"Gemi sanayindeki iş güvenliği" TBMM'de

''Gemi İnşa Sanayindeki (Tuzla Tersaneleri) İş Güvenliği ve Çalışma Şartlarının Sorunlarının Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi Amacıyla Kurulan Meclis Araştırma Komisyonu'' raporu sahiplerinden CHP İstanbul Milletvekili Çetin Soysal, komisyon kurulduktan sonra meydana gelen kazalarda 18 kişinin daha öldüğünü belirterek ''Önlenebilir ölümler olmasına rağmen önlenemedi. Tersanelerde düşme, elektrik çarpması gibi kazalardan dolayı ölümler meydana geliyor. Bunlar önlenebilir kazalar'' dedi.

Tuzla'da denize dolgu yapılarak yeni tersane alanlarının oluşturulmaya çalışıldığını bildiren Soysal, ''3 milyar dolarlık iş hacmi, 30 bin çalışanı olan bir sektör. Denize dolgu yapılarak yeni rant alanları oluşturuluyor. Tuzla, daha fazla yoğunlaştırılmamalı, Karadeniz kıyıları bu iş için elverişli hale getirilmelidir'' diye konuştu.

MHP İstanbul Milletvekili Mithat Melen, TBMM'nin olayların gerisinde kaldığını, bu nedenle olaylara yön veremediğini savundu.

Komisyon tarafından hazırlanan raporun ''Doktora tezi'' niteliğinde olduğunu ifade eden Soysal, ''Her kurumu ilgilendiren, her kurumun yerine getirmesi gereken sorumluluklar olduğunu belirten detaylı bir rapor. Orada plansızlığın sonucunu ölümlerle ödediğimiz bir yapı var. Rapor, unutulup gidecek, ölümler devam edecek. Komisyonun raporun sonucunu takip yetkisi yok. TBMM, raporda yazılanların takipçisi olması lazım'' diye konuştu.

Melen, gemicilik sektörü için yeni bir sanayi strateji hazırlanması gerektiğini belirtti.

''Sorun samimi olarak çözülmüştür"

Önerge sahipleri adına söz alan AKP İstanbul Milletvekili Hasan Kemal Yardımcı, Tuzla'da alınması gereken acil önlemlerin alındığını savundu.

''Dünkü acil önlem ve ihtiyaçlar bugün ortadan kalktı. Sorun, samimi olarak çözülmüştür'' diyen Yardımcı, gelişen şartlar doğrultusunda bugün yeni önlemler alınmasının gündeme geldiğini söyledi.

Yaşanan ekonomik krizden gemi inşa sektörünün etkilenebileceğine dikkati çeken Yardımcı, sektörün krizi az zararla atlatması için desteklenmesi, gerekirse İşsizlik Fonundan sektöre kaynak aktarılması gerektiğini belirtti.

CHP Antalya Milletvekili Hüsnü Çöllü de 8 yılda meydana gelen kazalarda 61 çalışanın yaşamını yitirdiğini, çok sayıda yaralanmaların olduğunu kaydetti. Sorunları, 'Yetişmiş personel, iş yoğunluğu, taşeronlaşma, kayıt dışılık, emeğe saygısızlık ve ihmal' şeklinde sıralayan Çöllü, ''Ölümle sonuçlanan kazaların yüzde 97'si önlenebilirdi. Neden önlenmedi? Önlem almada devletin otoritesi mi yetersiz kaldı?'' diye sordu.

Sendikalaşmanın sağlanması halinde kayıt dışılığın bitirileceğini savunan Çöllü, maliyetin düşürülmesi amacıyla devletin taşeronlaşmayı artırdığını ileri sürdü.

MHP Kars Milletvekili Gürcan Dağdaş ise Türkiye'nin konumu itibariyle sahip olduğu avantajın yeterince değerlendirilemediğini savunarak, son 5-6 yılda uluslararası projelerde varlık gösterilemediğini vurguladı.

Dağdaş, Denizcilik Müsteşarlığı'nda kadrolaşma yapıldığını ileri sürerek, görev yeri değiştirilenlerin isimlerini okudu.

''Tersanelerin birleştirilmesi teşvik edilmeli"

AKP Antalya Milletvekili Abdurrahman Arıcı, Tuzla tersaneler bölgesinde, işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında gerekli önlemlerin alınmaması, dar alanda ve kapasitenin üzerinde çalışılması nedeniyle, ölümler yaşandığını belirterek, tersanelerin birleştirilmesi ve başka bölgelere taşınmasının teşvik edilmesi gerektiğini kaydetti.

Bölgede işin yüzde 80'nin alt işverenler (taşeron) tarafından yapıldığına işaret eden Arıcı, 2002 yılına kadar sınırlı taleple karşılaşılırken son yıllarda talebin artış gösterdiğini, bunun karşılanması amacıyla, vasıfsız işgücü istihdam edildiğini anlattı.
Madencilik sektöründen sonraki en riskli alan olan gemi inşa sektöründe kazaların son bulması için gerekli önlemlerin alınmasının önemine işaret eden Arıcı, ''Gerekli önlemleri almayanlar da işten men edilmeli'' dedi.

MHP Trabzon Milletvekili Süleyman Latif Yunusoğlu da rapor üzerinde kişisel görüşlerini ifade ederken, Tuzla'da yaşanan tablonun vahim olduğunu savundu ve denetimlerin yeterince yapılmamasının buna neden olduğunu kaydetti.

''Sektörde daralma var"

Komisyon Başkanı ve AKP İstanbul Milletvekili Mehmet Domaç da gemi inşa sektörünün emek yoğun olduğunu, 2002'den sonra talep artışı yaşanırken, 2008 Ocak ayından itibaren talepte düşüş yaşandığını söyledi.

Sektörün yılda 2,5 milyar dolarlık katma değer yarattığına işaret eden Domaç, ancak verimliliğin diğer ülkelere kıyasla düşük olduğunu vurguladı. Tuzla'daki tersanelerin sıkışık alanda faaliyet göstermesi, işçi sağlığı ve iş güvenliği alanında gerekli önlem alınmaması, artan talebe karşılık deneyimsiz işgücüyle çalışılması, alt işverenin normalin üstünde iş yapmak istemesinin, sorunda etkili olduğunu anlatan Domaç, ölümlerin yüksekten düşme, elektrik çarpması, patlama, sıkışma ve çarpma sonucu meydana geldiğini kaydetti.

Komisyonun çalışmalarına başlamasının ardından sektörle ilgili olumlu gelişmeler kaydedildiğini, iki yönetmelik değişikliği gerçekleştirildiğine işaret eden Domaç, ''Çalışmaya başladıktan sonra gördük ki denizcilik eğitimi verilen okulların tekinde bile iş sağlığı ve güvenliği eğitimi verilmiyor. 30 yıllık fakültede 10 öğretim üyesi var. Yeni fakülte kurulmak istense, öğretim üyesi bulamayacağız. Bu üretimsizliği gösteriyor'' dedi.

Domaç, 2008 yılının sektör için iyi başlamadığını ve daralma yaşandığını belirterek, sipariş iptalleri bile olduğunu kaydetti. Domaç, işsizliğin yaşanmaması için gerekli önlemler alınarak geliştirilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.