Galler'de kritik zirve

Tayyip Erdoğan’ın, Cumhurbaşkanı sıfatıyla katılacağı ilk uluslararası toplantı NATO’nun Galler Zirvesi olacak. ABD Başkanı Barrack Obama ile randevusu kesinleşen ve “Türkiye’ye yönelik dinlemelerle ilgili liderlerle görüşeceğini” açıklayan Erdoğan zirve sırasında görüşeceği liderlerden Suriye tehdidine karşı NATO’nun konuşlandırdığı Patriotların devam etmesini isteyecek. Zirvede Ukrayna krizi nedeniyle Rusya’ya yönelik sert yaptırımları da öngören kararların çıkması beklenirken, Türkiye’den de Rusya’ya karşı tutumunu netleştirmesi istenecek.

Yeni Cumhurbaşkanı unvanıyla çok sayıda liderle görüşmeye özel önem gösteren Erdoğan’ın kritik randevusu ise ABD Başkanı Barack Obama ile olacak. Erdoğan ve Obama’nın yarın yapacağı ikili görüşmenin saati Başbakanlık tarafından 15:15 olarak duyuruldu. Obama son olarak Petersburg’da geçtiğimiz yıl Erdoğan ile ayak üstü görüşmüş, Türk tarafının tekrar görüşüleceğini duyurmasına karşın Erdoğan ile ayaküstü bile biraraya gelmemişti. Görüşme Gezi protestoları öncesinde mayıs ayında Beyaz Saray’a yaptığı ziyaretten bu yana Obama ile bir araya gelme şansı bulamayan Erdoğan için önem taşıyor. Kaynaklar, Erdoğan’ın ABD ile arayı düzeltmek istediğini dile getirdi.

Daha önce telefon görüşmesinde Türkiye’de hukukun üstünlüğüne verdiği önemi vurgulayan Obama’nın ‘hukuk devleti’ konusunda ABD’nin hassasiyetini de görüşmede tekrarlaması bekleniyor.

 

IŞİD’e karşı koalisyon

Görüşmede, IŞİD’e karşı gönüllüler koalisyonu arayan Obama’nın bu hedefini Erdoğan’a da aktarması bekleniyor. Obama geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamada, koalisyonun oluşumu için “bölge ülkelerinin tutumunu netleştirmesini bekliyoruz” demişti. ABD’nin IŞİD ve bölgedeki radikal unsurlar konusunda Türkiye’den net tavır alınmasını istediği de bilinirken, koalisyona Türkiye’den destek isteyebileceği belirtildi.

Erdoğan’ın ise IŞİD terörünün bölgede bir grubu dışlayan yaklaşımların sonucu ortaya çıktığına işaret etmesi bekleniyor. Türk diplomatik kaynaklar, konsolosluk mensuplarının IŞİD tarafından rehin alınması nedeniyle Türkiye’nin aktif olarak koalisyona katılıma sıcak bakmadığını dile getirdi. Görüşme için yapılan hazırlıklar arasında ayrıca Irak’taki siyasi durum, Erbil-Bağdat ilişkileri ve Türkiye’nin Kürt petrolünü satmasının da yer aldığı öğrenildi.

 

Patriot isteyecek

Hollanda’nın yıl sonunda Türkiye’den çekeceği iki Patriot konusunda da NATO’da yerine yenilerinin getirilmesi için talep iletilirken, Erdoğan’ın da görüşeceği liderlere bu talebi yinelemesi bekleniyor. Erdoğan bölgede tehdidin artarak devam ettiğine dikkat çekecek.

İttifak işbirliğini güçlendirirken Erdoğan’ın Obama, Cameron ve Merkel ile yapacağı görüşmelerde dinleme skandallarını da gündeme getirmesi bekleniyor. Erdoğan’ın dinlemeler için “NATO ruhuna aykırı” mesajı vereceği belirtildi.

 

Türkiye’nin Ukrayna çıkmazı

Zirvenin en önemli gündem maddesi ise Ukrayna. Obama, Rusya’ya sınır komşusu olan Estonya’dan zirve programını başlatırken, aralarında İngiltere’nin de olduğu birçok ülke Rusya’ya karşı zirveden net bir tavır çıkmasını istiyor. Liderlerin gündeminde Rusya’ya uygulanacak yaptırımlar da yer alırken, Ankara Rusya-NATO krizinin diyalogla çözülmesini istiyor. Türkiye, ticari olarak iyi ilişkiler içinde bulunduğu Rusya ile ilişkisini bozmak istemezken, Batı peş peşe Rusya’ya yönelik kararlar aldı. Batılı kaynaklar ise Türkiye’den de Rusya’ya karşı ‘net tavır’ beklendiğine işaret etti. Baltıklara konuşlandırmak üzere 6000 kişilik birlik oluşumu ve 48 saat içinde harekete geçebilecek birliklerin sınıra konuşlandırılması da Cardiff zirvesindeki gündem maddeleri arasında.

 

Neden tek kadın var?

Uluslararası Af Örgütü, barış anlaşmalarındaki 40 imzadan sadece birinin kadınlara ait olmasını protesto etmek için Cardiff’te belediye sarayı önünde gösteri düzenledi. Af Örgütü, bugün ve yarın Newport’ta yapılacak olan NATO zirvesi öncesi düzenlenen protestonun amacının barış görüşmeleri ve küresel güvenlik görüşmelerinde yer alan kadın oranının erkek oranına göre azlığına dikkat çekmek olduğunu açıkladı.