Gençler yoksul Yüzde 30’unun ve yoksun

Yüzde 30'unun aylık geliri 600 TL'den az, yüzde 50'si borçlu, yüzde 70'i sahip olamadıkları iş ve gelirin özleminde.

Ozan Çepni

Gençlerde eğitim, sağlık ve iş yaşamında memnuniyetsizlik oranı yüzde 30’a ulaştı. “Türkiye’deki Gençlerin İyi Olma Hali Raporu”, gençlerin yaşamlarına ilişkin verileri gözler önüne serdi. Araştırma, gençlerin yüzde 70’inin sahip olamadıkları gelir nedeniyle yoksunluk hissi çektiklerini ve toplumsal olaylara neden olabilecek ‘göreli yoksunluk’ kategorisinde yer aldıkları sonucuna ulaştı. Anayasa değişikliği sürecinde 18 yaşında seçilme hakkı ile hedef kitle olan gençlerin siyasi parti etkinliklerine katılım oranı yüzde 5’te kaldı. Gençlerin yüzde 30’unun aylık gelirlerinin 600 TL’den az olduğu belirtilen raporda, gençlerin yarısının borçlu olduğu ortaya çıktı. Birleşmiş Milletler Habitat II Zirvesi için bir araya gelen aktivistler tarafından 1997’de kurulan Habitat Derneği, Türkiye’de bugüne kadar yapılmış en geniş kapsamlı araştırma olan “Türkiye’deki Gençlerin İyi Olma Hali Raporu”nu ülkenin dört bir yanından gelen gençlerle açıkladı. Yüz yüze anketler aracılığıyla 16 ilde gerçekleştirilen araştırmadan çıkan raporun dikkat çeken sonuçlarından bazıları şöyle:

-İş arayan gençler umutsuz: Görüşülen gençlerin yüzde 30’u hayatlarından “çok memnun” olduğunu belirtirken, yüzde 42’si “biraz memnun” olduğunu, yüzde 28’i ise hayatından memnun olmadığını söyledi. Mutsuzluk oranı iş arayan gençler arasında daha da arttı. Gençlerin geleceklerinden ne kadar umutlu oldukları sorulduğuda ise “çok umutluyum” oranı yüzde 27, “biraz umutlu” olanların oranı yüzde 39, umutsuzların toplamı ise yüzde 34’e ulaştı. Gelecekten umut oranları öğrenciler arasında en üst düzeydeyken, çalışanlar ve iş arayan gençlerde bu oran yüzde 50’nin altına kadar düştü.

-600 lira ile geçinmek : Gençlerin yüzde 30’unun aylık kişisel geliri 600 TL’nin altında kaldı. Yüzde 33’ünün ise 600 ile 1500 TL gelirle yaşadıkları sonucuna varıldı. İş arayan gençlerin yüzde 80’i, öğrencilerin ise yüzde 62’sinin 600 TL ve altında gelire sahip olduklarının altı çizildi.

-Yüzde 50’si borçlu : Araştırmada gençlerin en az yüzde 49’unun borcu var. Bu oran öğrenciler arasında yüzde 44, iş arayanlarda yüzde 40 oranında kalırken, çalışanlarda borçluluk oranı ise yüzde 60’a ulaştı. Çalışan gençlerin borçlarının çoğunluğunu kredi kartı ve banka kredileri oluştururken, öğrencilerin en fazla borçlandığı devlet oldu. Öğrencilerin borçlu olduğu kurum, geri ödemeli olarak aldıkları devlet kredisi için Kredi Yurtlar Kurumu oldu.

-İhtiyaç en az 2 bin : Gençlerin rahatça bir hayat sürebilmek için ihtiyaç duydukları gelir sorulduğunda ortalama değerler öğrencilerde 2 bin 84 TL, çalışanlarda 3 bin 126 TL, iş arayanlarda ise 2 bin 200 TL olarak belirlendi.

-Yoksunluk oranı yüzde 70: Gençlerin sahip olamadıkları gelir ve olanaklar nedeniyle içine girdikleri yoksunluk hissini tarif etmekte kullanılan bir “göreli yoksunluk” oranının yüzde 70’e kadar yükselmesi dikkat çekti.

Tanıdık yoksa iş zor

Gençlerin yüzde 70’i, “Kolaylıkla iş bulabilir misiniz” sorusuna ise “Zor olur” yanıtı verdi. İş bulmanın önündeki engeller ise yeterli iş olanaklarının olmaması, ücretlerin düşüklüğü, iş bulacak tanıdıklarının olmaması, çalışma koşullarının zorluğu ve uygun bir iş bulamama olarak sıralandı.