G7 zirvesinde orta, düşük gelirli ülkelere ‘altyapı inşalarına destek’ projesi kararı

Washington yönetimi Çin’e baskıyı artırırken bu kez Pekin’le stratejik rekabette müttefikleriyle küresel çapta ekonomik proje kartını masaya getiriyor. ABD, Fransa, Almanya, İtalya, Japonya, İngiltere ve Kanada’dan oluşan G7 ülkeleri liderleri İngiltere’nin ev sahipliğinde zirve çerçevesinde görüşmelerini dün de sürdürdü. Gündemde pandemiyle mücadele, aşı dağıtımının yanı sıra Rusya ve Çin’le ilişkiler de vardı. Göreve gelmesiyle birlikte Trump döneminde bozulan transatlantik işbirliğine güçlü dönüş vurgusu yapan Biden yönetiminin öncü olduğu dosyalar arasında ise yeni dönemde ittifak stratejisi olarak tanımlanan “Daha iyi bir dünyayı yeniden inşa etmek” projesi dikkat çekiyor. Bunun Covid 19 sonrası yeniden toparlanma, iklim değişikliğiyle mücadelenin yanı sıra Pekin’in küresel çaplı dev “Kuşak ve Yol” projesine karşı hamleyi de içerdiği yorumları yapılıyor. 

‘ŞEFFAF OLACAK’

ABD’nin müttefikleriyle birlikte orta ve düşük gelirli, yoksul ülkelere alt yapı inşalarına destek vermeyi hedeflediği belirtiliyor. Liderlerin dünkü görüşmesinde planın kabul edildiği belirtildi. Bununla daha yoksul ülkelere alt yapı desteği verilirken “değer odaklı, yüksek standartlı ve şeffaf” bir ortaklık çerçevesi vurgusu yapıldı. Beyaz Saray’dan dün yapılan açıklamada da projenin Çin’le stratejik rekabete yanıt olacağı dile getirildi. Reuters’a konuşan Biden yönetiminden bir yetkili Uygur Türklerine yönelik baskılara da atıfla “ABD’nin aynı zamanda G7 liderlerinden Çin’deki zorla çalıştırmalara karşı somut adımlar atmalarını ve zirvenin kapanış açıklamasında bu eleştirilere yer verilmesini isteyeceğini” söyledi. 

Şu ana kadar Çin’in “şeffaflıktan yoksun, çevre, çalışma normlarına uyumsuz ve ülkeleri zorda bırakan” projesine karşı Batı’nın bir alternatif sunamadığını söyleyen yetkili, yeni projenin “Kuşak ve Yol”a karşı seçenek olmakla kalmayıp “dünyanın yeniden inşasını” planlayan yüksek hedefli bir çalışma olacağını savundu. Bunun ayrıca çevre-iklim, güvenli çalışma, sağlık, dijital teknoloji, eşitlik, cinsiyet eşitliği, şeffaflık, yolsuzlukla mücadeleyi içerdiğini kaydetti.

Dünkü G7 görüşmelerine Avustralya, Güney Afrika ve Güney Kore liderleri de katıldı. ABD’nin Çin’e yönelik  izlediği politikaya, söylemlerine Pekin’den sık sık sert eleştiriler geliyor. Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in 2013’te duyurduğu yeni İpek Yolu olarak da nitelendirilen “Kuşak ve Yol” projesi çerçevesinde Pekin’in yaklaşık 100 ülkeyle proje yürüttüğü belirtiliyor. Ulaşım, alt yapı, enerji, dijital ağlar ve ticaretle ilgili projeler çerçevesinde işbirliği modelleri oluşturuluyor. Washington cephesi projeyle Pekin’in ekonomik gücünü artırmasının yanı sıra siyasi etkinliğini de genişlettiği görüşünde. Pekin’e yönelik kimi cepheden “Kuşak Yol” projeleriyle bazı yoksul ülkeleri yönetilemez bir borçlandırmayla karşı karşıya bıraktığı eleştirileri de geliyor.