Farkında olmamak en büyük engel
Türkiye'de yaklaşık 8.5 milyon engelli bulunduğu tahmin ediliyor.
Figen Atalay
Bugün Dünya Engelliler Günü. Engelli sayısı dünya ortalamalarının üzerinde olan Türkiye’deki 8.5 milyon engelli arasında bedensel engeli bulunanlar ilk sırada. Engelli olma nedenleri arasında trafik kazaları ile terör ilk sırada yer alıyor. Akraba evliliği de hâlâ engelli çocukların doğmasının en büyük nedenleri arasında. Engelli çocuk ve gençlerin çoğu eğitime erişemiyor, ayrımcılığa uğruyor, ev dışındaki yaşama katılmakta zorluk yaşıyor.
Türkiye otizmi bilmiyor
Engellilerle ilgili en büyük sorun farkındalığın bir türlü gelişmemesi. Günümüzde her 68 çocuktan birisi otizm riski ile doğuyor, her 20 dakikada 1 çocuğa otizm tanısı konu alıyor ancak ülkemizde hâlâ otizmin ne olduğu, belirtileri ve tedavisi tam anlamı ile bilinmiyor. GfK Türkiye’nin, Tohum Otizm Vakfı için yaptığı “Türkiye’deki Bireylerin Otizm Algısı ve Bilgi Düzeyi” araştırması da otizmi duyduğunu belirtenlerin yüzde 82’sinin bu sendromun belirtilerini bilmediğini ortaya çıkardı. Bilimsel araştırmalar, erken tanı ve doğru bir eğitim yöntemi ile yoğun olarak eğitim alan çocukların yaklaşık yüzde 50’sinde otizmin belirtilerinin kontrol altına alınabildiğini, gelişim sağlanabildiğini, hatta bazı otizmli çocukların ergenlik yaşına geldiklerinde diğer arkadaşlarından farkı kalmadığını gösteriyor. Oysa ki araştırmaya katılanların sadece yüzde 15’i otizmin tedavi edilebileceğini düşünüyor. Türkiye’de yaklaşık 1 milyon 142 bin 586 otizmli birey olduğu ve bu durumdan etkilenen 4 milyon 568 bin aile üyesi bulunduğu tahmin ediliyor. Görülme sıklığı bu kadar yüksek olmasına rağmen otizm farkındalığı ve bilinirliği çok düşük.
Tek çare eğitim
Tohum Otizm Vakfı Genel Müdürü Betül Selcen Özer, “Otizmin görülme sıklığı günümüzde çok büyük bir hızla artıyor. 1985 yılında her 2 bin 500 çocuktan birine konan otizm tanısı, günümüzde doğan her 68 çocuktan birisi için konulmakta. Ancak araştırma sonuçları bize gösterdi ki ülkemizde hâlâ otizmin ne olduğu, belirtileri ve tedavisi tam anlamı ile bilinmiyor. Bu araştırmanın sonuçları bir kez daha gösterdi ki otizm farkındalığı konusunda daha çok çalışmalıyız. Erken tanı ve eğitimin otizmin tek çaresi olduğunu her platformda dile getirmeliyiz. Buradan herkesi otizm farkındalığı konusunda sesimiz olmaya ve otizmli bireylerin ve ailelerinin yanında olmaya çağırıyorum” dedi.
Otizmin belirtileri
-Başkalarıyla göz teması kurmamak,
-Gözlerin bir yere takılıp kalması,
-İsmi söylendiğinde bakmamak,
-Sözleri tekrarlamak,
-Parmağı ile istediği şeyi gösterememek,
-Akranlarının oynadığı oyunlara ilgi göstermemek,
-Sallanmak,
-Çırpınmak,
-Parmak ucunda yürümek,
-Dönen nesnelere karşı aşırı ilgi,
-Takıntılı davranışlar.