Gelir Vergisi Kanunu değişiyor

TBMM Başkanlığına sunulan tasarıya göre, Gelir Vergisi'nden muaf tutulan ölüm, sakatlık, hastalık ve işsizlik sebebiyle verilen tazminat ve yardımlara, işe başlatmama tazminatı dahil edilecek.

Asgari geçim indiriminde, ücretlerin vergilendirilmesinde asgari geçim indirimi uygulandıktan sonra, varsa teşvik amaçlı diğer indirim ve istisnalar dikkate alınacak.

Gelir Vergisi matrahının tespitinde, Gelir Vergisi beyannamesinde bildirilecek gelirlerden yapılan indirim kalemlerine, iktisadi işletmeleri hariç, Türkiye Kızılay Derneğine makbuz karşılığı yapılan ayni ve nakdi bağış ve yardımların tamamı da dahil edilecek. Bu bağışlar, Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde; kurumlar vergisi beyannamesi üzerinde ayrıca gösterilmek şartıyla, kurum kazancından indirim yapılacak.

Kurumlar Vergisi Kanununda öngörülen değişiklikle, tasfiye edilerek tüzel kişiliği ticaret sicilinden silinen mükelleflerin tasfiye öncesi ve tasfiye dönemlerine ilişkin olarak kesilecek vergi cezaları dahil her türlü vergi tarhiyatı; tasfiye dönemi için tasfiye memurları adına, tasfiye öncesi dönemler için müteselsilen sorumlu olmak üzere kanuni temsilcilerden herhangi biri adına yapılacak.
 

Kobilerin birleşmesi

Tasarıyla Kurumlar Vergisi'ne, KOBİ'lere yönelik düzenlemeyi içeren geçici madde ekleniyor. Buna göre, KOBİ'lerin 31 Aralık 2009 tarihine kadar birleşmeleri halinde, birleşilen kurum tarafından münfesih kurumun birleşme tarihindeki sabit kıymetlerin rayiç bedelle, diğer kıymetlerinin ise Vergi Usul Kanununun değerleme hükümlerine göre değerlemek suretiyle bir bütün halinde devralınması ve bilançosuna kaydedilmesi zorunluluğu getiriliyor.

Birleşme işlemlerinden dolayı kazançların kurumlar vergisinden müstesna olması için, ''Birleşmeden doğan kazançların tamamının birleşme tarihi itibarıyla birleşilen şirketin sermayesine eklenmesi; birleşilen kurumun, münfesih kurumun tahakkuk etmiş ve edecek vergi borçlarını ödeyeceğini ve diğer ödevlerini yerine getireceğini: münfesih kurumun, birleşmenin Ticaret Sicili Gazetesi'nde ilan edildiği tarihten itibaren 30 gün içinde birleşme nedeniyle vereceği kurumlar vergisi beyannamesine ekli bir taahhütnameyle taahhüt etmesi; birleşme sonrasında 3 yıl süreyle aylık ortalama bazda birleşilen kurum ile münfesih kurum tarafından, 1 Nisan 2009 tarihinden önce verilen son aya ilişkin sigorta bildirgelerine göre istihdam edilenlerin toplamından az olmamak üzere aylık istihdam sağlanması'' şartları aranacak.

KOBİ'lerden birleşme nedeniyle infisah eden kurumun, birleşme tarihinde sona eren hesap döneminde elde ettiği kazançları ile birleşilen kurumun birleşme işleminin gerçekleştiği hesap dönemi dahil olmak üzere, 3 hesap döneminde elde ettiği kazançlara, indirimli kurumlar vergisi uygulanacak.

İşletmelerden 2008 yılının Aralık ayında verilen sigorta bildirgesine göre 10 ila 250 işçi çalıştıran ve 2008 hesap döneminin sonu itibariyle yıllık net satışlar toplamı 25 milyon TL'yi geçmeyen veya aktif toplamı 25 milyon TL'den az olanlar, KOBİ sayılacak. Bunların birleşmesi, tam mükellef 2 veya daha fazla KOBİ'nin birleşerek yeni bir anonim şirket oluşturmaları ya da bir veya birkaç KOBİ'nin anonim şirket statüsündeki diğer bir KOBİ'ye devrolunması halinde mümkün olabilecek.

Birleşilen kurumun; indirimli kurumlar vergisi uygulamasının sona erdiği yılı izleyen 3'üncü yılın sonuna kadar tasfiye edilmesi, devir, bölünme, hisse değişimi ve sermaye azaltımı işlemlerine tabi tutulması halinde, birleşmeden dolayı istisna edilen ya da indirimli oran uygulaması nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler, gecikme faizi ile birlikte birleşilen kurumdan tahsil edilecek.

