'Geçiş anayasası' formülü gündemde

AKP’de, Meclis Uzlaşma Komisyonu’nun dağılmasının ardından yeni anayasa için hazırlanan A, B, C planlarının yanı sıra “geçiş anayasası” formülü de seslendirilmeye başlandı. BDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’ın da ifade ettiği “geçiş anayasası” formülünün AKP’de kabul görmesi durumunda, 2 yıl sonra sıfırdan bir yeni anayasa yapmak amacıyla 10-15 maddelik, içinde anayasa değiştirme yönteminin daha da kolaylaştırılacağı maddeler de bulunan bir anayasa değişikliği yapılacak.

AKP’nin yeni anayasa için hazırlıklarını yaptığı ve Başbakan Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan A, B, C planları için geri sayım başladı. Bu planlar, AKP’nin kendi anayasa taslağını getirip MHP’nin kesinlikle uzlaşmaya yanaşmayacağı görüşüyle “CHP ve BDP ile üçlü”, olmaması durumunda “CHP ile ikili”, ya da “BDP ile ikili” 330’u arayıp bulduğunda referanduma gitme şeklinde ifade ediliyor. AKP’deki bu planlara “geçiş anayasası” da eklendi. Formül, bu aşamada silbaştan yeni bir anayasa yapmak yerine, 10-15 maddelik daha çok anayasa değişikliğini kolaylaştıracak maddelerin de içinde olacağı bir anayasa değişikliği olacak.

367 sayısı 330’a inecek

AKP; kendi anayasa önerisinde halen 367 olan anayasa değiştirmek için gereken sayının 330’a indirilmesini önermişti. Geçiş anayasasında 330 maddesi de olacak. Böylece iki yıl sonra yapılacak yeni anayasanın referanduma gidilmeden 330 oyla Meclis’te kabul edilmesi öngörülüyor. AKP’de bu formülle yapılacak bir anayasa değişikliğinin en fazla 2 yıl süreyle yürürlükte kalabileceği öngörülüyor. Geçiş anayasası referanduma götürülecek. AKP, muhalefetle anlaşma sağlayabilirse geçiş anayasasına başkanlık sistemini koymakta diretmeyecek. Ancak BDP ile yapılması durumunda, AKP başkanlık sistemi önerisini revize ederek “partili cumhurbaşkanı” maddesini de geçiş anayasasına koymayı planlıyor. AKP’de bu formüllerin hangisinin hayata geçirileceği konusundaki “siyasi karar” mayıs ayı başında vericecek.

BDP’de de aynı formül

BDP Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş, gündemlerindeki geçiş anayasası formülünü, “Tümden yeni bir anayasa yapmak ve AKP ile yeni bir anayasada uzlaşmak da bizim açımızdan kolay görünmüyor. AKP’nin B, C planları yok. Tek bir planı var, o da bizimle anlaşmak. Başka seçenek yok. Çünkü CHP ve MHP ile anayasa konusunda uzlaşma şansı yok. AKP’nin ve bizim anayasa tekliflerimizin tümüyle ortak bir uzlaşmaya çevrilmesi zor. Ama demokratikleşmenin önünü açabilecek bir ‘geçiş anayasası’nda uzlaşabiliriz. Mesela geçiş anayasasında, ‘vatandaşlık, anadilinde eğitim, farklı kimlik ve kültürlerin tanınması’ gibi maddelerde uzlaşabiliriz. Tümüyle yeni bir anayasayı gerçekleştirme şansı azaldı” diye ifade etti.