Fed kararı sonrası Dolar ne olur?

2015 yılının son günlerine yaklaştığımız dönemde finans piyasası Fed’in 16 Aralık Çarşamba günü saat 21:00’da açıklanacak kararlarına odaklanmış durumda. Bu karar hangi açıdan önemlidir?

Mehmet Erdjan Mehmed



2 yıldır Fed sürekli faiz arttıracağına yönelik açıklamalar yaparak finans piyasalarını resmen sözle yönlendirdi. Bu şekilde doların değer kazanmasına ve ABD’ye bir nevi geri dönmesine neden oldu. Daha faiz artışını yapmadan bile bu şekilde başarı elde etti.

Piyasa ve analistler ne diyor?

Piyasa ve analistlerin ciddi bir oranı, Fed 0,25% olan faiz oranını arttırır ve 0,50% olan beklenti oranına çekerse bunun Doların diğer para birimlerine karşı değer kazanmasına sebep olacağı yönünde birleşmiş durumda. ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Janet Yellen, ülke ekonomisinin faiz artışına hazır hale geldiğine işaret ederek, "Ekim toplantısından bu yana alınan ekonomik veriler, iş gücü piyasasındaki iyileşmenin süreceğine yönelik beklentilerimizle uyum gösteriyor" dedi.

Fed kararının Türkiye'ye etkisi

Fed’in faiz artırım hamlesinin gelişmekte olan ülke borsalarını ve finans piyasalarını olumsuz yönde etkilemesi bekleniyor. Bu ülkelerden başı çekenin de yüksek risk grubunda görülen Türkiye’nin olabileceği belirtiliyor. Rusya ile uçak krizi sonrası gerilen ortam Fed’in alması beklenen kararların da baskısıyla Bist bir süredir geriliyor, dolar ve Avro ise yükseliyor.

"Beklenti satın alınır, gerçek satılır"

Yazının buraya kadar olan kısmında önce kötü haber ile başlamak daha verimli olur diye düşündüm ve şimdi iyi habere geçerek bardağın dolu tarafını görelim.

FED fund kontratlarına göre Aralık ayı faiz artış olasılığı %74 seviyesinde (1 ay önce %50). Bu doğrultuda haberler ve beklentiler faiz artışının yapılacağı ve bunun Dolarda değer kazancı, gelişen piyasalarda ise değer kaybı olarak yansıyacağı yönünde iken unutulan çok önemli bir noktaya değinmek isterim. Finans piyasalarının 1. kuralı "Beklenti satın alınır, gerçek satılır". Bu ne demek? 2 yıldan bu yana Fed faizi arttıracağını devamlı ifade etmesine rağmen bu artış bir türlü gerçekleşmedi. Fakat piyasalar bu beklentiyi devamlı satın aldı. Faiz artışının yapması beklenen etki aslında daha artış olmadan fazlasıyla oluştu ve dolar çoğu para birimine karşın değer kazandı. Özellikle Rusya ve Türkiye’de doların değer kazancı tarihi zirvelere ve bu zirvelerin de birkaç defa yenilenmesine sebep oldu. Euro bölgesinde Euro/dolar paritesi de 2013 yılında 1,30 dolaylarında iken 2015 yılında 1,0463 seviyesini gördü. Bu veriler doğrultusunda Fed’in aslında çok başarılı bir politika yürüterek beklenti yönetimi ile amacına ulaştığı ve istediğini daha faiz artışını yapmadan aldığını görebiliyoruz.


"Fed’in faiz artışı beklentisinin artık fiyatlandı"

Cuma günü gelen tarım dışı istihdam verisi bu doğrultuda çok önemliydi.  Bu verinin iyi gelmesi ile borsanın düşmesi genel beklenti idi. Saat 15:30 da iyi gelen veri beklentilerin aksine Bist100 endeksine neredeyse %2 yükseliş ile yansıdı. Aslında bu oluşan ters tepki "Beklenti satın alınır, gerçek satılır". tezini bir daha ortaya koydu. Fed’in faiz artışı beklentisinin artık fiyatlandığını gösterir nitelikte idi.

16 Aralık'a günler kala grafiklere baktığımızda dolar artık olumsuzluklara beklenen yükseliş ile tepki vermiyor. Fed açıklamalarından sonra oluşacak tabloda eğer beklenti gerçekleşirse, Dolara yönelik satışlar artarbilir. Kararın açıklanmasına 9 gün kala senaryolar oluşturulurken, finans piyasalarındaki "Beklenti" faktörünün ne denli önemli olduğunu ve sonlanmasının da nasıl reaksiyon göstereceğini gözlemleyeceğiz. Sonuç olarak, tekrar etmekte fayda gördüğüm "Beklenti satın alınır, gerçek satılır" tezini önemsememizde fayda var diye düşünüyorum.