Ev kadınları artık kitap okuyor!

Türkiye Yayıncılar Birliği öncülüğünde OKUYAY Platformu (Okuma Kültürünü Yaygınlaştırma Platformu) tarafından KONDA Araştırma ve Danışmanlık ile birlikte hazırlanan “Türkiye Okuma Kültürü Araştırması 2019” raporu paylaşıldı. Rapordaki verilere göre kadınlar ve emeklilerin kitap okuma oranı artış gösterdi.

Ayça Han

OKUYAY Platformu’nun açıkladığı “Türkiye Okuma Kültürü Araştırması”nın sonuçlarına göre Türkler korkulanın aksine okumaktan vazgeçmedi, tam tersine okuma kültürü yaygınlaşıyor. Konda Araştırma ve Danışmanlık Şirketi’ne yaptırılan araştırmada 15 yaş üstü nüfusun yüzde 64’ü kitap okuyor. OKUYAY’ın basın toplantısında, bugüne kadar yapılanlar ve bundan sonra yapılacaklar da kamuoyuyla paylaşıldı. Türkiye Yayıncılar Birliği Başkanı Kenan Kocatürk ve Türkiye Yayıncılar Birliği Genel Koordinatörü Ebru Şenol proje hakkında detaylı bilgilendirmeler yaptı. KONDA’nın analistlerinden Aydın Erdem ve OKUYAY Platformu sektör uzmanı Sevengül Sönmez’in araştırma sonuçlarını yorumladığı bölümde ise ortaya çıkan bir diğer ilginç sonuç, kitap okuyan kadın nüfustaki artış. 11 yıl önce bu oran yüzde 30 iken 2019’da yüzde 66’ya yükseldi. 2008’de kendini ev kadını olarak tanımlayan kesim içinde kitap okuma oranı yüzde 19 iken son araştırmada bu oran yüzde 48’e yükseldi. Raporda dikkat çeken bir diğer artış da emeklilerin kitap okuma oranları. 2008 yılında kitap okuyan emekli oranı yüzde 28 iken, bu oran 2019 verilerine göre yüzde 51. Emeklilerdeki okuma oranı artışını önemli bulduklarını belirten Sönmez: “Araştırmalarımızda, özellikle yurtdışındaki örneklere bakıldığında “kendi için okuma”, “keyif için okuma” gibi eylemlerin “iş için” ya da “eğitim için” okumaların dışında, insanların talep ettiği bir yere dönüştüğünü görüyoruz. Emeklilik, hele de erken emeklilik olunca insanlarda geçmişte yapmak istediklerini yapma imkânı doğurmuş oluyor” dedi

TAVSİYE HÂLÂ ÖNEMLİ

Araştırmaya göre 3 ayda ortalama 2.7 kitap okundu. Bu da ayda bir kitaba eş düşüyor. Bu sayı yüzde 42’lik “Okuyanlar” kümesinde 4.2 kitaba kadar çıkıyor. Ülkenin sadece yüzde 4’ü son üç ayda 10’dan fazla kitap okuduğunu söylüyor. “Okuyanlar” kümesinin yüzde 46’sı kitap satın alma seçimlerini kitabın konusuna göre yaparken, yüzde 35’lik bir oran da arkadaş tavsiyesine göre seçim yapıyor. Bu oranlarla, tavsiye konusunun kitap tercihinde hâlâ önemli bir belirleyici olduğu ortaya çıkıyor. Sosyal medya ve blog yazıları oranları bir araya toplandığında, kişiler için tavsiyenin kitabın türü kadar önem arz ettiği görülüyor. 

Raporda dikkat çeken bulgulardan bir diğeri “İlkokul ve öncesi dönemde size ait okul, ders kitabı dışında kitabınız var mıydı? Kim alırdı” sorusuna verilen yanıtlarla ortaya çıkıyor. Türkiye genelinin yüzde 35’i ailesinin kendisine çocukken kitap aldığını belirtirken bu oran “Okuyanlar”da yüzde 52’ye çıkıyor. Tabloya göre ailesi kitap temin etmiş kişilerin kitap okuma olasılığı ciddi oranda artıyor. Türkiye’nin yüzde 45’i ise ilkokul ve öncesi dönemde kitabının olmadığını söylüyor. Türkiye’deki ebeveynlerin yüzde 39’u çocuklarına hiçbir zaman kitap okumadığını, yüzde 7’lik bir kesim ise çocuklarına her zaman kitap okuduğunu belirtiyor.

TOPLUM OKUMAYI ÖNEMSİYOR

Sonuçlar, KONDA’nın önceki araştırmalarıyla karşılaştırıldığında “Okuyorum” yanıtı verenlerin çarpıcı biçimde artmış olmasının okuma kültürü için olumlu bir gösterge olduğunu, Türk toplumunun okumanın önemini benimsediğin, okumanın gelişmesi için yapılması gerekenlerin ne olduğunu anladığını ve bu doğrulara göre hareket etme eğiliminin arttığını ortaya koyuyor.

Araştırma şirketinin 2008 yılında yaptığı ankette, katılımcıların yüzde 70’i net bir şekilde kitap okumadığını belirtirken, yeni araştırmada bu oran yüzde 36’ya düşmüş durumda. Son 3 ayda en az bir kitap okuduğunu belirtenlerin oranının ise yüzde 30’dan yüzde 64’e çıktığı görünüyor.