Festivalde Fazıl Say'dan dünya prömiyeri

Sekiz yıllık bir aradan sonra yeniden İstanbul Müzik Festivali kapsamında besteci ve icracı olarak yer alacak Fazıl Say’ın İstanbul Müzik Festivali’nin siparişi üzerine bestelediği son eseri “Mezopotamya” başlıklı 2. Senfoni’sinin ilk seslendirilişi, 23 Haziran Cumartesi günü Haliç Kongre Merkezi’nde gerçekleştirilecek.

Gecede ünlü virtüöze, şef Gürer Aykal yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası eşlik edecek. Saat 20.00’de başlayacak konserin ilk yarısında Fazıl Say, Beethoven’ın Piyano Konçertosu, No. 3, Do minör, Op. 37 seslendirerek, piyanist olarak virtüözitesini sergileyecek. Konserin ikinci yarısında ise Fazıl Say’ın “başyapıtım” olarak nitelendirdiği “Mezopotamya” başlıklı 2. Senfoni’sinin dünya prömiyeri gerçekleştirilecek.
“Mezopotamya” başlıklı 2. Senfoni’de Gürer Aykal yönetimindeki Borusan İstanbul Filarmoni Orkestrası, Fazıl Say’ın (piyano) yanı sıra Carolina Eyck (theremin), Bülent Evcil (bas flüt) ve Çağatay Akyol’a (bas blokflüt) eşlik edecek.

10 bölümden oluşan ve 130 kişilik büyük orkestra için yazılan yapıt, “Ova’da İki Çocuk”, “Dicle”, “Ölüm Kültürü Üzerine”, “Melodram”, “Ay”, “Güneş”, “Kurşun”, “Fırat”, “Savaş’ Üzerine” ve “Mezopotamya Ağıtı” başlıklı bölümler üzerine kurulu. 55 dakika süren eser, uygarlık tarihinin kadim medeniyetleri Sümer, Asur ve Babil’in tınılarından, Dicle ve Fırat’ın çağıltısına, ağıtlardan, türkülere, nihayetinde yaşam ve ölüm, barış ve savaş motiflerinin birleştiği pek çok kültürün derin iz bırakan görünümlerini yansıtarak günümüz coğrafyasına odaklanıyor.

Eserinde, bas flüt, bas blokflüt, theremin gibi ender kullanılan enstümanları birer sembol olarak kullanmayı tercih eden Fazıl Say eserle ilgili, “Bas flüt ve bas blokflüt, bir nevi etnik ses vermekteler. Sanki binyıllar öncesinin enstrümanları gibi… Ortadoğu'ya özgü, onlar başroldeler. Senfoninin anlatıcısı bu iki enstrüman. Bunları iki kardeş olarak görmekteyim. Ama 7. Bölümde (“Kurşun”) çocuklardan biri (bas flüt) vurularak öldürülüyor. Bas blokflüt yalnız kalıyor. Yoluna yalnız devam ediyor. Bir de theremin var. Elektromanyetik dalgalar ile kullanılan çok nadir bulunan ve icra edilen bir çalgı! Onun sesi de benim için “melek” rolünde. “Melek; Mezopotamya'yı korusun” diyorum theremin ile…” diyor.

Konserde, elektromanyetik dalgalar ile kullanılan ve çalarken temas gerektirmeyen theremin’i çalacak Carolina Eyck, bu nadir bulunan enstrümanın dünyada önde gelen icracılarından biri olarak kabul ediliyor. Antenler vasıtasıyla çalan kişinin el pozisyonlarını algılayarak notaları seslendiren theremin, Léon Theremin tarafından 1928’de müzik dünyasına kazandırıldı. Léon Theremin’in büyük torunu Lydia Kavina ile bu enstruman üzerinde çalışma ve ustalaşma fırsatı yakalayan Carolina Eyck, 2010 yılından bu yana Fransa’nın Colmar şehrinde düzenlenen Theremin Yaz Okulu’nun sanat direktörlüğü görevini yürütmektedir.

Senfoninin bas flüt sololarını seslendirecek olan ve Belçika Kraliyet Sanat Teşvik Madalyası sahibi Bülent Evcil, İTÜ Müzik İleri Araştırmalar Merkezi’nin yüksek lisans programında flüt öğretim görevlisi olarak görev yapmakta. Konserde bas blokflüt ile yer alacak diğer solist Çağatay Akyol ise Cumhurbaşkanlığı Senfoni Orkestrası solo arp sanatçısı olarak müzik yaşamına devam ediyor.

www.muzik.iksv.org