''Zararlar vergiden indirim konusu olacak''

Münfesih kurumdan devralınan amortismana tabi iktisadi kıymetler için, faydalı ömürleri dikkate alınarak münfesih kurumdaki kayıtlı değerleri üzerinden kalan süre için amortisman ayrılabilecek.

Birleşilen kurum tarafından devralınan varlıkların, devir bedelinden düşük bir bedelle satılması durumunda oluşan zararlar, birleşilen kurumun Kurumlar Vergisi matrahının tespitinde indirim konusu yapılamayacak.

Birleşme suretiyle devralınan taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının indirimli kurumlar vergisi uygulanan hesap dönemlerinde satışı halinde Kurumlar Vergisinde müstesna uygulanmayacak.

Yapılan birleşmeler, KDV Kanunu bakımından, vergilendirilmeyecek değer kazancı artışı ve bölünme işlemleri gibi değerlendirilecek.

Bakanlar Kurulu, birleşmeden yararlanacak işletmeleri aktif toplamlarına veya vergiye tabi matrahlarına göre farklılaştırmak suretiyle Kurumlar Vergisi oranını yüzde 75'e kadar indirimli uygulatmaya; Maliye Bakanlığı ise uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkili olacak.

Tasfiye öncesi ve tasfiye dönemlerine ilişkin önceden kesilen vergi cezaları dahil olmak üzere her türlü vergi tarhiyatında; ''Maliye Bakanlığı, mükelleflerin hukuki statülerini, faaliyet gösterdikleri alanları ve tasfiyeye giriş tarihindeki aktif büyüklüklerini dikkate almak suretiyle tasfiye işlemlerine yönelik inceleme yaptırmamaya yetkilidir'' şeklindeki mevcut düzenleme uygulanmayacak.

Tarım ürünleri lisanslı depoculuk sisteminin KDV uygulaması yönünden vergisel altyapısı oluşturulan tasarıya göre, ürün senetlerinin, senedin temsil ettiği ürünü depodan çekecek olanlara tesliminde, bu işleme ilişkin KDV, lisanslı depo işleticilerince ödenecek.
Lisanslı depo işletmesine teslim edilen tarım ürünleri için, ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar, 31 Aralık 2013 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden müstesna olacak.

Deniz ve hava taşıma araçları için liman ve hava meydanlarında verilen hizmetlerin yanı sıra, ihracat-ithalat ve transit rejim kapsamında işlem gören mallara, liman ve hava meydanı işleticileri tarafından verilen hizmetler ile gümrük hizmetlerinin verildiği gümrüklü sahalarda vergisiz satış yapılan iş yerlerinin ve bu iş yerlerine ait depo ve ardiye gibi bağımsız birimlerin kiralanması hizmetleri, KDV'den istisna tutulacak.

İhraç malı taşıyan araçların ve soğutucu ünitelerinin standart yakıt deposu için KDV istisnası uygulanarak verilecek motorin miktarını yeniden düzenleyen tasarıya göre, standart depolarda istisna uygulanacak motorin miktarı TIR çekicilerinde 550 litreyi, istiab haddi 15 tona kadar olan (15 ton dahil) kamyon ve tankerlerde 300 litreyi, istiab haddi 15 tonun üzerinde olan kamyon ve tankerlerde ise 400 litreyi aşamayacak. Bu istisna miktarları, araçların frigorifik depoları için ayrıca uygulanacak. Bakanlar Kurulu, istisna uygulanacak bu miktarları, sıfıra kadar indirmeye, iki katına kadar çıkarmaya yetkili olacak. Tasarıyla, söz konusu araçlar için KDV istisnasına paralel, ÖTV istisnası yönünden de düzenleme yapılacak.

Konut yapı kooperatifi üyelerine, konut teslimlerinde uygulanan KDV istisnası kaldırılacak. Ancak bu değişiklik, ''bina inşaat ruhsatı'' düzenlemenin yürürlüğünden sonra alınmış konutların tesliminde geçerli olacak.
Kooperatiflerin konut teslimleri, 2010 yılından itibaren genel KDV rejimine tabi olacak.
 

Yatırımlara vergi kolaylığı

Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31 Aralık 2011 tarihine kadar tamamlanmak üzere projelendirilen ve toplam proje bedeli içerisinde en az 200 milyon lira tutarında makine ve teçhizat alımı öngörülen yatırımlarda, yeni makine ve teçhizatın teslim veya ithalinde ödenen KDV, yatırımcı mükellefe 3 aylık dönemler itibarıyla Maliye Bakanlığınca iade edilecek.

İade edilen vergi, yatırımın öngörülen şartları taşımaması halinde, vergi ziyaı cezası uygulanmak suretiyle yatırımcı mükellef adına tarh edilecek.