’i de kapsayan atış eğitimi duyurusunun, iki ülkenin milli ve dini günlerde askeri faaliyet icra etmekten imtina etmesini öngören 1988 tarihli Atina Mutabakatı’na aykırı olduğu da vurgulandı. Türkiye’nin buna karşılık olarak Yunanistan’ın milli günü olan 28 Ekim’de Ege Denizi’nin ortasında tatbikat düzenleme kararı aldığı anımsatıldı.

Yunanistan’ın bölgede konuşlandırılmak üzere İsrail’den insansız hava aracı temin etmeyi planladığına yönelik basına yansıyan haberlere de atıfta bulunularak “Bu hususlar göz önünde bulundurulduğunda Yunanistan’ın Doğu Akdeniz’deki gerginliği tırmandıran taraf olduğu ortadadır. Bu gelişmeler öngörüşme (istikşafi) öncesindeki art niyete işaret etmektedir” denildi.

‘ORUÇ REİS FAALİYET BÖLGESİNDE’

 Öte yandan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez dün yaptığı açıklamada, Oruç Reis’in Doğu Akdeniz’de faaliyet göstereceği alana ulaştığını duyurdu. “Dün (Önceki gün) testler vardı, bugün (dün) ilk sismik okumaları almaya başladık. İlk10 günlük bir çalışma programımız var” dedi. 

‘HAVUÇ-SOPA İŞE YARAMADI’

Yunan basınına yansıyan haberlere göre Yunan savaş gemileri, Oruç Reis ve refakatindeki Türk savaş gemilerinin her hareketini izliyor. Bu arada Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Maas önceki gün Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin ardından Yunanistan’da temaslarda bulundu. Maas, Yunanistan Başbakanı Kyriakos Miçotakis ile bir araya geldi. 

Türkiye’nin son adımlarına şaşırdığını vurgulayan Maas, bunun varılan uzlaşılara aykırı olduğunu ifade etti. Miçotakis, “Oruç Reis bölgedeyken görüşmelerin olmayacağını” yineledi. Yunanistan Dışişleri Bakanı Nikos Dendias ise “Maalesef Türkiye’yi nasıl yeniden yola sokabileceğimizi, önlemleri masaya yatırarak göstermek durumundayız” dedi. Maas, Oruç Reis adımının ardından Ankara ziyaretini iptal etmişti. Bugün başlayacak AB konseyi toplantısınran önce Reuters’e konuşan kimi diplomat ve AB’li yetkililer, birliğin soruna bir çözüm bulmak yerine Türkiye’ye yönelik “havuç-sopa” yaklaşımı nedeniyle başarısız olduğu yorumunu yaptı. 

Geçen ağustosta Oruç Reis gemisinin Türkiye’nin kıta sahanlığı olarak açıkladığı bölgede sismik araştırmalara başlaması üzerine Yunanistan, bu bölgelerin kendi kıta sahanlığıyla çakıştığını öne sürmüş ve iki ülke arasında donanmaların da dahil olduğu gerilim yaşanmıştı. Almanya’nın arabuluculuk için devreye girmesiyle gerilimin büyümesi engellenmişti.